Şiyə dınyo yolə alimon-180
(last modified 2023-01-01T09:19:48+00:00 )
Jan 01, 2023 12:49 Asia/Tehran

Şiiə yolə alimon

Humaye-Şirozi çı Şirozi yolə xıyzon iyən mənsəb soybonku be və çandə sor əbi ki,bo elm iyən zıney kəsb kardero bə İsfəhon oməbe.Humaye-Şirozi iyən Cahanqirxan de tari təmiri vavunə de iyande həmkəlom bin və həmonə bın kırtə mıddətədə Humaye-Şirozi fame iyən dərəse ki,çəy həmsehbət çanədə istedodin iyən elminə şəxse.qıləy istedod ki,deməkə ki,çəy umriku çıl sor dəvardə,əmmo hənuz kifoyət ğədərədə zizəş kardəni və perəsəni.Humaye-Şirozi Cahanqirxanış təşviğ kardeşe ki,bə İsfəhoni Sədr mədrəsə bışo və ıştə elm iyən ağliku bo elmi omuteyro oko bıdo.həmonə hodisə səbəb beydə ki,Cahanqirxan ki,hejo çı hırdənətiku bo elmi omuteyro qıləy şevğ iyən həvəsış hestebe,ıştə sabiğ jimonış vodoşe və çı İsfəhoni Sədr mədrəsədə de elmi omutey koy məşğul be…..

Ğədimul-Əyyam iyən kanə zəmoniku adət ım be ki,mədrəsəonədə iyən elmiyyə hovzəonədə çı usul iyən fiğhiku əlovə ki,çı nəğli elmonkuye.yəni de hədison iyən de Kərimə-Ğıroni ayəon tərıği roy vositə hosil beydə),bənə riyaziyyat,heyət,tibb iyən nucum elmonku iborət bıə ağli elmon həm tədris beydəbe.şiyə alimon həmişə bə ağl iyən əğlaniyyoti  dığğət kardedəbin.çıro ki,İslom dayima ıştə tərəfdoron bo təfəkkur iyən tədəbbıriro təşviğ kardedə və əvoni ağliku oko nıdoə holədə qıləy ko ğəbul kardeyku oqəteydə.əğloni elmonku qıləyni ki,çı şiyə yolon bəy dığğət kardəşone,fəlsəfə iyən bo Kərimə-Ğıroni ayəon məfhumon vey çok dərkiro əğloni istidlolonku oko doey be.əmmo torıxi dırozi hejo kamə əndişə soyb bıə fərdon bıən ki,din iyən dini təlimonış zohirədə xulosəş kardə.əvon çı dini botınədə təfəkkur çı addiyə isnonon ağl iyən fame ğədərədə zıneydənıbin və bın bovədə bin ki,çı dini botın fəğət bo bənə peyğombər iyən Məsumə İmomon(ə) bıə xısusi insonon dərk bıənin be və cokəson bəpe fəğət tərəfdor iyən mığəllid bıbu və təəbbudən dini ğəbulkon.

Mısılmlınon iştimoyi jimoni dırozi torıxədə devrəon mevcud bıə ki,kali sosyal iyən siyosi amilon səbəb bıə zohiri vində kəson təfəkkur camiyədə səbarzəti pəydu kardedə,bın torıxi devrəonədə elmiyyə mədrəsəonədə fəlsəfə ğərib iyən məhcur be və hətto bəzi fərdon çəy kuframiz bıey hukmışon həm sadir kardədəbin.qıləy zəmon ki,Cahanqirxan Ğəşğay deşrə həmmə zəko iyən istedodi bə İsfəhoni Sədr mədrəsə daxil be və ım dəğiğən həmonə çı fəlsəfə ğəribə və məhcur bıə zəmononku be…..

Qıləy şərayitədə ki,fəlsəfə handey iyən deəy məşğul bıey,çı kufri həddədə hisob beydəbe və çı fəlsəfə həvəskoron məcbur bin ki,punhoni iyən məxfiyə formədə deçəy omutey iyən təlim vindey koy məşğul bıbon.Cahanqirxan Ğəşğayi bə Molla Sədra fəlsəfə veyə həvəsış hestebe.ın məktəb bə fəlsəfə hikməte-aliyə nomış noe.çıro ki,irfon iyən fəlsəfəş bə iyande umujış jıəbe.əv çı fiğh, usul,ərəbi ədəbiyyoti iyən bənə riyoziyyot,tibb,heyət iyən nucumi elmonsə əlovə fəlsəfəş həm çı İsfəhoni məşhurə həkimonku qıləyni bıə Məhəmməd Rıza Qomşeyi palu omuteşe.

Cahanqirxan Ğəşğayi vey rə bə elmi barzə dərəcəon rəse və İsfəhoni elmiyyə mədrəsəonədə de tədrisi koy məşğul be.əv çı usul iyən fiğhi elmon tədrisi kəno,fəlsəfə elmış həm de qıləy şiva iyən şinə bəyoni boştə şoqirdon tədris kardedəbe.əv ım koş anədə de qıləy məhorəti bə vırə rosneşe ki,qədə-qədə çı fəlsəfə barədə çı həmmə kəsi nəzə əvəz be və çəy mıxolifon kamə dastədə ğərolışon qəte.həkim Ğəşğayi bo fəlsəfi nuktəon bəyon kardero çı Əmirəl-Muminin həzrət Əli(ə) həkimonə bəyonatonku komk seydəbe və ın yolə ALİM Nəhcul-Bəlağəş de hikmət iyən fəlsəfə umujən kardə holədə tədris kardedəbe.çəy fəlsəfə tədrisədə bıə həmonə zırənqəti boyis be nəyinki,fəlsəfəş bə şəriyəti zifdd bıə behtoniku nicotış doe,bəlkəm fəğihon iyən mutəşərion həm bə fəlsəfə qıləy rəğbətış pəydu karde və əvışon fəzilət iyən yolyətişon zıne….

Həkim Cahanqirxan Ğəşğayi  ki,de tosə çıl sori çı nazo-neməton dılədə jimoni kardedəbe və çəy həmməysə muhimmə məşğələ həm musiği iyən tar jıey be,qıləy zəmon ki,de elm iyən dini koy məşğul beey bəpeştə bə sodə jimoni səmt dimış qəte.sayir tələbəon ki,de dini dərson handey məşğul bin,şəri vucuhatonku çəvon qıləy səhmışon hestebe və əvon şəhriyyə seydəbin.əmmo Cahanqirxan Ğəşğayi ıştənış çın həlolə şəhriyyəku məhrumış karde və de qıləy noçizə bəromə ki,ıştə zəmini icorəku bə dast vardedəbe,deəy həm jimon kardedəbe.əv çə kəsonku be ki,pul ğəbul kardedə nıbe.hətto çəy bə həmonə puli ehtiyocış bıə və ya ğarzıxo bıə zəmonədə həm bıbu.

Həkim Cahanqirxan de tobə ıştə umri oxo dini alimon libosış bəştə tanış nıkarde və bə həmmə məkonon de həmonə Ğəşğayi sodə oləti şeydəbe.bəzi fərdon çəy ın əməlışon çəy bəştə ustodi tabe bıey zıneydəbin.əmmo şayəd Həkim Cahanqirxan Ğəşğayi bəştə təvazukorəti xoto çı peyğombəri oləti boştə loyığ zıneydə nıbe.

 

Tags