Чин абарқудрати энержиҳои таҷдидпазир: Чолиши ҷадиди Амрико дар рақобати ҷаҳонӣ

Порс-Тудей. Чин бо афзоиши сармоягузорӣ дар энержиҳои таҷдидпазир, аз тавлид то содироти фанноварии сабз, ба қудрате ҷаҳонӣ дар ин арса табдил шудааст. Раванде, ки метавонад нуфузи баландмуддати Иёлоти Муттаҳидаро дар кишварҳои дар ҳоли тавсеа таҳдид кунад, магар он ки Вашингтон роҳбурди санъатии худро мавриди бознигарӣ қарор диҳад.

Ба гузориши Порс-Тудей, ба нақл аз ИРНА, Чин акнун бозигари аслӣ дар бозори ҷаҳонии энержиҳои таҷдидпазир дар ҷаҳон аст. Ин кишвар на танҳо дар насби нерӯгоҳҳои хуршедиву бодӣ пештоз аст, балки бар фанновариҳои муртабит, занҷираи таъмину содироти маҳсулоти ниҳоӣ тасаллут ёфтааст.

Пекин аз тариқи ибтикори «Камарбанд ва Ҷодда», пружаҳои энержии сабзро дар кишварҳои мухталиф, ба вижа дар ҷаҳони ҷануб таъмини молӣ мекунад. Ҳавзае, ки Иёлоти Муттаҳида то кунун дар он рақобате ҷиддӣ надоштааст.

То пеш аз соли 2021, бахши умдаи пружаҳои энержии хориҷии Чин асосёфта бар сӯхтҳои фусилӣ буд. Аммо пас аз эъломи Ши Ҷинпинг, раиси ҷумҳури ин кишвар, мабнӣ бар таваққуфи таъмини молии пружаҳои ангиштсанг, Чин сармоягузорӣ дар энержиҳои таҷдидпазирро афзоиш дод. Ба тавре ки дар солҳои 2022 ва 2023 (1401 ва 1402 шамсӣ) 68 дарсади пружаҳои энержии хориҷии Чин ба энержиҳои пок ихтисос ёфт.

Африқо намунае аз нуфузи Чин дар ин ҳавза аст, қорае ки бо вуҷуди бархӯрдорӣ аз 60 дарсади манобеи хуршедии ҷаҳон, ба зерсохтҳои энержӣ ниёзманд аст. Дар набуди ҷойгузине ҷиддӣ аз сӯи Ғарб, ширкатҳои чинӣ зерсохтҳои мавриди ниёзро таъмин мекунанду нуфузи худро густариш медиҳанд.

Дар айни ҳол, Чин дар фанновариҳои мукаммале назири ботриҳои литий, худравҳои барқӣ, шабакаҳои ҳушманду зерсохтҳои диҷиталӣ низ бартарӣ дорад. Ин кишвар аз тариқи ҳамкорӣ бо кишварҳои шарики дар ҳоли тавсеа, ҳуши маснӯиро низ вориди ин арса кардааст.

Ин тасаллути ҷаҳонӣ реша дар мазиятҳои санъати дохилии Чин дорад. Кишваре, ки бо автоматисозии тавлид, мазияти рақобатии худро ҳифз кардаву монеи интиқоли тавлид ба кишварҳои дигар шудааст. Ин ҷойгоҳ Пекинро қодир месозад то дар даҳаҳои оянда таъминкунандаи аслии энержии ҷаҳон бошад ва нуфузи геополитикии густардае ба вижа дар ҷаҳони ҷануб касб кунад.

Дар муқобил, Амрико бо коҳиши кумакҳои хориҷӣ ва бетаваҷҷуҳӣ ба таҳаввулоти фанноварона, дар ҳоли аз даст додани замини бозӣ аст. Султаи Чин бар маодини аносири камёбу пешрафт дар энержии ҳастаии ғайринизомӣ ва роботик низ ин шикофро амиқтар кардааст.

Ин шароит бояд ҳушдоре ҷиддӣ барои Вашингтон бошад. Агар Амрико натавонад дарки дурусте аз таҳаввулоти оянда ва ниёзҳои кишварҳои дар ҳоли тавсеа дошта бошад, султаи ҷаҳонии худро ба тадриҷ вогузор хоҳад кард.