Биёбони Сеқалъа дар Хуросони Ҷанубӣ - биҳиште барои тамошои осмон

Порс-Тудей. Дар қалби устони Хуросони Ҷанубӣ ва дар миёни сукуту нури ситорагон, биёбони Сеқалъа ҳамчун паноҳгоҳе осмонӣ ҷилвагар аст. Ҷое ки вусъати замин ба нармӣ бо шукуҳи осмон дар ҳам меомезад.

Дар миёни чашмандозҳои густардаи кавирии Эрон, биёбони Сеқалъа дар Хуросони Ҷанубӣ яке аз шигифтангезтарин ҷилваҳои табиии Эрон ба шумор меравад. Мақсаде ки моҷароҷӯӣ ва нуҷумро ба зебоӣ дар ҳам омехтааст.

Ба гузориши “Порс-Тудей”, ба нақл аз “Пресс ТВ”,  ин минтақа дар наздикии шаҳри кучаки Сеқалъа, дар шаҳристони Сароён воқеъ шуда ва ба далели мавқеияти ҷуғрофиёи мунҳасир ба фард ва муҳити бикри худ, ба яке аз ҷозибаҳои аслӣ барои дӯстдорони табиат ва алоқамандон ба нуҷум табдил шудааст.

Осмони болои Сеқалъа ба унвони ториктарин осмони Эрон ва яке аз ториктаринҳо дар Ғарби Осиё шинохта мешавад, шафофияте истисноӣ, ки онро ба мақсаде мумтоз барои мунаҷҷимони ҳирфаӣ ва омотур табдил кардааст.

Дур будан аз тӯфонҳои гарду ғубор, набуди олӯдагии нурӣ ва уфуқи боз, се қалъаро ба яке аз беҳтарин нуқоти Эрон барои расадҳои нуҷумӣ ва рӯйдодҳои ситорабинӣ бадал кардааст.

Биёбони Сеқалъа; омезае аз зебоии табиӣ ва мероси таърихӣ

Биёбони Сеқалъа дар Хуросони Ҷанубӣ, иқлиме нимахушк дорад, тобистонҳои гарм, зимистонҳои сарду хушк ва борандагии солонае бисёр андак, ҳудуди 100 милиметр. Бо вуҷуди пӯшиши гиёҳии маҳдуд, теппаҳои мосаи (регу қумдор)-и густарда, даштҳои намакӣ ва теппаҳои тарошхӯрда, манзараҳое нафасгир халқ кардаанд.

Заминшиносон мегӯянд, ин минтақа дорои чанд гусали муҳим аст ва дар фазое нисбатан кучак, боздидкунандагон метавонанд ҳар чаҳор навъ иқлими биёбонии Эронро бубинанд: гарму хушк, нимахушк, соҳилӣ ва сард.

Бо вуҷуди зоҳири хушк ва бепӯшиш, теппаҳои шинии бепоёни Сеқалъа гардишгаронро ба роҳ рафтан бо пои бараҳна, ламси сукути амиқ ва тамошои ғурубҳое даъват мекунанд, ки уфуқро ба буми наққошии норанҷӣ ва бунафш бадал месозанд.

Ҳамин зебоии ноб ва дастнахурда Сеқалъаро ба паноҳгоҳе барои аккосон, мунаҷҷимону ҷӯяндагони хилват табдил кардааст.

Фаротар аз ҷозибаҳои табиӣ, ин минтақа чандин асари таърихӣ низ дар худ ҷой додааст. Аз ҷумла, оби анбори Фазлхон аз давраи Сафавӣ, қалъаи Комруд бо деворҳои куҳан ва бодгирҳои суннатӣ дар хонаҳои Миралиоқо ва Хусравӣ аз давраи Қоҷор.

Оби анбори Фазлхон намунае аз нубуғи эронӣ дар мудирияти манобеи об аст. Бинои хиштӣ ва гаҷӣ, ки барои истифодаи умумӣ дар манотиқи хушк сохта шуда ва бо тарроҳии гунбадӣ ва зеризаминӣ, ҳарорати обро хунук нигаҳ медоштааст, намоде аз муҳандисии пешрафта дар асри Сафавӣ маҳсуб мешавад.

Дижи Комруд бо деворҳои куҳани худ намоде аз пойдории таърихӣ ва меъмории роҳбурдии Эрон аст. Қидмати ин соза ба даврони оғозини исломӣ боз мегардад ва сохторҳои сангиву хиштии он замоне масирҳои муҳими тиҷориро муҳофизат мекардаанд. Деворҳои фарсудааш лояҳое аз таърихро дар худ ҷой додаанд.

Ҳамчунин хонаи таърихии Ҳисомуддин бо тоқҳои баланду меъмории классикии эронӣ, ёдовари ғанои фарҳангии минтақа аст. Ин хона намунае зебо аз меъмории суннатии маскунии Эрон ба шумор меравад. Бо гаҷбуриҳои зариф, панҷараҳои мушаббаки чубӣ ва ҳавлии марказӣ, ки арзишҳои фарҳангии даврони худро бозтоб медиҳад.

Сеқалъа дар фосилаи ҳудуди 50 километрӣ аз шаҳри Сароён воқеъ шуда ва дар солҳои ахир чандин иқоматгоҳи бумгардӣ ва меҳмонхонаи суннатӣ дар атрофи он таъсис шудаанд то мусофирон битавонанд шабро зери осмоне пурситора сипарӣ кунанд.

Иқомати шабона дар ин минтақа фаротар аз як шабмонии сода аст; таҷрибае аз сукут, торикӣ ва шигифтиҳои бепоёни табиат, он гуна, ки гардишгарон тавсиф мекунанд.

Беҳтарин замони боздид аз Сеқалъа, аз нимаи тирамоҳ ё пойиз то зимистон аст; замоне ки осмон зудтар торик мешаваду ҳавои хунук шароите идеал барои расади ситорагону аккосии шабона фароҳам меоварад.

Барои касоне ки ба дунболи таҷрибае мутафовит ҳастанд, таҷрибае, ки оромиши кавирро бо шигифтии кайҳон дар ҳам меомезад, биёбони Сеқалъа ҷилвае аз табиат дар амиқтарин ҳолати худро ба намоиш мегузорад.