سفر صدراعظم آلمان به حوزه خلیج فارس؛ تلاش برای رهایی از بحران انرژی
-
سفر صدراعظم آلمان به حوزه خلیج فارس
به دنبال تشدید بحران انرژی و کاهش ذخایر گازی در اروپا، «اولاف شولتس» صدراعظم آلمان در چارچوب سفری دو روزه به حوزه خلیج فارس با هدف رایزنی درباره مسائل مختلف ، روز شنبه وارد شهر «جده» عربستان سعودی شد. قطر و امارات مقصد‌های بعدی سفر شولتس خواهند بود. محور اصلی این سفر مسائل مربوط به انرژی است.
بحران سوخت و پیامدهای جنگ اوکراین و پرونده یمن و برنامه هسته‌ای ایران از موضوعات مورد بحث میان شولتس و مقامات ارشد عربستان سعودی به ویژه محمد بن سلمان ولیعهد سعودی است.نکته جالب توجه اینکه به رغم کارنامه حقوق بشری منفی ولیعهد سعودی به ویژه قتل فجیع جمال خاشقچی، روزنامه نگار منتقد سعودی، اما برای برلین مساله انرژی مهمتر از ملاحظات حقوق بشری است. «اکهارت ورتز»(1) مدیر موسسه مطالعات غرب آسیا در این باره می گوید: با بالا گرفتن بحران انرژی و کاهش ذخایر گازی اروپا، تمایل کمتری به مطرح کردن مسائل حقوق بشری با صادرکنندگان انرژی وجود دارد.
سفر صدر اعظم آلمان به منطقه خلیج فارس که از مناطق اصلی نفتی و هم چنین گازی جهان محسوب می شود مشخصا با هدف ایجاد چشم انداز های جدید برای آلمان و اروپا در زمینه تامین منایع نفتی و گازی جدید صورت گرفته است.پس از آغاز جنگ اوکراین در اواخر فوریه 2022، تحریم بخش انرژی روسیه با قطع خرید نفت از طریق دریایی ونیز کاهش خرید گاز از این کشور نیز نخستین بار توسط مقامات اروپایی و با هدایت و خواست آمریکا مطرح و اجرایی شد.در واقع مقامات اروپایی با وضع تحریم های اقتصادی سعی کردند روسیه را درجنگ اوکراین تحت فشار قرار دهند، اما این سیاست در قبال اروپا تاکنون نتیجه عکس داده است. اعمال تحریم های گسترده اروپا علیه روسیه و واکنش های متقابل مسکو با کاهش و یا قطع صادرات نفتی و گازی به کشورهای اروپایی وضعیت وخیمی را در زمینه انرژی برای این کشورها به وجود آورده است.
در این میان آلمان به عنوان بزرگترین اقتصاد اروپایی ویکی از اقتصادهای بزرگ جهان با توجه به وابستگی شدید به گاز وارداتی از روسیه متحمل خسارات بی سابقه ای شده و با وضعیت بغرنجی مواجه شده است. یک گزارش اقتصادی نشان می‌دهد آلمان در بدترین بحران اقتصادی پنجاه سال گذشته قرار داشته و در خطر قرار گرفتن در رکود اقتصادی است. کارشناسان اقتصادی که این گزارش را تهیه کرده اند تاکید کردند کاهش شدید قدرت خرید، افزایش میزان تورم و بالا رفتن بهای انرژی در آلمان، خطر رکود اقتصادی را ایجاد می‌کند.این گزارش با اشاره به تاثیر منفی رکود اقتصادی بر بازار اشتغال در آلمان، پیش بینی کرد این شرایط، بر اوضاع خانواده‌های آلمانی تاثیر بگذارد. این کارشناسان از دولت آلمان خواستند برای مقابله با پیامدهای تورم، تدابیری اتخاذ کند.هم چنین نتایج به دست آمده از بررسی‌های شرکت پژوهش بازار آلمان نشان می‌دهد، بحران انرژی و نرخ بالای تورم در این کشور، اعتماد مصرف کنندگان به قدرت خرید را به پایین ترین سطح در 30 سال اخیر کاهش داده است.
نکته مهم اینکه به رغم ادعای مقامات آلمانی در باره اینکه تا رسیدن زمستان امسال حدود 85 درصد ذخایر گازی این کشور پر خواهد شد اما این ادعا با تردید های زیادی مواجه شده است. ایالات متحده که مشوق اصلی آلمان و دیگر کشورهای اروپایی برای تحریم گازی روسیه بوده است در عمل قادر به تامین نیازهای گازی اروپا که البته به صورت گاز مایع طبیعی است و باید از طریق کشتی های حامل گاز به اروپا حمل شود نیست. از سوی دیگر دیگر کشورهای تامین کننده گاز در جهان به ویژه قطر نیز به رغم داشتن ذخایر عظیم گازی به دلیل نبودن زیر ساخت ها و کشتی های حمل گاز مایع به میزان کافی قادر به پاسخ گویی به نیازهای گازی عظیم اروپا در کوتاه مدت یعنی حداقل تا زمستان آتی نخواهند بود و همین مساله کار برای دولتمردان اروپایی به ویژه آلمانی سخت کرده است.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که آثار و پیامدهای اقتصادی ناشی از جنگ اوکراین بر اروپا به خصوص آلمان به عنوان قدرتمندترین اقتصاد اروپا طولانی مدت خواهد بود و بیش از 20 سال ادامه خواهد داشت. شرایط کنونی اروپا ،در واقع حاصل همراهی این کشورها با سیاست های آمریکا در حمایت از اوکراین در جنگ با روسیه است. بهای این همراهی را شهروندان اروپایی با کاهش شدید رفاه و نیز تورم شدید وبحران های اقتصادی و اجتماعی می پردازند. آنها کاهش خدمات اجتماعی، بحران انرژی، افزایش بهای سوخت و مواد غذایی و تورم بی سابقه دست به گریبان بوده و چشم انداز نامطلوبی نیز در زمستان 2022 در انتظار شان است.
1- Eckart Woertz
