Զանգեզուր․ Հաղորդակցության ուղի՞, թե՞ Հայաստանի լուռ մասնատում
Օրերս ՀՀ ԱԳ փոխնախարար Մնացական Սաֆարյանը հայտարարեց, որ Երևանը քննարկում է «Զանգեզուրի երթուղու կառավարումն օտարերկրյա լոգիստիկ ընկերության հանձնելու հնարավորությունը, պայմանով, որ դա համապատասխանի կառավարության սկզբունքներին։
Այս հարցը քննարկվել է Աբու Դաբիում Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հանդիպման ժամանակ։
Ի՞նչ է ասում Հայաստանի կառավարությունը։
▫️ Ճանապարհների ապաշրջափակումն իրականացվելու է միայն տրանսպորտային համաձայնագրերի շրջանակներում։
▫️ Որևէ արատսահմանյան կառավարության կամ ընկերության ոչինչ չի փոխանցվելու։
▫️ «Միջանցք» բառը համարում է քաղաքական և նշում, որ «Բաքվի կողմից սահմանված միջանցքը» չի լինի։
Ի՞նչ են ասում քննադատները։
▪️ Երթուղին Ադրբեջանը Հայաստանի հարավով կապում է Նախիջևանին՝ շրջանցելով Իրանն ու Ռուսաստանը։
▪️ Եթե երթուղին կառավարի օտարերկրյա ընկերությունքը, Հայաստանը կկորցնի սահմանի, մաքսային ծառայության և երթևեկության վերահսկողությունը։ Սա կարող է տեխնիկական որոշում թվալ, բայց դրա հիմքում ընկած պատճառաբանությունը մտահոգիչ է։
▪️ Սա նշանակում է առանց պատերազմի ազգային ինքնիշխանության մի մասի փոխանցում։
Որոշ վերլուծաբաններ զգուշացնում են.
▪️ Ծրագիրն Իրանին և Ռուսաստանին Կովկասից հեռացնելու ԱՄՆ-ի առաջարկի մի մասն է։
▪️ Գործնականում Թուրքիայի և Ադրբեջանի ազդեցությունն ընդլայնվում է։
▪️ Սա կարող է դառնալ Հայաստանի «հանգիստ մասնատման» սկիզբը, ոչ թե պարզապես տրանսպորտային ուղի։
▪️ Հայաստանի կառավարությունը հայտարարում է, որ չի զիջի երթուղու վերահսկողությունը։
▪️ Սակայն դրսից գործադրվող ճնշումը մեծ է։
Անկախ վերլուծաբանները շեշտում են,
որ եթե երթուղին վերահսկի օտարերկրյա ընկերություն, այդ ընկերությունը կարող է դառնալ քաղաքական ճնշման գործիք։ Դրա անունը «Միջանցք» է, բայց այն կարող է դառնալ լուռ մասնատման ծուղակ։