Medeniyetin Beşiği Kermanşah-13
Aralık 21, 2020 12:22 Europe/Istanbul
Bu bölümde Kermanşah'ın güzel köylerine uğrayıp bu bölgelerin potansiyelleri ile tanıştıracağız sizleri.
Zagros sıradağlarının oluşturduğu doğal güzellik çerçevesinde göklere doğru yükselmiş ağaçlar, dağlar, karayolları ve eşsiz basamaklı kentlerine değinmek mümkün. Bu güzellikleri görüp de etkilenmemek elde değildir.
Kermanşah eyaleti ise 14 kadar tarihi, turistik cazip kırsal alanı ve köyü ile her daim turistleri kendine çekmiş ve bu alandaki yan potansiyellerini de gözler önüne sermiştir.
Bu çerçevede Hacic, Şemşir, Hankâh, Piran, Kendule, Şalan, Gelin, Hersem, Harir, Feş, Surhedize, Vermakan, Yukarı Çermele ve Nojiveran köylerine değinmek mümkün.
Bu doğrultuda dünya turizm örgütünün İran İslam Cumhuriyeti kültürel miras örgütü ile vardığı anlaşmalar çerçevesinde 2020 yılında İran köylerinde uluslararası doğacılık oturumları düzenlenecekti. Biz de bu bağlamda sizleri Kermanşah eyaletinin köyleri ve güzel doğal cazip noktaları ile tanıştırmak istedik.
Kermanşah'ın Hacic köyü İran'ın müthiş köylerinden biridir. Bu köy İran ve Irak sınırında ye almaktadır. Bu köyün büyüklüğü 53 hektar kadardır. Oraman bölgesinin en mükemmel ve en güzel köylerinden olan Hacic köyü ilk başta mimarisi ile sizi etkileyecektir.
Hacic köyünün Kuzeyi, Batısı ve Güneyi dağlık alan Doğusu ise Sirvan ırmağı ile çevrelenmiştir. Bu köy, basamaklı yapısı ve güzel doğası ile gözleri kamaştırmaktadır. Hacic kelimesi ise Kürtçede yemyeşil dere ve derin anlamındadır. Zaten bu köye de iklimi çok hoş, yemyeşil bir alanda yer almakta ve konumuna uygun olarak adlandırılmaktadır.
Köyün bulunduğu derenin dibinden geçen ırmak köye özel bir görünüm kazandırmıştır. Zaten bu dere ve eğiminden dolayı köy de basamaklı olarak yapılmıştır. Bu yüzden köyün mimarisi özel bir basamaklı mimariye dayalı olarak inşa edilmiştir. Evler derenin aşağı kısmından yukarıya doğru basamaklar halinde yapılmıştır. Temel geçiş yolları ise derenin farklı noktalarındaki eğime göre hazırlanmıştır.
Hacic köyündeki evler iki katlı, avlusuz bir şekilde yapılmıştır. Evlerin çatılarının bir araya gelmesi ile geçiş yolu ve aslında yukarı evin avlusu oluşmaktadır. Evlerin bitişik olması ahali arasında kenetlenmeye de yol açtığı söylenebilir. Evlerin yönü Güneye doğrudur. Bu yüzden ahali güneş ışığından daha fazla yararlanabilirler.
Kışın soğuğuna karşı ise evlerin duvarları kalın ve kapı ile pencereler küçük bir şekilde inşa edilmiştir. Geçmişte yontulan taşlar tuğla olarak kullanılmış ve harç olarak da bölgede bulunan yumuşak toprak balçık haline getirtilerek kullanılmıştır. Taşların arasına ise belli aralıklar ile ahşap kesitler bırakılmış böylece deprem titreyişlerine ve rutubete karşı bir güç kazandırılmak istenmiştir. Evlerin düz çatıları ise ahşap kirişler ile sağlamlaştırılmıştır. Kirişlerin arasındaki boşluklar ise samanlı balçıkla doldurulmuştur. Bu malzemelerin yanı sıra kimi yeni inşa edilen evler de tuğladan, çimentodan, alçıdan ve demirden yararlanılmıştır.
Gerçekte Hacic köyünün yapısı dereye yüz tutan evler ve yarım yuvarlak şeklinde sokaklardan yani geçiş yollarından oluşan bir köydür. Evlerin pencereleri ise açık mavi renginde olup kıbleye doğru açılmaktadır. Hacic evlerinin yapısı ise bir yıl önce İran milli eserler listesine alınmıştır.
Hacic köyü ılımlı dağlık iklimine sahiptir. Kışın kar ve yağmur yağışından dolayı bölge soğuklaşır. İlkbahar ve yaz mevsimlerinde ise havası çok hoş ve güzeldir. Hacic köyü ve bölgesi her mevsimde kendine has güzelliklere sahip olsa da uğramak için en iyi dönem ilkbahar ve yaz mevsimleridir.
Hacic köyünün Kürt ahalisi konukseverlikleri ile biliniyor. Ahali Kürtçe'nin İran'ın tarihi dilleri olan Avesta ve Pehlevi dillerine yakın bir şive sayılan Hurami diyalektini konuşuyor. Hacic'in halkı yemyeşil meraları ve hayvancılıkları sayesinde geçiniyorlar. Keş, süt, ayran, hayvan yağı ve tereyağı Hacic köyünün en önemli süt ürünlerindendir. Bölge ahalisi bağcılık ve bostancılık da yapmaktadır. Bu çerçevede ceviz, nar ve üzüm gizi tarımsal ürünler üretilmektedir.
Hacic köyü halkının en önemli gelir kaynaklarından biri de ağaç yetiştirmeciliğidir. Bölge halkı kimi zaman bu dağlık alanda kendilerine has küçük bir tarla hazırlamak için dağdaki kayaları kazarak çukur oluşturup topraklar doldurarak patates, sebze ve ağaçlar ekiyorlar.
Hacic ahalisinin giysileri de dikkat çekici ve göz kamaştırıcıdır. Erkekler ise özel şapka, şalvar, hırka, kalaş ayakkabısı kullanmaktadırlar. Kadınlar ise süslemeli giysiler, aba, şalvar ve şal kullanmaktadırlar.
Hacic halkı farklı el sanatı ürünlerinin üretimi de yapıyorlar. Halihazırda kimileri kilim, cicim, şal, mendil ve sepet, rengarenk geleneksel yöresel giysiler özellikle de Kürtlerin geleneksel pabucu sayılan kaloş üretiyorlar. Kalaş ve yöresel kıyafetler ise bu güzel köyün hediyeliklerinden sayılır.
Bu köyün eşsiz ve benzersiz özelliklerinden biri de günlük ihtiyaçlarının neredeyse tamamını kendi içinde karşılamasıdır. Bölge halkının geleneksel pabucu olan kaloştan tutun yünden yapılan geleneksek kıyafetler, yiyeceğe kadar herşey burada bulunmaktadır. Bu da bölge halkının emeği ve çabaları, sanatçı zevklerinden ve bölge kültüründen kaynaklanmaktadır.
Hacic halkının en çok da beğendiği müzik enstrümanı ise Şimşal diye bilinen metal bir kavaldır. Üflemeli olan bu musiki enstrümanı kavala benzeyip çok etkileyici ve üzüntülü bir sesi vardır. Özellikle de matem ve hamasi törenlerde kullanılmaktadır.
Hacic bölgesi tarihi, doğal, dini ve el sanatı alanındaki cazibelere de sahiptir. Sirvan ırmağı, Bel Pınarı, Şahu dağlık alanı, Ulu Cami, Çillehane ve Kuse ibadetgahı da bu bölgenin görülmeye değer noktalarındandır.
Horaman etrafındaki en önemli ve en tanınmış nehirlerden biri olan Sirvan nehridir. Bu nehir Horaman bölgesini ikiye bölmüştür. Bu nehrin etrafı ve oluşturduğu güzel manzaralar turistleri özellikle de ilkbahar ve yaz mevsimlerinde bölgeye çekmektedir. Bu nehrin ortasında bulunan Daryan barajı ise bölgenin güzelliğine güzellik katmıştır. Bu barajın gölünde turistlerin tekneye binmesi de mümkün.
Hacic köyünün iki kilometre uzaklığında Bel isimli bol sulu bir su kaynağı da bulunmaktadır. Bu su kaynağı tam bir şelale gibi dağın ortasından dışarı fırlıyor. Bu kaynağın suyunun mineral olduğu ve tedavi amaçlı kullanıldığı yılın dört mevsiminde bol sulu olduğu belirtilmelidir.
Hacic bölgesinin bilinen noktalarından biri de Şahu dağlarıdır. Şahu dağları Zagros sıradağlarının bir parçası sayılıp el değmemiş ve görülmeye değer manzaraları ile eşsiz merala ve yaylak alanlara sahiptir. Şahu dağlarının eteğinde birçok pınar bulunmaktadır. Bu pınarlar hem tarımcılıkta sulama suyu hem içme suyu olarak kullanılmaktadır. Bu bölgede engerek otu, hatmi,kartal pençesi ve sarı keçi sakalı gibi tıbbi bitkiler yeşermektedir. Bölgede ayı, çakal, kurt ve tilki gibi hayvanlar da yaşamaktadır.
Hacic köyünün camisi ise eski İran mimarisinin tam bir örneğidir. Ahşap sütunları ve güzel oyma süslemeleri ile, pencereleri ve sütunları ile ilgi çekici bir nokta sayılır.
Hacic çillehanesi ve ibadethanesi de ibadete uygun bir mekan sayılır. Bu mekanın içi taş işlemeli ve balçık sıvamalıdır. Ahşap sütunlu bu yapının geçmişi hicri kameri ikinci yüzyıla dayanmaktadır. Bu eser de milli eserler arasında yer almaktadır.
Hacic köyünde misafirleri ve yolcuları ağırlayan ekoturizm konutları bulunmaktadır. Tabii misafirlerin ve turistlerin sayısının çok olduğu sırada bile köy ahalisi evlerini kiraya verebilirler.
Hacic köyü doğal ve el değmemiş güzelliklerinin yanı sıra lezzetli ekmekleri, yemekleri ve kebapları ile de bilinmektedir.
