هشدار مسکو درباره وخامت روز افزون روابط روسیه و ناتو

روابط روسیه و ناتو در سال های اخیر و به ویژه پس از بحران اوکراین در سال 2014 روند پرتنشی را طی کرده و هر سال بر میزان تعارض و رویارویی دو طرف افزوده شده، مساله ای که موجب هشدار مقامات ارشد نظامی روسیه شده است.

"سرگئی شویگو" وزیر دفاع روسیه در سخنانی از آمادگی کشورش برای همکاری با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی "ناتو" خبر داده، اما همزمان تاکید کرده که روابط با ناتو هرسال بدتر می‌شود. به گفته شویگو: روابط روسیه و ناتو رو به وخامت است و همکاری‌های دو طرف متوقف شده‌اند و هر ساله کمرنگ می‌شوند. سال های قبل ما همکاری‌های بسیار فعالی با بروکسل داشتیم و روسیه نماینده‌ای در ناتو داشت اما امروز این شرکا در کنار آمریکا از بسیاری از قراردادها و توافقنامه‌ها خارج می‌شوند و حوزه امنیتی هر روز بسته‌تر و بسته‌تر می‌شود. 

وزیردفاع روسیه این اظهارات را تنها چند روز پس از اجلاس سران ناتو در لندن مطرح کرده و در عین حال افزوده است که از پنج سال پیش به این سو مسکو با ناتو روابط سازنده‌ای را دنبال کرده، اما این روابط پیشرفتی نداشته است. پیش از این نیز، "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه همزمان با برپایی اجلاس سران ناتو در لندن ضمن اشاره به مشکلات موجود میان کشورش و ناتو بر آمادگی مسکو برای همکاری با این سازمان تاکید کرده بود. به گفته پوتین به رغم رفتار «نادرست» ناتو با مسکو، روسیه بارها بر عزم و آمادگی خود جهت همکاری با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی جهت مقابله با تهدیدهای واقعی نظیر تروریسم بین المللی تاکید دارد.

ناتو پس از بروز بحران اوکراین و افزایش تنش ها بین روسیه و کشورهای عضو این سازمان در شرق اروپا، روند تجدید قوا و استقرار گسترده نیروهای نظامی خود به ویژه در دو حوزه بالتیک و دریای سیاه را تسریع کرده و ابعاد بی سابقه ای به آن داده است. مساله دیگری که حدود دودهه است به دغدغه امنیتی روسیه تبدیل شده، تلاش مستمر ناتو برای پیشروی به سوی شرق و عضویت کشورهای اروپای مرکزی و شرقی، کشورهای حوزه بالکان و در نهایت کشورهای همسایه روسیه مانند اوکراین و گرجستان در این سازمان نظامی غربی است. روسیه توسعه ناتو به سمت شرق را به عنوان تهدیدی علیه امنیت ملی خود ارزیابی کرده و رویکرد ناتو برای گسترش اعضای این پیمان نظامی را عامل تشدید تنش ها می داند. هدف اصلی این اقدام، مهار و تضعیف هر چه بیشتر روسیه و اعمال فشار فزاینده سیاسی و نظامی به آن است. در عین حال هر سال مساله جدیدی بر مسائل قبلی اضافه شده و تقابل  روسیه و ناتو را تشدید کرده است. از سوی دیگر مفاد بیانیه پایانی اجلاس سران کشورهای ناتو در لندن و جهت گیری ضد روسی آن موجب افزایش نگرانی مسکو درباره اقدامات خصمانه ناتو در آینده شده است. در این بیانیه صراحتا گفته شده که اقدامات تهاجمی روسیه تهدیدی برای امنیت اروپا و آمریکای شمالی به شمار می رود و از سوی دیگر بر مقابله با اقدامات آن در زمینه استقرار موشک های میان برد در اروپا تاکید شده است. البته دراین  بیانیه در ژستی آشتی طلبانه  تاکید شده که در صورت اقدامات مثبت مسکو، ناتو پذیرای گفتگو و ایجاد روابط سازنده با روسیه خواهد بود.

"ینس استولتنبرگ" دبیرکل ناتو در این زمینه نوشت: ناتو اعتقاد به گفت و گو با روسیه دارد و معتقدم باید به سمت روابط نزدیکتر با روسیه گام برداریم.  به رغم این بیانیه پایانی، اختلاف در باره روسیه و ماهیت تهدید آمیز آن بین سران کشورهای ناتو به چشم می خورد. مکرون و اردوغان سران فرانسه و ترکیه که دو عضو موثر این پیمان محسوب می شوند با این مساله به مخالفت برخاستند و تروریسم را دشمن ناتو توصیف کردند.

مکرون رئیس جمهور فرانسه در پیامی توئیتری نوشت: روسیه دیگر دشمن نیست. این کشور همچنان تهدید است، اما درباره برخی موضوعات هنوز شریک محسوب می‌شود. دشمن امروز ما تروریسم بین المللی ... است.»به رغم این گونه ابراز مخالفت ها واقعیت این است که ناتو برای توجیه فلسفه وجودی خود، همواره روسیه را دشمن تلقی کرده و به این بهانه اقدامات نظامی زیادی در اروپای شرقی انجام داده است. /