bölüm 929, süre Jasiýe, aýat 9- 14

راهی بسوی نور(929)

Jasie süresi, 9 , 10 we 11-nji aýatlar :

وَإِذَا عَلِمَ مِنْ آیَاتِنَا شَیْئًا اتَّخَذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ ﴿٩﴾ مِنْ وَرَائِهِمْ جَهَنَّمُ وَلا یُغْنِی عَنْهُمْ مَا کَسَبُوا شَیْئًا وَلا مَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِیَاءَ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ﴿١٠﴾ هَذَا هُدًى وَالَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مِنْ رِجْزٍ أَلِیمٌ ﴿١١﴾

<< biziň aýatlarmyzdan bir zady öwrenen mahaly ony masgara eder, olara güýçli azap garaşýandyr // dowzah olaryň öňünde garaşyp durandyr, olaryň gazana zatlary we alladan gaýry tutunan dostlary işlerine ýaramaz we olara güýçli azap garaşýandyr // bu ( gurhan kitaby) hidaýat çeşmesidir we perwerdigärleriniň aýatlaryna kapyrlyk eden kimselere güýçli we agyr azap bardyr. >>

Geçen gepleşikde allanyň aýatlaryny eşidip tekepbirlik ýüzünden ony kabul etmekden boýun gaçyran adamlar hakynda gürrüň etdik. gurhany kerim bu aýatlarda hem şol gürrüňi dowam edip aýdýar: olar allanyň aýatlaryny eşidip ony düşünen hallarynda diňe ony kabul etmekden boýun gaçyrmadylar eýsem ony masgara hem etdiler olar allanyň aýatlaryny, pygamberi we möminleri masgara etdiler. şonuň üçin hem taňry tagala dünýede we ahyretde olary har we zelil eder, kýamatda hem olara mal mülüklerinden we dünýäde dostlyk eden kimselerinden zerre peýda ýetmez. we ol närseler olaryň derdine dewa bolmazlar. şonda olar özleriniň allanyň gahar gazabynyň garşysynda penasyzdyklaryny bilerler.

Gurhany kerim bu aýatlaryň dowamynda hem aýdýar: Gurhan kerim hidaýat kitabydyr bu kitap hak bilen batyly jyda edigi kitapdyr, ynsanyň ýaşaýyşyna nur bagyş edip hakyň gözleginde bolan ynsanlary maksada ýetrirýän kitapdyr. Şonuň üçin gurhanyň aýatlaryna kapyrlyk edýän adamlara güýçli azap beriljekdir.

Gurhany kerimiň bu aýatlarynyň öwredýän sapaklary :

1- azap we jeza günäkär adamyň eden etmişine laýyklykda oňa beriljekdir. Şonuň üçin hem dünýäde haky masgara eden adamlar kýamatda masgara edilip har we zelil boljakdyrlar .

2- kapyrlar dünýäde özleriniň mal mülklerine , gudratyna we dostlaryna daýanýandyrlar ýöne kyýamatda bu zatlardan olara zerre kömek ýetmez.

3- allanyň belli edip goýan hidaýat ýolundan daşlaşan ynsana gümrälik garaşýandyr we gümrälik bolsa ony kyýamatda azaba duçar etjekdir.

Jasiýe süresi, 12 we 13-nji aýatlar :

اللَّهُ الَّذِی سَخَّرَ لَکُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِیَ الْفُلْکُ فِیهِ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿١٢﴾ وَسَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأرْضِ جَمِیعًا مِنْهُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿١٣﴾

<< alla , deňizi siziň erkiňzdr goýan kimsedir tä onuň emri bilen gämiler onda hereket etsinler we ynsanlar onuň fazly kereminden öz günlerini kowalasynlar belki şükür edijilerden bolduňyz // ( we alla ) gökdäki we ýerdäki zatlaryň hemmesini siz üçin haslady (aslynda) olaryň hemmesi onuňkydyr . dogrudanda bu zatlarda oýlanýarlar üçin nyşanlar bardyr. >>

Gurhany kerim bu aýatlarda älem jahandaky allanyň birligine delalat edýän nyşanlaryň ýene bir näçesine yşarat edip aýdýar : ynsanlar gämi arkaly dünýäň durly ýerleri bilen söwda edýändirler ynsanyň gämi arkaly söwda edip ryzklaryny kowalap bilmekleri allanyň suwda goýan hasiýeti üçindir. gäminiň bir ýürtden ýene bir ýürde gidip bilmegi suwuň häsiýeti üçindir ol häsiýeti bolsa alla suwda goýandyr onsuňda allanyň deňizlerde östürýän ýeli , gämileriň bir ýerden ýene bir ýere hereket etmegine kömek berýändir. bu zatlaryň hemmesi allanyň elindedir .

Deňiz gatnawlary häzirki zamanda hem ynsan üçin gaty peýdaly we amatly gatnawlaryň birsidir. sebäbi deňiz ýollary gaty arzan ýoldur. olary bejermek üçin çykdaýjy etmäge hajat ýokdur . elbetde taňry tagala diňe deňizleri dälde eýsem gökdäki we ýerdäki beileki närseleri şol sanda daglary , magdanlary , jeňgelleri , ýagyny , ýeli , güni , aýy we beileki zatlary ynsanlaryň gawy ýaşamaklary üçin olaryň erkinde goýandyr bu nygmatlaryň hemmesi allanyň öz fazly kereminden ynsana merhemet eden zatlarydyr. oňa görä akylly başly ynsanlar bu nygmatlar hakynda gawja oýlanyp onuň şükrüni kylýandyrlar.

Gurhany kerimiň bu aýatlarynyň öwredýän sapaklary :

1- taňry tagala älem- jahany ynsanlaryň ondan dogry peýdalanyp nygmatlaryň şükrüni kylmaklary üçin ynsanyň erkinde goýandyr .

2- halal ryzyk gazanmak üçin zähmet çekmeklik allanyň mömin adamlara tabşyran tabşyryklaryndandyr.

3- barlykdaky nyşanlar hakda oýlanmaklyk ynsanyň ägälik esasynda alla tagala iman getirmegine ýardam etjekdir.

Jasiýe süresi, 14-nji aýat :

قُلْ لِلَّذِینَ آمَنُوا یَغْفِرُوا لِلَّذِینَ لا یَرْجُونَ أَیَّامَ اللَّهِ لِیَجْزِیَ قَوْمًا بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿١٤﴾

<< ( eý pygamber ! ) iman getiren adamlara aýt : alla her bir kowumy eden etmişleri üçin jezalandyrar ýaly allanyň günlerine (kyýamata) umytsyz bolan adamlardan ýüz öwürsinler. (olar bilen işleri bolmasyn)>>

Gurhany kerim bu aýatda möminler ýüzlenip : haky bilýän ýagdaýlarynda kyýamaty inkär edýän adamlar bilen jedel etmäň olary alla tabşyryňtä alla eden etmişleri üçin olara jeza bersin” diýip aýdýar.

Elbetde nadanlykdan we bilmezlikden ýollaryny dowam berýän kapyrlara we müşrüklere giň gursaklyk bilen çemeleşip olara hakyň nämedigini düşündirmek gerekli we söýürli işdir, bilmezlikden gümrälige uçran adamlara şu hili çemeleşilse olaryň dogry ýola ymtylyp dogry ýola girmekleri mümkindir. ýöne olara telek söz aýdyp olar bilen jedel edilse olaryň beterläp hakdan gaty aralaşmaklary mümkindir. her halda mömin adamlar kapyrlara we müşrüklere çemeleşmekde bu zatlary göz öňüne almalydyr.

Gurhan kerimiň bu aýatynyň öwredýän sapaklary :

1- mömin adam , din bilen terisleşýän adamlara çemeleşmekde ýagdaýa görä hereket etmelidir kä mahallar gaýym durmalydyr kä mahallar hem ýumşaklyk bilen olara çemeleşmelidir, kä mahallar hem olar bilen işiň bolman olary allanyň özüne tabşyrmalydyr .

2- taňry tagala ynsananlaryň amallaryna görä olara jeza berýändir. alla hiç kimse zerre sütem edýän däldir. alla kyýamatda her bir günäkär adama eden etmişlerini göz öňüne alyp azap berjekdir ýöne alla serpaý bermeli bolanda özüniň lotfy kereminden artykmaçlygy bilen serpaý berjekdir.