BRICS-ը՝ մարտահրավեր համաշխարհային ֆինանսական կարգին և նոր տնտեսական ճարտարապետություն

Pars Today- Մինչ BRICS-ը, որպես համաշխարհային տնտեսական ասպարեզում նոր դերակատար, ձգտում է ստեղծել բազմաբևեռ տնտեսական կարգ՝ ընդլայնելով ֆինանսական և մշակութային համագործակցությունը, արևմտյան վերլուծաբանները այս խումբը համարում են սպառնալիք դոլարի գերիշխանության և ԱՄՆ-ի գլխավորած ֆինանսական ճարտարապետության համար։

BRICS խումբը, որը սկզբում ձևավորվել էր որպես հինգ զարգացող տնտեսություններից (Բրազիլիա, Ռուսաստան, Հնդկաստան, Չինաստան և Հարավային Աֆրիկա) բաղկացած խումբ, այժմ դարձել է ազդեցիկ դերակատար համաշխարհային տնտեսության մեջ։ Ֆինանսական, մշակութային և լրատվամիջոցների ոլորտներում իր համագործակցության շրջանակը ընդլայնելով՝ այս բլոկը ձգտում է ստեղծել այլընտրանք Արևմուտքի կողմից գերիշխող տնտեսական համակարգին։ Այս խմբի ընդլայնումը և դրա անդամների միջև ներդաշնակության աճը մտահոգություններ են առաջացրել արևմտյան վերլուծաբանների շրջանում դոլարի գերակայության թուլացման և համաշխարհային ֆինանսական համակարգում Ամերիկայի ազդեցության անկման վերաբերյալ, որին կանդրադառնանք Pars Today-ի այս լրատվական փաթեթում.

BRICS-ը՝ նոր ֆինանսական ճարտարապետություն

Ստեղծելով զուգահեռ ֆինանսական հաստատություններ, ինչպիսին է «Նոր զարգացման բանկը» 2014 թվականին, և խթանելով այլընտրանքային վճարային համակարգեր, ինչպիսին է Չինաստանի «Անդրսահմանային միջբանկային վճարային համակարգը» (CIPS), BRICS-ը ձգտում է նվազեցնել իր կախվածությունը դոլարից և SWIFT համակարգից: Այս միջոցառումները նախատեսված են արտաքին վերահսկողությանը դիմակայող ֆինանսական ուղիներ ստեղծելու համար: Բացի այդ, ոչ դոլարային առևտրի խթանումը և արտարժույթի պահուստների դիվերսիֆիկացումը համարվում են այս դաշինքի հիմնական առաջնահերթությունները:

Դոլարը փոխարինելու ռազմավարություններ

BRICS անդամները մի քանի ռազմավարություն են ընդունել դոլարից իրենց կախվածությունը նվազեցնելու համար, այդ թվում՝ առևտրում ազգային արժույթների օգտագործման խթանումը, երկկողմ արժութային փոխանակման համաձայնագրերի ընդլայնումը, բարտերային առևտրի զարգացումը, թվային արժույթներում ներդրումներ կատարելը և համատեղ վճարային հարթակների ստեղծումը, ինչպիսին է «BRICS Pay»-ը:

Ազդեցության ընդլայնում Պարսից ծոցում

Ներգրավելով Պարսից ծոցի ազդեցիկ երկրներին, ինչպիսիք են Միացյալ Արաբական Էմիրությունները, և զարգացնելով կապերը Սաուդյան Արաբիայի հետ՝ BRICS-ը ձգտում է նվազեցնել տարածաշրջանի կախվածությունը դոլարից: Չինաստանը խրախուսում է նավթ արտադրողներին գործարքների հաշիվները փակել յուանով, իսկ Ռուսաստանը մշակում է Իրանի հետ ոչ դոլարային առևտրային մեխանիզմներ՝ ստեղծելով զուգահեռ ֆինանսական համակարգեր այս ռազմավարական տարածաշրջանում։

Մարտահրավերներ և սահմանափակումներ

Չնայած BRICS-ը մեծ առաջընթաց է գրանցել այլընտրանքային ֆինանսական կարգ ստեղծելու ուղղությամբ, սակայն այն բախվում է մի շարք մարտահրավերների: Ներքին մրցակցության պատճառով անդամների միջև լիակատար համախմբվածության բացակայությունը, ազգային արժույթների փոխարկելիության սահմանափակումները, դոլարի համեմատ այլընտրանքային արժույթների չնչին գերակայությունը, անդամների տնտեսական զարգացման մակարդակի ու ազգային շահերի տարբերությունները BRICS-ի սահմանափակումների և մարտահրավերների շարքում են: