Şanhaý liderleriniň Nýu-Delide 23-nji ýygnagynyň, Eýranyň agzalygy meselesi bilen başlamagy
Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň 23-nji sammiti, Hindistanyň hökümeti tarapyndan gurnalmagy bilen we Eýran Yslam Respublikasynyň prezidenti Seýed Ybrahym Raisiniň gatnaşmagynda Nýu-Delide başlandy.
Eýran Yslam Respublikasynyň bu sebit guramasynyň resmi we doly agzalygy bu ýygnakda yglan edilmeli. Nýu-Deli ýygnagynyň möhüm meselelerinden biri, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlaryň, şol sanda Russiýa, Hytaý, Gazagystan, Gyrgyzystan, Täjigistan we Özbegistan, Hindistan we Päkistan ýaly ýurtlaryň ýolbaşçylarynyň Eýrana doly agza bolmagy üçin goldawydyr.
Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy Ýewraziýa ýurtlary üçin howpsuzlyk we söwda hyzmatdaşlygy guramasydyr. Bu gurama 2001-nji ýylda Russiýa, Hytaý, Gazagystan, Gyrgyzystan, Täjigistan we Özbegistan tarapyndan döredildi. Hindistan we Pakistan oňa 2017-nji ýylda goşuldy. ŞHG-nyň Günbatar Aziýa ýaly Aziýada birnäçe gepleşik we synçy hyzmatdaşlary bar.
Eýran Yslam Respublikasynyň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna doly goşulmagy bilen bu guramanyň agzalarynyň sebit we global pozisiýasyny berkitmek üçin Eýranyň ykdysady, geografiki we geosyýasy artykmaçlyklaryndan peýdalanyp biljekdigi äşgärdir. Mysal üçin, Eýranyň geografiki we üstaşyr ýerleşişinden elmydama peýdalanmaga synanyşan Merkezi Aziýa we Kawkaz respublikalary indi has rahat hyýal bilen bu hyzmatdaşlyga ýüz tutup bilerler. Beýleki tarapdan, Günorta we Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlarynyň Merkezi Aziýa we Kawkaz respublikalaryna girmek mümkinçiligi hem bolar.
Şol sebäpli dürli hünärmenler teswir berdiler. Bu nukdaýnazardan, Eýran Yslam Respublikasynyň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyndaky milli utgaşdyryjysy Mehrdad Kiýainiň soňky çykyşlaryny ýatlamak mümkin. Eýranyň Daşary işler ministrliginiň bu resmi hünärmeni Tähranyň Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna doly agzalygyny dünýäniň iň uly sebit guramasy hasaplap Eýranyň 13-nji hökümetiň başynda, ýolbaşçylaryň kararyna görä bu guramanyň 2021-nji ýylda Täjigistanda, Eýranyň agzalygynyň kabul edilmegi bilen şertnama bilen Eýranyň bu gurama agza bolmak prosesi başlandy diýdi.Bu resmi bilermen, Eýranyň Şanhaý guramasyna agzalygynyň ykdysady peýdalary barada hem"Eýran ykdysady ugurlarda, transport ýollarynda, koridorlarda, tranzit, energiýa, ylym we tehnologiýa, saglyk we saglyk ugurlarynda örän oňat we giň mümkinçiliklere eýedir we bu mümkinçilikler bu guramanyň goşmaça gymmaty bolup biler diýdi.
