Մեկնաբանություն- Թակարդը, որ արևմուտքցիները լարել են Հայաստանի համար
Խորհրդային Միության փլուզումից ի վեր, ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման նպատակով, Կովկասի ռազմավարական տարածաշրջանը ԱՄՆ ռազմավարության մաս է կազմել, սակայն մինչև ուկրաինական պատերազմը,ՆԱՏՕ-ի անդամները հրաժարվել են մտնել այս տարածաշրջան՝ Ռուսաստանի զգայունության պատճառով։ Ուկրաինայում պատերազմի բռնկման հետ մեկտեղ արևմուտքցիները մի կողմ են թողել բոլոր նկատառումները և ձգտում են ներթափանցել այս տարածաշրջան։
ԱՄՆ-ը Հայաստանի հետ իր հարաբերությունները բարելավելով, ձգտում է դերակատարում ունենալ բոլոր այն դեպքերում, որ Ռուսաստանըպատժամիջոցներ է ձեռնարկում Հայաստանի դեմ և Հայաստանին տրամադրում է միջոցներ՝ այդ խնդիրները լուծելու համար։
Այն պայմաններում, երբ ՆԱՏՕ-ի ու Մոսկվայի միջև ուղղակի հակամարտության վտանգը ավելի քան երբևէ ընդլայնվել է, ԱՄՆ, որ սրել է Ուկրաինայում Ռուսաստանի հետ լարվածությունը, փորձում է նաև օգտագործել այս հնարավորությունը՝ ռուսներին ներգրավելու այլ ճակատներում։Ամերիկացի պետական այրերը կարծում են, որ եթե մեծացնեն իրենց տեղաշարժերն ու ազդեցությունը Կովկասում, Ռուսաստանը ստիպված կլինի իր ռազմական հզորության մի մասը ներդնել այս տարածաշրջանում՝ ՆԱՏՕ-ի սպառնալիքները վերացնելու համար, հետևաբար Ուկրաինայի տարածքում Ռուսաստանի կենտրոնացման նվազումը, ՆԱՏՕ-ին թույլ կտա նվաճումներ ունենալ։
Արևմտյան կողմն այն պայմաններում է փորձում նոր ճակատ բացել, երբ փակուղի են մտել հենց Ուկրաինայում, և ձգձգվող պատերազմից Արևմուտքն ավելի շատ է տուժում քան Ռուսաստանը։
Ի հեճուկս Արևմուտքի պատկերացումների, Ռուսաստանը վերջին ամիսներին առաջխաղացումներ է գրանցել Արևելյան Ուկրաինայում, այս հարցը կրկնապատկել է ՆԱՏՕ-ի անդամների մտահոգությունը։Քանի որ Ռուսաստանի հաղթանակն Ուկրաինայում մեծ պարտություն է ՆԱՏՕ-ի համար, և չնայած հարյուր միլիարդավոր դոլարներ ծախսելուն, չկարողացավ հաղթել Ռուսաստանին։ Հենց այդ պատճառով ԱՄՆ-ի մյուս դաշնակիցները վերանայեցին իրենց անվտանգության քաղաքականությունը այս երկրի հետ։ Ուստի Ռուսաստանի ուշադրությունը Ուկրաինայից դեպի Կովկաս շեղելը Վաշինգտոնի և նրա գործընկերների առանցքային ծրագրերից է։
ԱՄՆ-ն օգտագործում է Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև առկա լարվածությունը։Սակայն Արևմուտքի այդ նպատակի իրագործումը բարդ է լինելու, հաշվի առնելով Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև առկա ամուր տնտեսական և մշակութային կապերը։
Հարավային Կովկասի բոլոր երկրները, ելնելով աշխարհագրությունից և քաղաքականությունից, ժամանակին ամբողջովին գտնվում էին Մոսկվայի ազդեցության գոտում։ ԱՄՆ-ն ու Եվրոպան փորձում են ոչնչացնել Ռուսաստանի հավաքական անվտանգության համակարգն այդ երկրի շրջակա տարածքներում։ԱՄՆ-ը խրախուսում է Հայաստանին փակել Գյումրիի ռուսական ռազմաբազան, ինչը նշանակում է Ռուսաստանի ամբողջական ռազմական դուրսբերումը Կովկասից, և պատեհ առիթ է Արևմուտքի համար լրացնել այդ բացը և փոխարինել Ռուսաստանին։
Ներկա լինելով Հայաստանում և տեղակայելով իր որոշ ռազմական խորհրդատուներին այս երկրում՝ ԱՄՆ-ը ցանկանում է ուշադիր հետևել Ռուսաստանի տեղաշարժերին և պլանավորել դիմակայել իր արևելյան հակառակորդի սպառնալիքներին։
Ընդհանուր առմամբ, կարելի է ասել, որ Հայաստանի ցանկացած շրջադարձ դեպի Արևմուտք, հատկապես ռազմական պայմանագրերի կնքումն ու օտար ուժերի տեղակայումն այս երկրում, կարժանանա ռուսների սուր արձագանքին։ՆԱՏՕ-ի առաջխաղացումը կանխելու նպատակով, Վրաստանի և Ուկրաինայի վրա հարձակումը ցույց տվեց, որ Ռուսաստանը ոչ մեկի հետ փոխզիջման չի գնում՝ իր անվտանգության շահերը պաշտպանելու հարցում և ամենավճռական գործողություններով կպատասխանի խորհրդային հանրապետություններում արևմուտքի ցանկացած քայլին։Անցյալի փորձը մեծ դաս է հայ ղեկավարների համար՝ չընկնելու Արևմուտքի լարած թակարդը։