Մեկնաբանություն.Վիեննայի բանակցությունների չորրորդ փուլը. Առաջընթաց՝ որոշ տարաձայնությունների ստվերի ներքո
Վիեննայում կայացած բանակցությունների չորրորդ փուլի ավարտին, Իրանի ԱԳ նախարարի քաղաքական հարցերով տեղակալը հայտարարել է. «Վիեննայում կայացած միջուկային բանակցություններում դրական առաջընթաց է գրանցվել, սակայն չի կարելի ասել, որ աշխատանքն ավարտված է»:
Նշելով, որ Համատեղ գործողությունների համապարփակ ծրագրի վերականգնման մասին համաձայնագրի շրջանակն ու կառուցվածքը որոշված են, սակայն որոշ առանցքային հարցերի շուրջ կա տարաձայնություն, Աբբաս Արաղչին ասել է.«Իրանի դիրքորոշումը հստակ է, Միացյալ Նահանգները նախ պետք է չեղարկի բոլոր պատժամիջոցները, և ապա Իրանը միայն համապաստասխան ստուգումներ անցկացնելուց հետո կվերադառնա ՀԳՀԾ-ով ստանձնած իր պարտավորություններին»:
Վիեննայում քաղաքական ու փորձագիտական մակարդակում երկշաբաթյա սեղմ բանակցություններից հետո, չորեքշաբթի երեկոյան ավարտվեց միջուկային բանակցությունների չորրորդ փուլը և բանակցող պատվիրակությունները վերադարձան իրենց մայրաքաղաքներ՝ խորհրդակցությունների համար: Վիեննայի բանակցությունների օրակարգում է Միացյալ Նահանգների՝ ՀԳՀԾ վերադառնալու շրջանակի ճշտորոշելը, և այդ վերադարձի միակ ճանապարհը ԱՄՆ-ի կողմից հակաիրանական պատժամիջոցների վերացումն է, այնուհետև Իրանի կողմից դրանք մանրակրկիտ ստուգելը:
ՀԳՀԾ-ից դուրս գալուց հետո, Միացյալ Նահանգները նոր պատժամիջոցներ կիրառեց Իրանի դեմ և ՀԳՀԾ-ով ստանձնած իր պարտավորություններին վերադառնալու Իրանի միակ պայմանը գործնական երաշխիքով այդ պատժամիջոցների արդյունավետ վերացումն է: Իրանի բանակցային թիմը նույն շրջանակներում է մասնակցում Վիեննայի բանակցություններին:
Հաշվի առնելով ՀԳՀԾ-ի գործադրման փորձը և այդ համաձայնագրի տնտեսական առավելություններից Իրանի չօգտվելը, Վիեննայում ՀԳՀԾ-ի վերականգնմանն ուղղված խորհրդակցություններն ամենայն ուշադրությամբ վերահսկվում են Իրանի իսլամական խորհրդարանի կողմից:
Վիեննայում բանակցությունների յուրաքանչյուր փուլի ավարտին Իրանի Իսլամական խորհրդարանն Իրանի բանակցային թիմի անդամների կողմից տեղեկանում է ՀԳՀԾ-ի վերականգնմանն ուղղված միջուկային բանակցությունների վերջին զարգացումների մասին:
Իսլամական խորհրդարանի ազգային անվտանգության և արտաքին քաղաքականության հանձնաժողովի խոսնակ Աբոլֆազլ Ամուին Iran Press լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում, այն մասին թե Վիեննայում ձեռքբերված ո՞ր համաձայնություն է հաստատվել խորհրդարանի կողմից, ասել է.«Իսլամական խորհրդարանի դիրքորոշումը հայտարարվել է պատժամիջոցների չեղարկմանն ուղղված ռազմավարական քայլերի մասին օրենքի շրջանակում, որն է՝ բոլոր պատժամիջոցների չեղարկումը և համապատասխան ստուգումների անցկացումը: Եվ միայն այդ դեպքում Իրանը կվերադառնա ՀԳՀԾ-ով ստանձնած իր պարտավորություններին:
Հաշվի առնելով ՀԳՀԾ-ի իրագործման հարցում Եվրամիության և Միացյալ Նահանգների խոստմնադրժությունն ու թերացումները, ներկայումս Իրանի իսլամական խորհրդարանը միջուկային համաձայնության վերականգման համար արդյունավետ վերահսկողություն է սահմանել Վիեննայի բանակցային գործընթացի վրա, որպեսզի պատշաճ կերպով հարգվեն Իրանի ազգային շահերը և ժողովրդի ու իսլամական հեղափոխության մեծարգո առաջնորդի ցանկությունը:
Իսլամական խորհրդարանի նախագահի առաջին տեղակալ Ամիր Հոսեյն Ղազիզադե Հաշեմին Iran Press լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում, նշելով, որ Վիեննայում ընթացող միջուկային բանակցությունների ելքը պետք է հանգեցնի գործնական ու արդյունավետ միջոցառումների կիրառմանն ասել է.«Եթե Վիեննայի բանակցությունների ելքը հանգեցնի երկու տեքստի ստորագրմանը, ապա այս համաձայնությունը ոչ մի արժեք չի կարող ունենալ»:
«Պատժամիջոցները չեղարկելու ռազմավարական գործողության մասին» օրենքը սահմանել է Վիեննայի բանակցությունների ուղին, և Վիեննայում ձեռք բերված ցանկացած պայմանավորվածություն պետք է լինի Իսլամական Հանրապետության սկզբունքային դիրքորոշման շրջանակներում և, ի վերջո, ապահովվեն Իրանի ժողովրդի շահերը: