Irak'ta erken parlamento seçimleri ihtimali

Irak'ta siyasi krizin şiddetlenmesi ile ülkedeki siyasi gruplar  mevcut çıkmaz durumu geride bırakmak için siyasi istişarelerini maksimum düzeye taşıdı. Görünen o ki  erken parlamento seçimleri ihtimali ufukta görülmeye başlandı. 

Irak'ta 10 Ekim 2021'de yapılan erken parlamento seçimlerinin üzerinden 300 günden fazla zaman geçti ancak siyasi gruplar yeni bir hükümet kurmayı başaramadı ve Mustafa El-Kazemi hükümeti halen görevde. Son iki hafta içinde Şii koordinasyon çerçevesi, önerilen başbakan olarak Muhammed el-Sudani'yi aday gösterdi, ancak bu karar Bağdat'ta bir miting düzenlerken Mukteda es-Sadr ve Sadr yanlılarının tepkisiyle karşılandı. Bu bağlamda Sadr hareketi yandaşları,  ülkede siyasi kriz çıkaran Irak parlamentosuna iki kez saldırdı.

Bu olaylardan sonra yeni bir siyasi istişare turu yapıldı ve Irak'ta bir erken parlamento seçiminin daha yapılması konusunda fikir birliğinin oluştuğu görülüyor. Geçen yıl Ekim seçimleri aynı zamanda yeni Irak'taki ilk erken parlamento seçimleriydi. Erken parlamento seçimleri yapılması önerisi daha önce Mukteda Sadr da dahil olmak üzere bazı şahsiyetler tarafından önerilmişti.

Irak'taki ana siyasi aktörlerden biri olan Şii grupları koordinasyon çerçevesi, 5 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, siyasi krizleri çözmek ve halkın çıkarlarını gerçekleştirmek için herhangi bir yasal süreci desteklediğini vurguladı. Erken seçim de dahil olmak üzere bir anlaşma elde ettikten sonra üzerinde ulusal mutabakat sağlanması ve desteklendiği bir çözüme hazır olduklarını vurguladı. 

Bu çözüm, geçici başbakan Mustafa El Kazemi ve Irak'taki Sadr hareketinin lideri Mukteda Sadr tarafından memnuniyetle karşılandı. Ancak bu çözüm de dolaylı olarak eleştirilere maruz kaldı. Koordinasyon çerçevesi bildirisinde, yasadan doğan kurumlara yani parlamentoya her şeyden önce saygı duyulursa erken seçimlerin faydalı olacağı, aksi halde başka bir seçimin yine faydasız olacağı belirtiliyor.

Nuri el-Maliki, erken parlamento seçimlerinin yapılmasını desteklese de aynı zamanda, "Herhangi bir erken seçimin yapılması, ulusal birliği güçlendirecek şekilde anayasa ve ulusal mutabakata dayanmalıdır" dedi. Diğer bir deyişle, erken parlamento seçimleri, ulusal birliğin güçlenmesine yol açtığında faydalı olacaktır. Geçen Ekim ayında yapılan erken parlamento seçimlerinin ana sonucu, Iraklı siyasi gruplar arasındaki ayrılık ve ihtilafların yoğunlaşması ve bu ülkede ulusal birliğin zayıflaması oldu.

Aynı zamanda, siyasi yapıya güven varsa ve seçimleri düzenleyenler sağlıklı ve şeffaf seçimler yapılmasına zemin hazırlarsa, erken seçimler yapıcı olacak ve Irak'ı siyasi çıkmazdan kurtarabilecektir.  Maliki'nin açıklamasında, "Erken seçime gidilmesi, toplumsal dokuda büyük bir uçuruma yol açan, eşi benzeri görülmemiş bir manipülasyon ve sahtekarlık olan ve olumsuz etki ve sonuçları olan geçmiş seçim olaylarının tekrarının önüne geçmelidir. "

Nihai nokta ise, erken seçimlerin ekonomik koşulları iyi olmayan Irak için ağır bedelleri olacağı ve sonuçların Iraklı gruplar tarafından kabul edilmemesi veya bu grupların siyasi açmazı aşmak için bir mutabakata varamaması halinde ağır bir darbe vuracağıdır. Böyle bir durum Irak'ın siyasi yapısına zarar verecek, hatta siyasi çöküş ihtimali bile ortaya çıkaracaktır.