Ինչո՞ւ է «Հեզբոլլահի» զինաթափումը ռազմավարական սխալ Լիբանանի կառավարության կողմից

Pars Today - Լիբանանի կառավարության տեղեկատվության նախարար «Պոլ Մորկոսը» հինգշաբթի երեկոյան իր ելույթում ընդգծեց. «Լիբանանի կառավարությունը հաստատել է զենքի կիրառման նկատմամբ կառավարության մենաշնորհը և այդ երկրի բանակի տեղակայումը հարավում»։

Լիբանանի  «Հեզբոլլահի» զինաթափումը ամերիկյան ծրագիր է, որը պարտադրվել է Լիբանանի կառավարությանը։ Այս ծրագիրը ներկայացրել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի տարածաշրջանային դեսպան «Թոմ Բարաքը»։ Այս չորս փուլից բաղկացած ծրագրի համաձայն՝ «Հեզբոլլահը» պետք է զինաթափվի մինչև 2025 թվականի վերջը։ Այս ծրագիրն ունի չորս փուլ։

Առաջին փուլում Լիբանանի կառավարությունը պետք է 15 օրվա ընթացքում հրապարակի պաշտոնական հրամանագիր՝ պարտավորվելով մինչև 2025 թվականի դեկտեմբերի 31-ը «Հեզբոլլահին» լիովին զինաթափել։ Միևնույն ժամանակ, Իսրայելը պետք է դադարեցնի նաև իր բոլոր ռազմական գործողությունները ցամաքից, օդից և ծովից։ Երկրորդ փուլում՝ ծրագրի մեկնարկից հետո 60 օրվա ընթացքում, Լիբանանի կառավարությունը պետք է սկսի զինաթափման ծրագրի իրականացումը և ներկայացնի բանակի տեղակայման ծրագիր՝ զենքի լիակատար վերահսկողությունը ստանձնելու համար։ Երրորդ փուլում, որը կլինի ծրագրի մեկնարկից 90 օր անց, Իսրայելը պետք է ավարտի մնացած երկու դիրքերից դուրսբերումը: Լիբանանում կսկսվեն նաև փլատակների հեռացման և վերականգնման գործողություններ՝ պատերազմից հետո վերականգնման գործընթացը սկսելու համար: Չորրորդ փուլում՝ մինչև 120-րդ օրը, Հեզբոլլահի մնացած ծանր զենքերը, այդ թվում՝ անօդաչու թռչող սարքերը և հրթիռային համակարգերը, պետք է ոչնչացվեն կամ հանձնվեն:

Այս ծրագրի ընդունումը Լիբանանի կառավարության կողմից ռազմավարական սխալ է մի քանի պատճառներով:

Առաջին սխալը պայմանավորված է Իսրայելի նկատմամբ Լիբանանի կառավարության վստահությամբ: Այս ծրագրի համաձայն՝ Իսրայելը պետք է դադարեցնի հարձակումները Լիբանանի վրա և դուրս գա Լիբանանի օկուպացված տարածքներից: Պատմական փորձը ցույց է տալիս, որ Երուսաղեմն օկուպացրած ռեժիմը չի դուրս գա օկուպացված տարածքներից, ինչպես նաև չի դադարեցնի հարձակումները:

Մեկ այլ սխալ է վստահությունը Ամերիկայի նկատմամբ: ԱՄՆ կառավարությունը խոստացել է փրկել Լիբանանի տնտեսությունը և այն վերածել բարգավաճ և կայուն երկրի՝ Հեզբոլլահի զինաթափման դիմաց: ԱՄՆ-ն նաև նման պարտավորություն էր ստանձնել Իրաքի և Սիրիայի կառավարությունների նկատմամբ, սակայն այսօր այն թալանում է Իրաքի նավթային եկամուտները, իսկ Սիրիայում ոչ միայն տնտեսական բարգավաճման որևէ նշան չկա, այլև ազատ է թողել սիոնիստական ռեժիմի ձեռքերը՝ Սիրիայի վրա հարձակվելու և ալ-Ջոլանիի կառավարությունը թուլացնելու համար։

Մեկ այլ կարևոր սխալ է այն, որ «Հեզբոլլահի» ուժերը Լիբանանի անվտանգության հիմքն են։ «Հեզբոլլահի» ուժերի ջանքերի արդյունքում հարավային Լիբանանը 2000 թվականին ազատագրվեց սիոնիստական օկուպացիայից, իսկ 2006-ից մինչև 2023 թվականը 17 տարի շարունակ չկարողացավ ռազմական գործողություններ իրականացնել Լիբանանի դեմ։ «Հեզբոլլահի» զինաթափումը չի հանգեցնի Լիբանանի բանակի ամրապնդմանը, այլ կարող է ավելի թուլացնել երկրի ինքնիշխանությունը։

Մեկ այլ կարևոր սխալ է այն, որ «Հեզբոլլահը» լայն ժողովրդական աջակցություն ունի։ Ներկայումս Լիբանանի խորհրդարանում տեղերի մեծ մասը զբաղեցնում է Դիմադրության ուժերի կոալիցիան։ Ժողովուրդը դեմ է «Հեզբոլլահի» զինաթափմանը, և այս հարցում պնդելը կարող է հանգեցնել Լիբանանում ներքին հակամարտությունների։ Այս առումով, ուրբաթ առավոտյան հարյուրավոր լիբանանցիներ ցույցեր են անցկացրել երկրի տարբեր մասերում՝ բողոքելով Լիբանանի կառավարության որոշման դեմ։

Վերջին կետն այն է, որ Լիբանանի կառավարության կողմից «Հեզբոլլահին» զինաթափելու որոշումը կարող է խորացնել քաղաքական պառակտումները երկրում և նույնիսկ կրկնել 2008 թվականի արյունալի բախումները: Այս կապակցությամբ երկու շիական շարժումների՝ Ամալի և «Հեզբոլլահի» նախարարները լքեցին Լիբանանի կառավարության նիստը: Լիբանանի «Հեզբոլլահին» կից «Վաֆա» խմբակցությունը հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է. «Որոշ քաղաքական գործիչներ հետևում են արտաքին թելադրանքներին և ենթարկվում ամերիկյան ճնշմանը: Նրանք որևէ նշանակություն չեն տալիս երկրի գերագույն շահերին և ներքին միասնությանը»: