هشدار بورل به آنکارا ، تشدید تقابل بین اتحادیه اروپا و ترکیه
تشدید اختلافات بین یونان و ترکیه در باره عملیات اکتشافی آنکارا در دریای اژه که دو کشور را رادر آستانه تقابل نظامی قرار داده و نیز لحن تهاجمی آنکارا در قبال اتحادیه اروپا ، موجب انتقاد شدید این اتحادیه و هشدار آن به ترکیه شده است.
«جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز یکشنبه گفت ترکیه به دنبال بازگرداندن امپراطوری‌سابق است.وی با اشاره به تحرکات اخیر ترکیه در منطقه شرق دریای مدیترانه تاکید کردکه اعمال تحریم علیه آنکارا یکی راه‌های موثر برای ایجاد بازدارندگی علیه ترکیه است. «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه نیز اعلام کرد در نشست آتی پارلمان اتحادیه اروپا موضوع اعمال تحریم ترکیه بررسی خواهد شد و امکان اتخاذ مجموعه کاملی از اقدامات علیه ترکیه وجود دارد.
پیش از این نیز مقامات یونانی در دیدار با سران اتحادیه اروپا خواستار اعمال تحریم علیه آنکارا به دلیل نقض حدود دریایی در شرق دریای مدیترانه شدند.ترکیه طی ماه‌های اخیر فعالیت‌های خود در زمینه حفاری و عملیات اکتشاف نفت و گاز را دردریای اژه و مدیترانه شرقی بیشتر کرده و همین مسئله واکنش همسایگان جنوبی و غربی این کشور به ویژه یونان و قبرس را در پی داشته است.آنکارا مدعی است که درپی فروپاشی امپراطوری عثمانی پس از جنگ جهانی اول و توافقات پس از آن موجب شده تا ترکیه از بسیاری مناطق و جزایر دردریای اژه و مدیترانه شرقی ، محروم شود.اردوغان اخیرا گفته که آنکارا نمی‌پذیرد در داخل ساحل خود محصور شود.لذا آنکارا با انجام دادن عملیات اکتشافی در نزدیکی و اطراف جزایر یونانی در این منطقه وتاکید بر ادامه آن ، عملا مسیر تقابل با یونان واتحادیه اروپا را در پیش گرفته است. به گفته آتن منطقه‌ای که ترکیه در آن مشغول انجام عملیات اکتشاف است در محدوده انحصاری اقتصادی یونان قرار دارد. ترکیه و یونان طی این مدت همدیگر را به نقض حریم هوایی و عدم تعهد به تعهدات طرف مقابل متهم کرده و باعث بروز تنش بین این دو کشور شود.
افزایش تنش ها بین ترکیه و برخی اعضای اتحادیه اروپا بر سر منابع گازی شرق مدیترانه ، موجب دوری هر چه بیشتر آنکارا از اتحادیه اروپا و افزایش تنش های دو جانبه شده است. به گفته "جوزف هینکس" کارشناس سیاسی آمریکایی: اتحادیه اروپا قاطعانه پشت سر یونان ایستاده ... و به آنکارا به دلیل گسترش عملیات اکتشافی هشدار داده است.
این مساله به ویژه با پافشاری مقامات ارشد ترک بر موضع خود افزایش تنش ها در روابط دو جانبه را به همراه داشته است. هدف آنکارا این است که با تداوم عملیات اکتشافی خود نه فقط موجب بازنگری در باره وضعیت حقوقی جزایر یونانی نزدیک ساحل ترکیه شود ، بلکه اتحادیه اروپا را نیز وادار سازد که به حمایت از خواسته آنکارا بپردازد. امری که با توجه به موضع حمایت آمیز کامل بروکسل در حمایت از یونان و قبرس تا حد زیادی غیر محتمل به نظر می رسد. این در حالی است که برخی کشورهای اتحادیه اروپا گام های عملی برای حمایت از یونان برداشته اند. فرانسه اقدام به فروش 10 فروند و واگذاری مجانی 8 فروند جنگنده پیشرفته رافال به یونان کرده و حتی یگانهای دریایی خود را به منطقه اعزام کرده است.
روابط اتحادیه اروپا و ترکیه پس از کودتای نافرجام ژوئیه 2016 همواره روابطی تنش آمیز بوده و موجب تعلیق روند عضویت ترکیه دراتحادیه اروپا شده است. در عین حال بروکسل رویکرد ی انتقادی در باره سیاست داخلی و تحولات مربوط به تغییر نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی داشته ودر دو سال اخیر اختلافات جدیدی مانند دخالت نظامی ترکیه در شمال سوریه و اخیرا مداخله نظامی آنکارا در جنگ داخلی لیبی موجب واگرایی هر چه بیشتر اتحادیه اروپا و ترکیه شده است. در برهه کنونی با توجه به اینکه دو کشور عضو این اتحادیه یعنی یونان و قبرس به طور مستقیم در مناقشه دریایی با ترکیه درباره اکتشاف و استخراج گاز از منابع کف دریا در دریای اژه و مدیترانه شرقی درگیر هستند، لذا بروکسل بر حمایت از این دو کشور عضو این اتحادیه پافشاری می کند . موضع اتحادیه اروپا مقابله قاطع با ترکیه است .بروکسل پیش تر نیز اقدامات اکتشافی ترکیه را «غیرقانونی» خوانده و به آنکارا هشدار داده که در صورت متوقف نکردن عملیات اکتشافی آماده است تا «واکنش مناسب»را انجام خواهد داد.به گفته «میرقاسم مومنی» کارشناس مسائل ترکیه : اروپایی‌ها اگر قرار به حمایت علنی باشد، از یونان حمایت و پشتیبانی خواهند کرد. در مقابل اگر قرار باشد که ترکیه خود را در موضع ضعف ببیند، اتحادیه اروپا را دوباره تهدید خواهد کرد که محور آن پناهجویان خواهند بود. اتحادیه اروپا اکنون اعمال تحریم ها علیه ترکیه را مد نظر دارد. هر چند اردوغان تهدید کرده اعمال این تحریم ها واکنش شدید ترکیه را به همراه خواهد داشت. البته بروکسل بر مذاکره با آنکارا برای حل و فصل اختلافات نیز تاکید می کند.در این راستا رئیس پارلمان اروپا به اردوغان اطلاع داده که گزینه‌های تحریم و گفتگوی همه جانبه بر روی میز است و بنابراین از او خواست که تنش‌زدایی کرده و به اقدامات تحریک‌آمیز پایان دهد.با این حال دورنمای روابط اتحادیه اروپا و ترکیه روشن به نظر نمی رسد./
