تفسیر: نگاهی به سفر وزیر امور خارجه ایران به روسیه

وزیر امور خارجه ایران با اشاره به اینکه روابط تهران و مسکو در مسیر درستی قرار دارد، بر لزوم استمرار و تقویت تلاش‌های مشترک برای توسعه بیش از پیش روابط در ابعاد مختلف تاکید کرد.

"حسین امیرعبداللهیان" وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه در دیدار با "سرگئی لاوروف" وزیر خارجه روسیه در مسکو ، با ابراز خرسندی از روند رو به رشد همکاری‌ تجاری دو کشور، روان‌سازی این بخش از همکاری ها و رفع موانع و مشکلات را زمینه‌ساز تقویت حجم تجارت میان دو کشور دانست.

با اینکه  سابقه روابط و همکاری های ایران روسیه طولانی است اما تحولات منطقه ای و بین المللی در سال های اخیر موجب نزدیکتر شدن دو کشور در زمینه های مختلف سیاسی و اقتصادی شده است. بر همین اساس رایزنی های مقامات دو کشور نیز به صورت مستمر ادامه دارد که طیف وسیعی از موضوعات دو جانبه ، منطقه ای و بین المللی را شامل می شود .

ایران و روسیه مخالف جدی تلاشهای امریکا برای جهانی کردن نظم مورد نظر خود و تک قطبی کردن جهان هستند ؛ منافع مشترک ایران و روسیه در تعطیلی پایگاه های آمریکا در غرب آسیا ، مقابله با خطر داعش و تروریسم، همکاری‌های نظامی و تسلیحاتی و در ماههای اخیر نیز تحریم شدن روسیه از سوی کشورهای غربی به دلیل جنگ اوکراین و قرار گرفتن دو کشور در وضعیتی مشابه و تلاش برای بی اثر کردن تحریمها، از دیگر دلایل و انگیزه هایی محسوب می شود که ایران و روسیه را به هم نزدیک کرده است.

در سال های اخیر، نزدیکی و همکاری ایران با روسیه و برخی کشورهای دیگر موجب شد "اوپک گازی" شکل بگیرد تا کشورهای دارای این منبع استراتژیک از قدرت کنترل بیشتری بر منابع و منافع خود بهره مند شوند.

ایران و روسیه همچنین در حال آماده سازی توافقنامه همکاری جامع بلندمدت هستند که پیش نویس آن تهیه شده و دو طرف پیگیر نهایی کردن آن هستند؛ استفاده از سیستم تراکنش های مالی خارج از سوئیفت و استفاده از ارزهای جایگزین دلار نیز از جمله طرح های جمهوری اسلامی ایران و روسیه برای بی اثر کردن تحریم ها، محسوب می شود؛ اخیرا نماد معاملاتی جفت ارز ریال - روبل در بازار متشکل ارزی ایران ‌در بانک مرکزی گشایش یافته است که سهم مهمی در توسعه روابط تجاری دو کشور ایران و روسیه خواهد داشت.

موضوع توسعه ترانزیت بین ایران و روسیه و فعال‌سازی کریدور شمال-جنوب نیز از پروژه ای مهم دو کشور است که نیازمند راه‌اندازی خط‌آهن رشت- آستارا است. خط ریلی رشت - آستارا با اتصال به راه‌آهن جمهوری آذربایجان می تواند نقش محوری را برای ارتباط بندرعباس و بندر چابهار ایران  به مسکو در روسیه و هلسینکی در فنلاند ایفا کند.

امیرعبداللهیان در این باره گفته است :  توسعه همکاری‌ در کریدور ترانزیتی شمال - جنوب از اولویت‌های مهم جمهوری اسلامی ایران است و راه آهن رشت - آستارا در توافق مشترک ،عملیاتی خواهد شد .

همکاری ایران و روسیه در سازمان های منطقه ای همچون اتحادیه اقتصادی اوراسیا و سازمان همکاری شانگهای نیز از جمله موضوعات مورد اهتمام است. اکنون با توجه به اینکه بخش مهم مذاکرات ایران و روسیه برای پیوستن ایران به موافقتنامه تجارت آزاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا انجام شده است ، انتظار می رود، روند پیوستن ایران به این موافقتنامه تا پیش از اتمام سال جاری میلادی به پایان برسد.

سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه هم در دیدار روز گذشته وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد : روسیه همانطور که از عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای حمایت کرد، از عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز حمایت می کند.

بدیهی است ، روابط ایران و روسیه روز به روز درحال گسترش است و موضوعات بسیار گسترده ای در زمینه روابط دو جانبه ، منطقه ای و بین المللی وجود دارد که نیازمند رایزنی های متناوب بین مقامات دو کشور است ؛ سفیر اخیر امیرعبداللهیان به مسکو و دیدار با وزیر امور خارجه روسیه نیز در همین چارپوب قابل ارزیابی است.