امضای نخستین سند همکاری دوجانبه باکو و ایروان
جمهوری آذربایجان و ارمنستان پس از امضای توافقنامه سه جانبه صلح قره باغ با میانجیگری روسیه ، نخستین توافقنامه همکاری دوجانبه را امضا کردند.
بر اساس این توافقنامه ، جمهوری آذربایجان ۱۵ اسیر نظامی ارمنستان را به ازای دریافت نقشه مناطق مین گذاری شده شهرستان "آغ دام"Agdam به دست آورد. این مبادله اسرا با سند مکتوب - که نخستین توافق میان دوکشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان در بیش از شش ماه گذشته محسوب می شود - از سوی وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان اعلام شد.
آزادی 15 اسیر ارمنستان به ازای دریافت یک سند مکتوب مربوط به میادین مین گذاری شده نشان دهنده اوج بی اعتمادی طرفین متخاصم است. در این ارتباط می توان به بی اعتمادی شدید طرف ارمنی به طرف آذری اشاره کرد. تردیدی نیست که ارمنستان علاوه بر مخالفت با توافقنامه صلح قره باغ با میانجیگری روسیه ، در زمینه همکاری با جمهوری آذربایجان نیز بسیار مردد به نظر می رسد.
در ارتباط با روند حل مسالمت آمیز مناقشه قره باغ کارشناسان مواضع مختلفی ارائه کرده اند. به عنوان مثال ، "محسن پاک آیین" سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان و یک صاحبنظر سیاسی معتقد است:"تا وقتی که موضوع قره باغ حل نشود ، کماکان شاهد تنش ها و درگیریها میان طرف های آذری و ارمنی خواهیم بود. یعنی با وجود امضای توافقنامه صلح ، تنش های آذری - ارمنی باز هم آغاز خواهد شد و این زخمی است که دوباره سر باز میکند".
در این میان ، باید گفت، مساله اسرای جنگی همواره یکی از موضوعات مهم در روابط ارمنستان با جمهوری آذربایجان محسوب می شده است. به همین دلیل پیش از این ، مقام های ارمنستان ضمن مراجعه به نهادهای منطقه ای و جهانی ، از هر طریقی برای آزادی اسرای ارمنی اقدام کرده بودند. با وجود این ، نتوانستند نتیجه مورد نظر خود را به دست آورند.
در مقابل ، انفجار مینهای کار گذاشته شده در آقدام از سوی نیروهای ارمنستان ، تلفات انسانی جبران ناپذیری برای دولت و مردم جمهوری آذربایجان درپی داشته است. ازجمله این که در روز چهارم ماه جاری میلادی (ژوئن) ، در پی انفجار مین در منطقه "کلبجر" Kalbajar در شهرستان آغ دام ، دو روزنامه نگار و یک مقام محلی جمهوری آذربایجان جان خود را از دست دادند. به هر حال ، باید گفت، در مجموع نظامیان ارمنستان 97 هزار مین ضد تانک و ضد نفر در شهرستان آغ دام قرار داده بودند که برای پیشروی و استقرار نظامیان و مردم جمهوری آذربایجان در این شهرستان مدام مشکلاتی ایجاد می کرده است.
درهمین ارتباط ، اخیرا" یک نماینده جنجالی و ترک گرا در مجلس ملی جمهوری آذربایجان پیشنهاد عجیبی مطرح کرده است. به نوشته روزنامه ینی مساوات چاپ باکو، "فاضل مصطفی غضنفر اوغلو" نماینده ترک گرای افراطی در مجلس ملی جمهوری آذربایجان در واکنش به مخالفت ارمنستان برای واگذاری نقشه میادین مین گذاری شده اقدام ، پیشنهاد کرده بود: دولت الهام علی اف گروه های غیرقانونی پارتیزانی با هدف خرابکاری و مین گذاری در شهرهای ارمنستان و مناطق محل سکونت ارامنه در قره باغ کوهستانی تاسیس کند.
در مجموع ، باید گفت، با مبادله 15 اسیر ارمنی با نقشه میادین مین گذاری شده شهر آغ دام به نظر می رسد بخشی از مشکلات مرزی جمهوری آذربایجان و ارمنستان حل شده است. در حالی که چنین به نظر می رسد دیگر شهرهای جمهوری آذربایجان نیز با وضعیت مشابهی مواجه باشند.
بیشتر بخوانید: