Меъмории исломии Эрон чӣ хусусиятҳои дорад?

Порс Тудей -  Меъмории исломии Эрон  санъату ҳунари омехтани ҳандаса , нуру хушнивисӣ барои халқи фазоҳои шукуҳманд ва маънавӣ аст .

Меъмории исломии Эрон санъату ҳунари аст, ки дар тӯли беш аз чордаҳ аср аслияти эрониро бо рӯҳи таълимоти исломӣ муттаҳид карда ва сабки беназиреро эҷод кардааст. Ба гуфтаи Порс Тудей, ин меъморӣ фаротар аз фани сохтимонсозӣ , фалсафаҳои забонӣ , риёзиёти шоирона ва баён ҷаҳонӣ аст, ки дар он, амри моддӣ ва маънавӣ дар ҳам мешавад .Хусусиятҳои барҷастаи онро метавон дар якчанд самтҳои асосӣ баррасӣ кард:

1. Фазои дохилӣ ва навоварӣ дар шифтҳо:

Меъморони эронӣ, ба дунболи халқи фазои дохилии ҷолиб ва маънавӣ ҳастанд. Ихтирои гунбаз (масалан, гунбази масҷиди Шайх Лутфолла) ҳамчун рамзи осмон, сохтани ивон (фазои нимкушодаи дароз) ва муғарнас (ороишҳои овезон) аз ҷумлаи асарҳои бузурги онҳо мебошанд.

2. Геометрияи дақиқ ва таносубҳои махсус:

Геометрия дар ин меъморӣ нақши муҳим дорад. Тарҳҳои муқаррарии чоркунҷаҳо, доираҳо, ситораҳо ва таносуби тиллоӣ на танҳо барои зебоӣ, балки бар асоси мафҳумҳои ирфонӣ низ тарҳрезӣ шудаанд.

3. Ороишҳои рангоранг ва рамзӣ:

Пӯшидани биноҳо бо сафолпӯшӣ (ҳафтранга ва мозаика), хиштчинӣ, чӯбкорӣ ва хаттотӣ (хатти куфӣ, зулут ва насталиқ) ҳамроҳ аст. Нақшҳои исломӣ ва геометрӣ такрор мешаванд, ки рамзи ягонагӣ ва беохирӣ мебошанд.

4. Пайвастшавӣ бо табиат:

Истифодаи об (ҳавз, ҷӯйбор), нур (аз тирезаҳои шабакавӣ) ва боғҳо (рамзҳои биҳишт) дар ин меъморӣ фазоро зинда ва рӯҳбаланд мекунад.

5. Мутобиқшавӣ ба ниёзҳо:

Ин принсипҳо дар биноҳои гуногун, аз қабили масҷидҳо, мактабҳо, каравонсаройҳо, бозорҳо ва мақбараҳо (масалан, гунбази Қобус) истифода шудаанд.

Аз нигоҳи умумӣ, меъмории исломии Эрон бо омезиши санг, сафол, геометрия ва нур, фазоеро берун аз ҷаҳони моддӣ эҷод мекунад, ки ҳам  чашмписанд аст, ва ҳам ба тафаккур ва сулҳ даъват мекунад. Ин мерос, нишондиҳандаи нубуғи ҳунармандони эронӣ ва ғановати фарҳанг исломӣ мебошад.