تحلیل ؛ ایران، میزبان بزرگترین جمعیت آواره در جهان

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در اجلاس مجمع جهانی پناهندگان در ژنو گفت ، امیدواریم سازمان ملل و کمیساریای عالی پناهندگان به وظایف خود در قبال پناهندگان و به ویژه در قبال ۵ میلیون افغانستانی ساکن ایران توجه کند. ​​​​​​​

" حسین امیرعبداللهیان " روز چهارشنبه در اجلاس مجمع جهانی پناهندگان در ژنو افزود ، مداخلات نظامی متعدد و سایر دخالت های توسط قدرت های خارج از منطقه ما موجب بی ثباتی وناامنی شده است به نحوی که این عامل خود باعث امواج آوارگی در سراسر منطقه گردیده است؛ ایران باری را بر دوش کشیده که در نتیجه سیاست های غیرمسئولانه و مداخلات نظامی آمریکا و متحدان آن ها در مجاورت ایران در منطقه تحمیل شده است.
دومین نشست مجمع جهانی پناهندگان از چهارشنبه تا جمعه ۲۴ آذر با مشارکت کشورهای عضو به میزبانی دولت سوئیس و کمیساریای عالی پناهندگان برگزار می‌شود.
در سال ۲۰۱۸ م بعد از چند سال مذاکرات ، پیمان جهانی پناهندگان تهیه و تدوین و در قطعنامه ای به تصویب سازمان ملل رسید.
براساس این سند قرار شد هر ۴ سال یک بار نشستی در این سطح برگزار و مباحث پناهندگان بررسی شود.
مداخلات نظامی کشورهای خارجی، درگیری‌های داخلی ، بلایای طبیعی و مسائل اقتصادی و حقوق بشری از جمله عوامل موثر در مهاجرت اجباری است و بر همین اساس منطقه غرب آسیا جزو مناطقی محسوب می شود که مبدا مهاجرت شمار زیادی از پناه‌جویان است.
در این حال ، جمهوری اسلامی ایران بیش از چهار دهه است که میزبان جمع زیادی از شهروندان کشورهمسایه ، یعنی افغانستان است که شمار زیادی از مردم آن به دلیل سالها ناآرامی ، جنگ و اشغالگری، ناگزیر به ترک خانه و کاشانه شده و به ایران اسلامی پناه آورده اند.
بنا بر اعلام صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) ، قبل از مرداد ۱۴۰۰ دو الی سه میلیون نفر پناهنده افغانستانی در ایران وجود داشت، اما بعد از تحولات 2021 و قدرت گرفتن طالبان، بین ۵۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون نفر پناهنده جدید وارد ایران شده است.
"احمد وحیدی " وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران در تیرماه ۱۴۰۲ گفت : «برآوردها درباره تعداد مهاجرین افغانستانی در ایران بیش از ۵ میلیون نفر است.»
واضح است که ایران به‌عنوان کشور همسایه افغانستان و دارای مرز طولانی با این کشور ، توجه ویژه به تحولات افغانستان دارد و بر خلاف برخی از بازیگران منطقه ای و بین المللی ، صلح و ثبات در این کشور اسلامی را مساوی و مترادف صلح و ثبات در خاک خود می داند؛ مهاجران افغانستانی نیز که قرابت های فرهنگی ، تاریخی و دینی با مردم ایران دارند تاکنون همانند شهروندان ایرانی از همه امکانات و خدمات ارائه شده از سوی دولت در ایران استفاده کرده اند.
وزیر امور خارجه ایران نیز گفته است ایران با مبنای قرار دادن تعالیم اسلامی شرایط زندگی مناسبی را برای آوارگان افغانستانی فراهم کرده است و حتی تمامی کودکان افغانستانی امکان ثبت نام در مدارس ایران را دارند.
این در حالی است که با وجود محدودیت منابع و مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم های ظالمانه علیه ایران ، میزان کمک های بین المللی برای رسیدگی به نیازهای مهاجران افغانستانی در ایران بسیار اندک است؛ دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در ایران نیز پیشتر با تایید این موضوع تاکید کرده بود بیشتر حمایت‌ها توسط دولت و مردم ایران انجام می‌شود و کاهش حمایت‌های سازمانهای بین‌المللی برای رسیدگی به مشکلات این پناهندگان باید به کشورهای عضو سازمان ملل منتقل شود تا در این خصوص تصمیم‌گیری های لازم صورت گیرد.
بر همین اساس جمهوری اسلامی ایران خواهان مسئولیت پذیری جوامع بین‌المللی همچون سازمان ملل و کمیساریای عالی پناهندگان در رسیدگی به مشکلات و هزینه های مالی پناهندگان ساکن در ایران است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم در اجلاس مجمع جهانی پناهندگان در ژنو با طرح این سوال اساسی که چرا تنها چند کشور معدود باید مسئولیت میزبانی اکثریت آوارگان را بر عهده داشته باشند خاطرنشان کرد" یک کشور به تنهایی نمی تواند هزینه و بار بزرگترین جمعیت آواره جهان را بر دوش بکشد و این ناعادلانه است؛ هزینه های میزبانی از آوارگان باید به صورت عادلانه بین کشورها تقسیم شود.