Ի՞նչ նպատակ է հետապնդում Թրամփը Արևելյան Ասիա այցելելով
Pars Today - ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հնգօրյա այցով ժամանել է Հարավարևելյան Ասիայում գտնվող Մալայզիա։
Ըստ Pars Today-ի՝ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը կիրակի օրը ժամանել է Մալայզիա՝ սկսելու իր առաջին ուղևորությունը դեպի Արևելյան Ասիա՝ իշխանության վերադառնալուց հետո։ Հնգօրյա ուղևորությունը կանցնի Մալայզիայում, Ճապոնիայում և Հարավային Կորեայում և կավարտվի Չինաստանի նախագահ Սի Ցզինպինի հետ երկար սպասված հանդիպմամբ, քանի որ աշխարհի երկու խոշորագույն տնտեսությունների միջև առևտրային լարվածությունը հասնում է վերջին տարիների ընթացքում ամենաբարձր մակարդակին։
Ավանդական դիվանագիտական ուղևորություն լինելուց ավելին, ԱՄՆ նախագահի Արևելյան Ասիա այցը Միացյալ Նահանգների և Չինաստանի միջև ռազմավարական և տնտեսական մրցակցության խորհրդանիշ է։ Այցելությունը կարող է շրջադարձային կետ լինել առևտրային լարվածության կառավարման կամ սրման գործում՝ զգալի հետևանքներ ունենալով համաշխարհային շուկաների և տարածաշրջանային քաղաքականության համար։ Ներդրողների տեսանկյունից, ուղևորության ընթացքում նախատեսված հանդիպումները ազդարարում են սակագնային քաղաքականության և միջազգային առևտրի հնարավոր փոփոխության մասին, իսկ տարածաշրջանային առաջնորդների տեսանկյունից՝ դրանք հնարավորություն կամ սպառնալիք են անվտանգության և տնտեսական համագործակցության համար։
Թրամփի Արևելյան Ասիա ուղևորության նպատակներից մեկն է կառավարել և նվազեցնել սակագնային պատերազմից բխող լարվածությունը, որը վերսկսվել և շարունակվում է նախագահի պաշտոնում նրա երկրորդ ժամկետի ընթացքում և ազդել է նաև համաշխարհային տնտեսության վրա։
Այս ուղևորության ընթացքում Թրամփը նախ կմեկնի Մալայզիա, որտեղ կհանդիպի երկրի վարչապետ Անվար Իբրահիմի հետ և կմասնակցի Հարավարևելյան Ասիայի երկրների ասոցիացիայի (ԱՍԵԱՆ) ղեկավարների համար կազմակերպված աշխատանքային ճաշկերույթին: Նա կմասնակցի Կամբոջայի և Թաիլանդի միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման արարողությանը, որի լուծման գործում, ըստ Սպիտակ տան, Թրամփը կարևոր դեր է խաղացել՝ փորձելով փոխանցել տարածաշրջանում ամերիկյան ուժի և ազդեցության ուղերձը:
Ճապոնիայում ԱՄՆ նախագահը կհանդիպի Ճապոնիայի նոր վարչապետ Սանաե Տակաիչիի և կայսր Նարուհիտոյի հետ, մի քայլ, որը ոչ միայն կամրապնդի ավանդական ռազմավարական կապերը, այլև ցույց կտա, որ ԱՄՆ-ն ձգտում է վերահավասարակշռել ուժերը Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում: Այնուհետև Հարավային Կորեայում Թրամփը ելույթ կունենա Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում գործարար առաջնորդների առջև: Միաժամանակ, բանակցություններ են ընթանում Հարավային Կորեայի, Ճապոնիայի և նույնիսկ Չինաստանի հետ համաձայնագրերի վերջնական կնքման ուղղությամբ։
Թրամփի հանդիպումը Սի Ցզինպինի հետ ուղևորության գլխավոր առանցքն է, որը կարող է որոշել երկու երկրների տնտեսական հարաբերությունների ընթացքը: Ընդգծելով Ամերիկայի տնտեսական շահերը և հավասարակշռված առևտրի անհրաժեշտությունը՝ Թրամփը հստակ ուղերձ է հղում Պեկինին. Ամերիկան պատրաստ է գործարք կնքել, բայց միայն այն դեպքում, եթե պայմանները Վաշինգտոնի օգտին են: Այս մոտեցումը, չնայած կարող է կարճաժամկետ հեռանկարում լարվածությունը մեծացնել, սակայն հնարավորություն է ստեղծում վերանայել տնտեսական խաղի կանոնները և լուրջ բանակցություններ վարել երկու երկրների միջև։
Ներկայիս իրավիճակում ԱՄՆ-Չինաստան հարաբերություններն ավելի բարդ են, քան երբևէ։ Չինաստանի արագ զարգացող տնտեսությունը լուրջ մրցակից է Միացյալ Նահանգների համար, և Վաշինգտոնը անընդհատ փորձում է ամրապնդել իր դիրքերը ասիական շուկաներում՝ Չինաստանի հետ մրցակցելով։ Տեխնոլոգիական սահմանափակումների, չինական ընկերությունների մուտքը ԱՄՆ շուկա արգելելու և հիմնական արդյունաբերությունների նկատմամբ պատժամիջոցների նման քաղաքականության կիրառումն այս դիվանագիտական հանդիպումը դարձրել է խիստ զգայուն, և դրա հետևանքները տնտեսական հարցերից բացի, կտարածվեն նաև տարածաշրջանային և համաշխարհային քաղաքականության վրա։
Ցինգհուա համալսարանի Միջազգային անվտանգության և ռազմավարության կենտրոնի հետազոտող Սուն Չենհաոն այս կապակցությամբ ասում է. «Թրամփի նախագահության առաջին ժամկետի ընթացքում Չինաստանի հետ բարձր մակարդակի հանդիպումները չխանգարեցին նրան ավելի խիստ դիրքորոշումներ ընդունել հետագայում, ուստի գագաթնաժողովների դիվանագիտության խորհրդանշական արժեքը չպետք է գերագնահատել։
Իրականում, այս ուղևորության արդյունքը, լինի դա առևտրային համաձայնագրի կնքում, թե տնտեսական մրցակցության շարունակություն, կարող է որոշել համաշխարհային տնտեսության և Ասիայի տարածաշրջանային քաղաքականության ընթացքը առաջիկա տարիների համար։ Իրականում, այս ուղևորությունը խորհրդանշում է նոր խաղադաշտ, որտեղ միահյուսված են ուժը, առևտուրը և դիվանագիտությունը։