Borrel paralajmëron Ankaranë, intensifikohet konfrontimi midis BE dhe Turqisë

Përshkallëzimi i mosmarrëveshjeve midis Greqisë dhe Turqisë rreth operacionit eksploruese të Ankarasë në Egje, i cili i ka vendosur të dy vendet në prag të konfrontimit ushtarak, si dhe qëndrimi agresiv i Ankarasë ndaj Bashkimit Evropian, ka çuar në kritika të forta të bllokut dhe paralajmërime ndaj Turqisë.

Shefi i politikës së jashtme të BE Joseph Borrel të Dielën tha se Turqia po kërkonte të rivendoste ish-perandorinë e saj. Ai vuri në dukje lëvizjet e fundit të Turqisë në Mesdheun lindor dhe tha se vendosja e sanksioneve ndaj Ankarasë ishte një mënyrë efektive për të penguar Turqinë. Ministri i Jashtëm francez Jean-Yves Le Drian gjithashtu tha se sesioni i ardhshëm i Parlamentit Evropian do të shqyrtojë çështjen e vendosjes së sanksioneve ndaj Turqisë dhe shtoi se mund të merren një seri e plotë masash kundër Turqisë. Më parë gjatë ditës, zyrtarët grekë i bënë thirrje BE-së të vendosë sanksione ndaj Ankarasë për shkeljen e kufijve detarë në Mesdheun lindor. Ankaraja ka pretenduar se shembja e Perandorisë Osmane pas Luftës së Parë Botërore dhe marrëveshjet pasuese e kanë lënë Turqinë me shumë rajone dhe ishuj jashtë brigjeve të vendit dhe kjo çështje ka provokuar reagimin e fqinjëve të saj jugorë dhe perëndimorë sidomos në Egje dhe Mesdheun lindor. Erdogan kohët e fundit tha se Ankaraja nuk e pranon të mbyllet në brigjet e saj. Sipas Athinës, zona ku Turqia po kryen operacione kërkimore është brenda zonës ekonomike ekskluzive të Greqisë. Gjatë kësaj kohe, Turqia dhe Greqia kanë akuzuar njëri-tjetrin për shkeljen e hapësirës së tyre detare dhe mosrespektimin e angazhimeve të tyre, duke shkaktuar tensione midis dy vendeve.  Tensionet në rritje midis Turqisë dhe disa anëtarëve të BE mbi burimet e gazit në Mesdheun lindor e kanë shtyrë Ankaranë më larg BE-së dhe përshkallëzimin e tensioneve dypalëshe. Eksperti politik i SHBA Joseph Hinks thotë se Bashkimi Evropian qëndron fort pas Greqisë dhe ka paralajmëruar Ankaranë kundër zgjerimit të operacioneve të saj të kërkimit. Kjo ka çuar në rritjen e tensioneve në marrëdhëniet dypalëshe, veçanërisht me këmbënguljen e zyrtarëve të lartë turq në pozicionin e tyre. Qëllimi i Ankarasë është të vazhdojë operacionet e saj të kërkimit, jo vetëm për të rishikuar statusin ligjor të ishujve grekë në brigjet e Turqisë, por edhe për të detyruar Bashkimin Evropian të mbështesë kërkesat e Ankarasë. Kjo duket shumë e pamundur duke pasur parasysh mbështetjen e plotë të Brukselit për Greqinë dhe Qipron. Ndërkohë, disa vende të BE kanë ndërmarrë hapa praktikë për të mbështetur Greqinë. Franca ka shitur 10 aeroplanë dhe i ka dorëzuar Greqisë tetë avionë luftarakë të përparuar Rafale, dhe madje ka dërguar njësi detare në rajon. Marrëdhëniet BE-Turqi kanë qenë gjithmonë të tensionuara që nga grushti i shtetit i dështuar i korrikut 2016, duke pezulluar procesin e anëtarësimit të Turqisë në BE. Në të njëjtën kohë, Brukseli ka marrë një qasje kritike ndaj politikës së brendshme dhe zhvillimeve në lidhje me ndryshimin e sistemit politik turk nga parlamentar në presidencial dhe në dy vitet e fundit dallimet e reja të tilla si ndërhyrja ushtarake e Turqisë në Sirinë veriore dhe ndërhyrja e fundit ushtarake e Ankarasë në luftën civile në Libi janë ndryshuar. Shumica e BE, duke pasur parasysh që të dy vendet anëtare të unionit, Greqia dhe Qipro janë të përfshirë drejtpërdrejt në një mosmarrëveshje detare me Turqinë mbi kërkimin dhe nxjerrjen e burimeve të gazit në det në Egje dhe Mesdheun Lindor, po mbështesin dy vendet. Brukseli më parë i ka quajtur veprimet e kërkimit të Turqisë "të paligjshme" dhe paralajmëroi Ankaranë se ishte gati të "përgjigjej në mënyrë të përshtatshme" nëse nuk ndalte operacionet e saj të kërkimit. Sipas Mir Kasem Momeni, një ekspert për çështjet turke: Evropianët nëse do të japin mbështetjen publikisht atado të mbështesin Greqinë. Nga ana tjetër, nëse Turqia do të gjendet në një pozitë dobësie, ajo përsëri do të kërcënojë Bashkimin Evropian, duke u përqendruar tek azilkërkuesit. Bashkimi Evropian po shqyrton aktualisht vendosjen e sanksioneve ndaj Turqisë. Sidoqoftë, Erdogan kërcënoi se vendosja e sanksioneve do të provokonte një reagim të fortë nga Turqia. Sigurisht, Brukseli gjithashtu thekson në negociatat me Ankaranë për të zgjidhur mosmarrëveshjet. Në lidhje me këtë, Presidenti i Parlamentit Evropian e informoi Erdoganin se mundësitë për sanksione dhe dialog gjithëpërfshirës janë në tryezë dhe për këtë arsye i kërkoi atij të qetësonte tensionet dhe t'i jepte fund veprimeve provokuese. Sidoqoftë, parashikimi për marrëdhëniet BE-Turqi nuk është i qartë.