Hazar deňzinde howpsuzlygy goramak
Hazaryň kenarýaka döwletleriniň altynjy sammiti Aşgabat jarnamasy atly bilelikdäki beýannama bermek bilen tamamlandy.
Aşgabat jarnamasy ,Hazar deňzinde daşary ýurtly ýaragly güýçleriň bolmazlygyny we bu suw howdanynyň daşky gurşawyny goramak ýaly bäş taraplaýyn hyzmatdaşlygyň iň möhüm meselelerini öz içine alýar. 29-njy iýunda agşam başlanan Hazaryň kenarýaka döwletleriniň altynjy sammitine Eýranyň, Russiýanyň, Gazagystanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň we Türkmenistanyň ýerine ýetiriji güýçleriniň ýolbaşçylary gatnaşdy. Aşgabad hazar sammitiniň beýanyna görä, Eýranda ýedinji Kaspi sammitini geçirmek kararyna gelindi. Aşgabadyň beýanynda Hazaryň kenarýaka döwletleriniň ýolbaşçylary ,Hazar deňzi parahatçylyk deňzi, bäş taraplaýyn bilelikdäki şertnamalar, hoşniýetlilik we netijeli halkara hyzmatdaşlygydyr diýdiler. Hazar kenarýaka liderleri, şeýle hem Hazar deňzindäki harby meseleler babatynda bilelikdäki hereketiň we özara hyzmatdaşlygyň möhümdigini bellediler.
Aşgabat ýygnagynda Hazar liderleriniň Demirgazyk Atlantik Şertnamasy Guramasy ýa-da şol (NATO)nyň we sionist režimiň bu deňizde bolmazlygy ,Hazaryň käbir kenarýaka ýurtlaryň ýolbaşçylary tarapyndan beýan edilen möhüm habar boldy.
Hazaryň kenarýaka liderleriniň gaýtalanýan sözlerine görä, howpsuzlyk meselelerinde bilelikdäki hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleriň biridigine şek ýokdyr. Hazar deňzinde daşary ýurt güýçleriniň bolmazlyk meselesi gaty möhümdir. Şunuň bilen baglylykda, Eýranyň we Russiýanyň liderleri kenarýaka hökümetleri tarapyndan Hazar deňziniň howpsuzlygyny hemişe nygtaýarlar. Şol bir wagtyň özünde, Hazar deňzinde daşary ýurt güýçleriň bolmagyna ýol bermezlik möhüm meseledir.
Şunuň bilen baglylykda, Eýran Yslam Respublikasynyň prezidenti Seýid Ebrahim Raisi geçen hepde Tähranda Russiýanyň Daşary işler ministri Sergeý Lawrow bilen bolan duşuşygynda Kaspi deňzinde goňşy ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygyň we daşary ýurtly harby güýçleriniň gadagan edilmeginiň möhümdigini aýdypdy.
Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentiniň soňky çykyşlary we Russiýa Federasiýasynyň Prezidentiniň kenarýaka döwletler tarapyndan Hazar deňziniň howpsuzlygyna birnäçe gezek ünsi çekilmegi bu meseläniň Eýran we Russiýa üçin möhümdigini görkezýär.