Шамшери дулбаи зеҳни сунъӣ дар ҳавзаи саломати равон
Порс Тудей – Зеҳни сунъӣ дар саломати равон бо ваъдаи дармони маҷозӣ, сӯгириҳои нажодӣ ва ҷинсиятиро тақвият ва ҷони афроди осебпазирро таҳдид мекунад.
Зеҳни сунъӣ бо ваъдаҳое монанди ташхиси зӯдҳангоми ихтилолоти равонӣ ва ироаи дармонҳои маҷозӣ, вориди ҳавзаи саломати равон шудааст, аммо шавоҳид нишон медиҳад, ин фанноварӣ метавонад хатароте ҷиддӣ бавижа барои афроди осебпазир эҷод кунад.
Ба гузориши Порс Тудей, чатботҳои равондармонӣ, ки қарор буд ихтилофи дастрасӣ ба хадамоти саломати равонро дар манотиқи маҳрӯм пур кунанд, гоҳе тавсияҳое ғайриҳирфаӣ ироа медиҳанд, ки бо усӯли равондармонӣ муғоират дорад. Барои мисол, мутолиае дар соли 2024 нишон дод беш аз 30% корбарони ин абзорҳо тавсияҳое дарёфт кардаанд, ки афкори худкуширо нодида гирифта ё ҳатто ташвиқ кардааст.
Яке дигар аз мушкилоти аслӣ, сугириҳои нажодӣ, ҷинсиятӣ ва фарҳангӣ дар ин системаҳост. Додаҳои омӯзишии ҳуши маснӯъӣ ағлаб бар асоси намунаҳои мардони сафедпусти ғарбӣ, тарроҳӣ шудаанд, ки мунҷар ба ташхисҳои нодуруст ё инкори ҳувияти афрод аз ақаллиятҳо шудааст. Ба унвони намуна, беморони осиёӣ бо алоими равонтанӣ монанди сардард ё дарди меъда, ба ҷои дармони муносиб, барчасби «иғроқомез» дарёфт кардаанд. Ҳамчунин афрод бо ҳувияти ҷинсиятии мутанаввеъ гоҳе бо посухҳои тавҳиномез мувоҷеҳ шудаанд.
Фоҷеъае дар октябри 2024 дар Флорида, ин хатаротро барҷаста кард. Як чатбот мубтанӣ бар шахсияти Daenerys Targaryen бо таъйиди афкори худкушии як навҷавони 14 сола, ба марги ӯ доман зад. Ин ҳодиса баҳсҳое дар бораи масъӯлиятпазирии қонӯнӣ ва ахлоқии ширкатҳои фанноварӣ ба роҳ андохт. Фиқдони назорати инсонӣ ва қавонини мушаххас, ин абзорҳоро ба таҳдиде билқувва табдил кардааст.
Муҳаққиқон ҳушдор медиҳанд, ки такя беш аз ҳад ба ҳуши маснуъӣ мумкин аст, печидагиҳои равонии инсониро содасозӣ кунад. Равони инсон фаротар аз улгӯҳои қобили пешбинӣ аст ва чатботҳо наметавонанд ҷойгузини ҳамдилӣ ва дарки як дармонгари воқеӣ шаванд. Барои коҳиши хатарот, пешниҳодҳое монанди мумайизи сугириҳо, истифода аз додаҳои мутанаввеътар, назорати равондармонгарони инсонӣ ва вазъи қавонини ахлоқӣ ва қонӯнӣ матраҳ шудааст.
Ба кор бастани ҳуши маснӯъӣ дар ҳавзаи саломати равон, шамшери дулба аст. Агар бо назорати дақиқ ва додаҳои фарогир тавсеа ёбад, метавонад дастрасӣ ба хадамоти равониро беҳбуд бахшад, аммо бидуни ислоҳи сугириҳо ва дахолати инсонӣ, мумкин аст ба ҷои наҷот, ҷони афродро ба хатар андозад. Пурсиши аслӣ ин аст: Оё равони инсонро метавон бо алгоритм фаҳмид, ё ҳамчунон ба «дил» ниёз аст? Посух ба ин пурсиш, ояндаи ин фанновариро рақам хоҳад зад.
