«Արևմտյան Ադրբեջան». Ալիևի նոր նախագիծը և Փաշինյանի նախազգուշացումը
Tasnim լրատվական գործակալությունը հաղորդել է, որ Բաքվի կողմից քննարկվող նոր ծրագիրը՝ «Արևմտյան Ադրբեջան» նախագիծը, դուրս է եկել մշակութային և պատմական դիսկուրսի մակարդակից և դարձել է Երևանի վրա ճնշում գործադրելու քաղաքական գործիք։
Հաղորդման մեջ ասվում է․ «Բաքուն արտաքուստ փորձում է այս քայլը ներկայացնել որպես «մշակութային և պատմական վերադարձ», սակայն պաշտոնյաների հայտարարությունների բովանդակությունը և «Արևմտյան Ադրբեջանի վերածննդի» համար նախատեսված պաշտոնական բյուջեն իրականում այլ բան են նշանակում՝ սահմանները վերանայելու և Հայաստանի պատմական ինքնությունը ապալեգիտիմացնելու աստիճանական ծրագիր։ Ալիևի՝ պատմությունը վերաշարադրելու և աշխարհագրական անունները փոխելու հրամանը, ըստ էության, փորձ է՝ ստեղծել այլընտրանքային պատմություն, որը ժամանակակից Հայաստանը ներկայացնում է որպես Ադրբեջանի պատմական հողերի մաս։
Փաշինյանը իրավացիորեն զգուշացրել է, որ այս գործընթացը կարող է անվավեր ճանաչել խաղաղության համաձայնագրերը: Երբ Ադրբեջանի նախագահը խոսում է «մեքենայով վերադառնալու» մասին, նրա թվացյալ հանգստացնող տոնը ոչինչ չի անում հարցի թաքնված աշխարհաքաղաքական բեռը նվազեցնելու համար, քանի որ նման արտահայտությունները, ըստ էության, նոր էջ են բացում երկու երկրների միջև պատմական և տարածքային մրցակցության պատմության մեջ։
Մյուս ուշագրավ կետը Բաքվի կառավարական կառույցներում այս դիսկուրսի ինստիտուցիոնալացումն է: Կառավարությունը ոչ միայն զգալի ֆինանսական միջոցներ է հատկացրել գրքերի, ֆիլմերի և միջազգային կոնֆերանսների արտադրությանը, այլև այն դարձրել է «ազգային առաջնահերթություն»: Սա նշանակում է, որ «Արևմտյան Ադրբեջան» բանավեճը այլևս միայն քարոզչական նախագիծ չէ, այլ դարձել է Բաքվի ներքին և արտաքին քաղաքականության կենտրոնական մասը։
Ընդհանուր առմամբ, Փաշինյանի նախազգուշացումը անհիմն չէ: Ալիևի նախագիծը կարող է գաղափարական հիմք հանդիսանալ Հարավային Կովկասում նոր լարվածության համար՝ լարվածություն ոչ թե անցյալի, այլ տարածաշրջանային սահմանների և ուժերի հավասարակշռության ապագայի շուրջ: