Pars Today

Bu bölümde Kermanşah'ın bir başka güzel turistik köylerinden olan Şalan ile ilgili konuşacağız.

 Kermanşah eyaletinin  güzel ekoturistik köylerinden biri de  Şalan köyüdür.   Serin ve iç açıcı  havası ve iklimi ile, Elvend nehri ve doğal  cazibeleri ayrıca  tarihi geçmişi ile  bu bölge Kermanşah eyaletinin en  uğrak turistik noktalarındandır. 

Şalan köyü   Kermanşah eyaletinin Batı'sından 140 kilometre uzaklıkta bulunan  İslamabad Garb ilçesinin  Kerend bölgesinin  köylerinden sayılır. 

Şalan köyü   Kuzey ve Kuzey Doğu bölgesinden Dalahu dağları,  Güney Doğu'dan  Baneriz Dağları ve Güneyden de   Zeng Ulyan dağlarına bağlanmaktadır.  Bölgenin iklimi ilkbahar ve yaz mevsimlerinde nispeten serin ve sonbahar ile kış mevsimlerinde de soğuk ve karlıdır.  Şalan köyü  deniz seviyesinden 1070 metre yükseklikte yer alıyor.  Köye   Serpolzehab, Kasrışirin, Gilan Garp ve Kerend Garp karayolları üzerinden ulaşmak mümkün.    Uygun hava koşulları,  Şalan köyü etrafında  çok doğal noktalar oluşturmuştur. 

Köyün Güney tarafından akan Elvend nehrinin  iki yanında ise    çok güzel manzaralar meydana getiren  eğlence alanları  bulunmaktadır. Ayrıca  tıbbi amaçlı kullanılan bitkilerin bulunduğu alanlar, meralar ve yaban çiçeklerinin yeşerdiği alanlar bölgeyi renklendirmiştir.  Bu bölgedeki nehir ve etrafında yaşayan kuşlar ve hayvanlar burayı bir biyoma çevirmiştir. Engin, ceviz, nar ve yabani incir  ormanları   Şalan köyünü   eşsiz  ve  güzel bir bir bölgeye dönüştürmüştür.  

Köylülerin tarlalarının yanında  Dalahu dağları bulunmaktadır.  Zirveleri  2 bin 250 metreye ulaşan bu dağların eteği ve üstü  ormanlar ile örtülmüştür.  Bu yükseklikler, yılın birçok bölümünde  karlarla örtülüdür.  Gerçekte Şalan'ın avantajlarından biri de  çok uygun iklim koşullarıdır.   Bu uygun iklim koşulları  köyün etrafında çok güzel eğlence alanlarının ortaya çıkmasına yol açmıştır.   Çok yüksek  ağaçlar   ve yemyeşil  bitkisel örtü, dağlık  alanlar ve şelaleler ve kaynaklar ile bir araya gelince  bu bölgenin güzelliğine güzellik katıyor. 

Şalan  dağlık köyü   çok    çok yoğun yerleşim birimlerine sahiptir.    Köyün evlerinin mimarisi   onların geçimi ve günlük çalışmaları ile doğrudan alakalı bir şekilde yapılmıştır.  Evlerde dinlenme odası ve misafir odası, lavabo, bodrum katı ve tandır katı bulunmaktadır.   Evlerin tavan kısmı  düz olup ahşap  direklerden yapılmıştır. Üzerleri ise samanlı balçık ile sıvazlanmış ve üst tarafta da  izole amaçlı yalıtım yapılmıştır.  Çoğu evlerde  güzel  sahanlıklar yapılmıştır.  Bu evlerin yapımında taş, tuğla, alçı, ahşap, kerpiç ve balçık kullanılmıştır.  Ancak yeni inşa edilen evlerde çimento, demir, tuğla ve alçıdan yararlanılmıştır. 

Bu köyü diğer köylerden farklı kılan özellikler ve cazip noktalardan biri de   Şalan köyünün  büyük bir tarihi içinde barındırmasıdır.  Abdullah bin Ömer Camisi gibi kutsal mekanların ve eserlerin bulunması köyün tarihinin uzun geçmişini göstermektedir.  Kimi kanıtlara göre  bu köyün geçmişi Sasaniler dönemine dayanmaktadır.  Tabii Şalan köyünün türbe yapılı eserlerinin bir çoğu  Safeviler döneminde  Şah Abbas'ın talimatı ile  yapılmış ve Kaçarlar döneminde restore edilmiştir. 

Şalan köyünün  tarihi cazibelerinden biri de  Yezdgerd Sarayı'dır.  Şalan köyüne 4 kilometre uzaklıkta  Yezdgerd sarayının  enkazları ve de  güzel bir şelale yan yana bulunmaktadır.  Yapılan incelemeler bu sarayın  Sasaniler dönemine ait olduğunu gösteriyor.  Bu önemli tarihi eserin   yüksek bir noktada yer aldığı söylenmelidir.  Etrafında ise   yarım çember şeklinde surlar bulunmaktadır.   Bu hisarların arasında ise  6 ila 16 metrelik  mesafeler bulunmaktadır. 

İslam'ın İran'daki başlangıç döneminin  görkemli  camilerinden olan  Abdullah bin Ömer Camisi  Şalan köyünün 2 kilometre uzaklığında bulunmaktadır.  Bu tarihi bina, aslında  İslam öncesi döneme ait bir binanın kalıntıları üzerinde yer almaktadır.   Bu caminin  şekli  dörtgen şeklinde olup  boyutları da  10.7*18 metredir.  Caminin salonu  sekizgen sütunlu olup iki paralel sıra halindedir. Caminin  mihrap bölümü ise  diğer camilere ters olarak   ahşaptan değil  alçıdan yapılmıştır.  Caminin minberi ise  beş basamaklı olup  mihrabın arkasında yapılmıştır. Caminin  minaresi  daha önceleri ise  caminin  Güney Batı kısmında yer almıştı ve  üzerinde koni biçimli  kubbe yer alıyor.  Toplamda ise   bu caminin  mimarisinin  çok güzel ve eşsiz olduğu söylenebilir.  

Baba Şeyh Türbesi de   Şalan köyünün bir başka tarihi cazip noktalarından sayılır. Gerçekte  köyün 2 kilometre uzaklığında bulunan bu türbe  Şeyh Bayzi ve Baba Hakkı türbeleri ile beraber  köyün beş kilometre uzaklığında  bulunmakta ve köyün künyesi sayılmaktadır. 

 Bölgedeki bir başka önemli ve kadim eseri de  Ebu Deccane Türbesidir.  Selçuklular döneminde yapılan tarihi bina  Şalan köyünün 5 kilometre uzaklığında yer almaktadır.  Bu türbenin  tarihi açıdan  Bedir ve Uhud savaşına katılanSaad bin İbade'nin yakınlarından  Semmak bin Huşe Avsi'ye ait olduğu  söylenmektedir.  Köyün 9 kilometre uzaklığında ise  7.70*4.86 metre çapında  dikdörtgen şeklinde bir kaya parçası bulunmaktadır. Buna Tagı Gera ismi verilmiştir.   Tagı Gera kaya parçası  kadim bir eser olarak   içerisi boş  içi alçı ve balçık ile sıvazlanmış bir alandır.  Binanın yüksekliği 7.11 metre ve  giriş ağzı ise  10.4 metre kadardır.   Derinliği ise  10.3 metre kadardır.  Binanın iç duvarları geometrik desenlidir.  

Şalan köyünden 10 kilometre uzaklıkta bulunan Baba Yadigar ziyaretgahı da  Dalahu dağlarının eteğinde yer almaktadır.  Ufak dörtgen şeklinde olan binanın üzerinde konik bir kubbe yer almaktadır.   Binanın iç ve dış duvarları  alçı ile sıvazlanmıştır.   Bu türbe, Ehli Hak  mensupları arasında  özel bir konuma sahiptir. 

 Tarihi eserleri ve görülmeye değer manzaralarına ilaveten  bu köyde  şefkatli ve konuksever insanlar da yaşıyor.  Şalan köyü ahalisi  Kürtçenin Kelhor şivesinde konuşuyor.   İtikadi açıdan da  insanların çoğu Müslüman ve Sünnidirler.  Köyün ahalisi daha çok tarımcılık, hayvan yetiştirmeciliği, arıcılık, bağcılık ve ormancılıkla uğraşmaktadırlar.  Bu yüzden  bu köy  yerel tereyağı, keş, sarı yağ ve bal gibi  süt ürünlerine sahiptir.  Süt ürünlerinin yanı sıra   Şalan bölgesi  kaliteli bağ ve tarım ürünleri de üretmektedir. Bu çerçevede incir, ceviz, şeftali ve narın da bol üretimi yapılmaktadır. 

 Bu ürünlerin yanı sıra   buğday ve arpa da  köyde bolca ekilmektedir.  Tarımsal ve hayvansal ürünlerin yanı sıra  köyün el sanatı ürünleri de bilinmektedir. Köyün çoğu kadınları   el sanatı ürünleri üretimi ile uğraşmaktadır.  Birçok turist ise  bu ürünleri  hatıralık olarak almaktadır.  Şalan'ın en tanınan el sanatı ürünleri arasında cecim, dalgalı kumaş, kalaş ve top yer alır. 

Şalan köyü ahalisi arasında diğer Kürtlerin yaşadığı bölgelerde olduğu gibi müzik ve musiki de özel bir konma sahiptir. Bu çerçevede özellikle de dini törenlerde  def ve şimşal enstrümanları kullanılmaktadır. 

Şalan halkının giyimi ise Kürt yerel kıyafetlerinden yola çıkarak tasarlanmaktadır.  Köyde yaygın olarak görülen yemek ise  Şelemdir.  Şelem su, nar, yarı olarak ezilmiş  buğday, kokulu sebze ve ceviz içinden yapılır.  

Buğday unu, arpa ve mısırdan yapılan  Kolire ekmeği de sac üzerinde pişirilen yerel bir ekmek türüdür.