Pars Today

Çështja e sulmit ushtarak të Turqisë në veriun e Sirisë ka marrë reagime të ndryshme nga faktorët ndërkombëtarë. Edhe pse preteksti i Ankarasë për të luftuar YPG është se ajo pretendon që ky grup të ketë lidhje me PKK, operacioni është pasur me reagime negative.

Kjo është hera e tretë që forcat turke kanë filluar një operacion kundër kurdëve në veri të Sirisë. Operacioni i parë turk, Mburoja e Eufratit, që filloi në gusht, çoi në pushtimin e territoreve në Grablus të Sirisë dhe operacioni i dytë, "Dega e Ullirit" që u zhvillua në janar, çoi në okupimin e zonës Afrin . operacioni Burimi i Paqes është shumë më i gjerë se 2 operacionet e mëparshme. Operacioni mbulon një sipërfaqe prej 2 kilometrash nga bregu perëndimor i Eufratit, e deri në kufijtë e përbashkët të Sirisë dhe Irakut dhe 30-40 kilometra në thellësi të territorit Sirian. Me gjithë vendosmërinë e qeverisë së Ankarasë për këtë veprim ushtarak, qëndrimet e faktorëve kryesorë ndërkombëtarë në Azinë Perëndimore, gjegjësisht SHBA, Evropa dhe Rusia kanë rëndësi të madhe. Secili nga tre aktorët ka një qëndrim të ndryshëm në përgjigje të sulmit të turqve në veri të Sirisë, në varësi të qëllimeve dhe interesave të tyre.

Shtetet e Bashkuara, si një forcë ndërhyrëse e huaj në veriun e Sirisë, veçanërisht në zonat kurde, vitet e fundit kanë krijuar një aleancë të ngushtë me kurdët sirianë në kuadrin e Forcave Demokratike Siriane dhe Njësive të Mbrojtjes Popullore duke luftuar së bashku kundër ISIS-it. Kjo ka ngjallur kritika të forta nga Turqia që i konsideron ata aleatë të PKK dhe Ankaraja e ka akuzuar vazhdimisht Uashingtonin për dërgimin e sasive të mëdha të pajisjeve ushtarake për kurdët dhe armatosjen e tyre. Sidoqoftë, përpara zhvillimeve të fundit, Donald Trump presidenti amerikan këmbënguli të vazhdojë mbështetjen për kurdët sirianë pavarësisht çështjes së tërheqjes së trupave amerikane. Nga ana tjetër, në përputhje me qëllimet e saj të sigurisë dhe anti-terrorit, Turqia ka filluar një operacion ushtarak përgjatë kufirit të saj me Sirinë dhe ka krijuar një rrip të gjatë prej 30 km në brendësi të Sirisë për të krijuar një korridor pa milicitë kurde në lindje të Eufratit dhe për të rivendosur rreth 2 milion refugjatët sirianë në këtë vend.

Pika kthyese në pozicionin e SH.B.A.-së ishte biseda telefonike që Trump pati me homologun e tij turk Erdogan, e cila u zhvillua të dielën, 6 Tetor. Pas telefonatës, Shtëpia e Bardhë njoftoi se po planifikonte të tërhiqte trupat amerikane nga kufiri sirian-turk. Kjo ishte në kundërshtim me atë që SHBA më parë u kishin premtuar militantëve kurdë në veri të Sirisë. Uashingtoni më parë u premtoi kurdëve se do t'i mbronte ata nga sulmet e mundshme nga ushtria turke. Sigurisht, Trump kërcënoi në një mesazh në Twitter se nëse Turqia ndërmerr veprime në Siri që tejkalon linjat e saj të kuqe, ai do të shkatërrojë plotësisht ekonominë turke. Departamenti i Mbrojtjes i SHBA (Pentagoni) në një deklaratë të hënën pas kërcënimit të Trump kundër Ankarasë tha se operacioni ushtarak turk në Siri nuk ishte aprovuar nga SHBA dhe se tërheqja e trupave amerikane nga Siria do të përfshinte vetëm një pjesë të vogël d.m.th. të atyre trupave që gjenden në kufirin turk. Ish Sekretari i Shtetit i SHBA Hillary Clinton të hënën më 7 tetor në faqen e saj në Twitter shkroi: "Në prag të operacioneve ushtarake turke në Siri, vendimi i presidentit amerikan Donald Trump për t'u larguar nga Siria ishte një tradhti ndaj betimit të presidencial.

Vendimi i Trumpit për tërheqjen e trupave amerikane përballë operacionit ushtarak turk në veri të Sirisë u interpretua si një tërheqje e tij kundrejt Erdogan, ndërkohë që vendosmëria e tij për t'u tërhequr plotësisht nga Siria u pasua me shumë reagime negative brenda strukturës qeverisëse. Nga pikëpamja e politikanëve vendas, si Demokratëve ashtu edhe Republikanëve, vendimi i Trump për tërheqjen e trupave amerikane nga Siria ishte një kthim i plotë, që u bë pa marrë parasysh rreziqet e mundshme dhe pasojat serioze për Uashingtonin dhe aleatët e tij rajonal. Kryetari i Dhomës së përfaqësuesve Nancy Pelosi, në reagim ndaj vendimit të Trump për tërheqjen e trupave amerikane nga Siria, tha: "Ky vendim i pamatur dhe mashtrues minon përpjekjet e forcave amerikane dhe aleatëve tanë për t'i dhënë fund mizorive të ISIS-it dhe dërgon një mesazh të rrezikshëm për Rusinë dhe Iranin që thotë se Shtetet e Bashkuara nuk janë më një partner i besueshëm. Ajo thotë gjithashtu se ky veprim është në konflikt me strategjinë rajonale të SH.B.A.-së për Azinë Perëndimore, të cituar në dokumente të profileve të larta si Strategjia Kombëtare e Sigurisë Kombëtare e SHBA për vitin 2018, ku ritheksohet angazhimi i Uashingtonit për aleatët e tij rajonalë dhe ku janë dhënë rekomandime specifike se si të arrihet realizimi i qëllimeve rajonale të SH.B.A. Lideri republikan i Senatit Mitch McConnell kritikoi të hënën vendimin e Trump, duke theksuar se tërheqja e SHBA nga Siria ishte vetëm në favor të Rusisë, Iranit dhe presidentit sirian Bashar al-Asad, duke i dhënë mundësinë ISIS-it të rindërtojë veten. "Tërheqja ushtarake amerikane nga Siria nuk është në interesin kombëtar të Shteteve të Bashkuara," tha McConnell. Zyrtarët ushtarakë të SHBA gjithashtu janë kritikë ndaj vendimit të Trump. Kështu, zjarri i konfliktit midis Trump dhe strukturës së qeverisë amerikane mbi Sirinë u ndez përsëri, edhe pse faktet sugjerojnë se këtë herë, ndryshe nga raundi i mëparshëm, Trump nuk ka ndërmend të tërhiqet. Pra, ndërsa Trump dhe Shtëpia e Bardhë luftojnë me Dhomën e Përfaqësuesve të mbizotëruar nga Demokratët, lidhur me hetimin e Trump për zgjedhjen, presidenti i diskutueshëm amerikan do të përballet edhe me shtimin e kritikave nga republikanët, për shkak të vendimit të tij për tërheqjen e trupave amerikane nga veriu i Sirisë, që krijoi kushtet për një sulm ushtarak turk në zona verilindore.

Drita e gjelbër e Presidentit amerikan Donald Trump për sulmin e Turqisë ndaj kurdëve në veri të Sirisë ka shkaktuar kritika të gjera të brendshme ndaj tij, si dhe rritje e mosbesimit të aleatëve amerikanë kundrejt Uashingtonit. Përkundër dritës së gjelbër të Trump për pushtimin e Ankarasë në Sirinë veriore, urdhrat e tij drejtuar Departamentit të Thesarit të SHBA për të vendosur sanksione ndaj Turqisë, tani kanë ndezur një reagim të shpejtë. Sekretari i Thesarit amerikan Steve Mnuchin njoftoi të Premten se Donald Trump ka nënshkruar një dekret që lejon zyrtarët amerikanë të vendosin sanksione të rënda ndaj Turqisë. Mnuchin tha: "Tani ne mund të shkaktojmë dëme të mëdha në ekonominë turke." Trump ka lejuar zyrtarët të vendosin sanksione të reja të rënda ndaj Turqisë. Këto sanksione, natyrisht, nuk do të zbatohen tani. Ndërsa SHBA kërcënon se do të vendosë sanksione ndaj Turqisë, vlera e lirës turke ndaj dollarit u zvogëlua. Ministri i Jashtëm turk Mevlud Çavushoglu të premten në mbrëmje tha se Ankaraja do t'i përgjigjet çdo veprimi të ndërmarrë kundër përpjekjeve të saj për të luftuar terrorizmin dhe nëse vijat e kuqe tejkalohen nga Amerika , ajo do të vendos sanksione të rënda kundër saj.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, i cili i nënshtrohet presionit të fortë të brendshëm për shpinën e kthyer kurdëve kundrejt turqve, tani po përpiqet të zvogëlojë presionin duke nxjerrë sanksione dhe në të njëjtën kohë duke kundërshtuar ofensivën turke. Qasja e Trump, sidoqoftë, është gjithnjë e më shumë mosbesuese tek aleatët amerikanë dhe mosbesimi i të cilëve ndaj Uashingtonit është shtuar shumë. Gjatë administratës së Obamës në vitin 2014, Shtetet e Bashkuara filluan një aleancë të quajtur Koalicioni Ndërkombëtar Anti-ISIS në të cilën kurdët sirianë luajtën një rol të rëndësishëm në luftën kundër ISIS-it. Bashkëpunimi dhe mbështetja e Uashingtonit u intensifikua gjatë administrimit të Trump dhe kurdët sirianë në formën e Forcave Demokratike Siriane dhe Njësive të Mbrojtjes Popullore luajtën një rol të rëndësishëm në mposhtjen e ISIS, përfshirë qytetin Raqa. Me gjithë perceptimin e kurdëve për mbështetjen e vazhdueshme amerikane për ta, Trump menjëherë i hodhi poshtë pasi ai lejoi operacioni e Turqisë dhe i goditi kurdët me thikë pas shpine. Trump e ka justifikuar vendimin e tij se SH.B.A. ka luftuar në Siri për 10 vjet dhe tani duhet të tërheqë trupat e saj nga cikli i pafund i luftës. Në të njëjtën kohë, Trump beson se çdo veprim duhet të sjellë përfitime financiare për Shtetet e Bashkuara, kështu që ai nuk sheh asnjë arsye për të mbështetur kurdët sirianë kundër pushtimit turk dhe kështu i braktisi ata. "Neve na u kërkua të luftojmë përkrah kurdëve në Siri", tha Trump, "por unë thashë që ne nuk e mbështetëm njërën palë kundër tjetrës." Masa e Trump ka shkaktuar shumë kundërshtime, veçanërisht brenda Kongresit amerikan. Kandidati për presidentin amerikan, Bernie Sanders tha se vendimi i Trump për tërheqjen e trupave amerikane nga Siria ishte një veprim "i turpshëm" në prag të pushtimit të Turqisë. Ne nuk duhet të heqim dorë nga aleatët tanë që luftuan dhe vdiqën së bashku me trupat amerikane.

Trump ka një qëndrim të dyfishtë ndaj Turqisë. Nga njëra anë, pas bisedimeve me Erdoganin, ai duket se është bindur prej tij të pajtohet për tërheqjen e trupave amerikane nga zonat e mbajtura nga Turqia për të lejuar pushtimin e veriut të Sirisë. Trump në këtë formë i ka dhënë Erdoganit një avantazh të madh. Nga ana tjetër, marrëdhëniet Uashington-Ankara janë tensionuar muajt e fundit në lidhje me blerjen e sistemit të raketave S-400 nga Rusia dhe kundërshtimi i fortë i Uashingtonit ndaj Ankarasë. Administrata Trump jo vetëm që tërhoqi Turqinë nga programi i avionëve luftarakë të përparuar F-35, por premtoi edhe sanksione të Kongresit sipas ligjit Katsa, i cili bën thirrje për ndalim blerje të mëdha armësh nga Rusia dhe për të sanksionuar vendin blerës. Sidoqoftë, në këto kushte, Trump mori vendim t’i linte kurdët të vetëm dhe t’i braktiste ata përballë pushtimit turk. Arsyeja e Trump, natyrisht, është se SH.B.A nuk ka asnjë përgjegjësi për kurdët, por nga ana tjetër u ka dhënë atyre pajisje dhe armë të mjaftueshme ushtarake për të mbrojtur veten e vet. Sidoqoftë, arsyetimi i Trump as i kënaqi kurdët dhe as nuk e zvogëloi kritikën e ashpër të politikanëve dhe Kongresit amerikan. Trump, nga ana tjetër, me sa duket i kërkoi Departamentit Amerikan të Thesarit të paralajmërojë turqit që të mos kalojnë e vijën e kuqe amerikane dhe ka lejuar këtë organ për vendosjen e sanksioneve kundër Turqisë, duke pretenduar se Ankaraja nuk kishte liri të pakufizuar për të shtypur dhe shkatërruar kurdët sirianë, gjë e cila është bërë për shtimin e pakënaqësisë së Ankarasë.

Turqia gjithashtu është përballur me një qëndrim armiqësor të kongresit amerikan. Ligjvënësit amerikanë kanë analizuar plane për më shumë sanksione të ashpra kundër Turqisë për shkak të sulmimit ndaj Sirisë, një veprim që tregon pakënaqësinë e tyre si demokratët dhe ashtu edhe republikanët mbi politikën e Trump kundrejt Sirisë. Më parë, dy senatorë republikanë, Lindsey Graham dhe Chris Van Hollen, kishin parashtruar një plan që kërkonte sanksione të gjera kundër Turqisë, duke përfshirë sanksione ndaj zyrtarëve të lartë si presidenti turk Rexhep Taip Erdogan. Ligjvënësit amerikanë, si demokratë ashtu edhe republikanë, kanë shprehur gjithashtu kritika të forta për lënien e kurdëve sirianë të vetëm përballë Turqisë. Ata besojnë se duke e bërë këtë, Trump është duke minuar pozicionin e Amerikës me aleatët e saj në të gjithë botën dhe se askush nuk do të mbështetet më tek Uashingtoni. Përfaqësuesi i Arizonës, Ruben Galgo në Kongresin amerikan ka dënuar tërheqjen e trupave amerikane nga Siria pas pesë viteve të bashkimit dhe aleancës me forcat kurde dhe thekson se kjo minon prestigjin e vendit të tij. Ai shtoi se lejimi i Turqisë që të kryejë operacione në veri të Sirisë është lëvizja më e keqe e mundshme e SHBA në Azinë Perëndimore. Kurdët nuk do t'i besojnë më kurrë Shteteve të Bashkuara. Disa analistë amerikanë kanë paralajmëruar administratën Trump se kthimi i shpinës ndaj kurdëve është një paralajmërim për aleatët e tjerë të Uashingtonit në rajon. Ky është një paralajmërim që tani është bërë realitet dhe madje disa politikanë sionistë, siç është Naphtali Bennett, kanë folur drejtuesve të partisë New Right për nevojën që ky regjim të mbështetet tek vetvetja. Ai e ka përshkruar Uashingtonin vazhdimisht, si një partner jo të besueshëm. "Qeveria hebraike nuk do t'ia dorëzojë kurrë fatin e saj të tjerëve, përfshirë mikun tonë të madh, Shtetet e Bashkuara," tha Bennett. Kështu, mizoria e Trump ndaj kurdëve, të cilëve u ka kthyer shpinën tani është një rekord shumë i keq për aleatët, që më herët Amerikën e konsideronin si partner të besueshëm.