Medeniyetin Beşiği Kermanşah-16
Ocak 04, 2021 16:27 Europe/Istanbul
Bu bölümde Kermanşah eyaletinin güzel ve turistik köylerinden sayılan Piran ve Yukarı Çermele'ye uğrayacağız.
Piran köyü; su, nehir, şelale ve pınarlar köyüdür. Öyle bir köy ki sokaklarında su sesi kulakları çınlatıyor ve ortama anlamlı bir huzur katıyor. Sohbetimizin devamında ise bu turistik köyün özelliklerini ele alacağız.
Güzel ve turistik Piran köyü, 15 yıl önce turistik köy olarak seçilen Kermanşah eyaletinin önemli turizm merkezlerinden sayılır. Bu köy, tarihi Serpolzehab kentine 10 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Piran ovada ve dağlık alanda bulunan su kaynakları açısından da çok zengin bir bölgedir. Bağları, bostanları, şelaleleri ve genel olarak doğası ile olağanüstü bir köy olan Piran Serpolzehab'a yakınlığı yüzünden önemli bir noktaya dönüşmüştür. Köyün Kasrışirin turizm odağı çapında yer alması daha fazla turisti bölgeye çekmiştir. Bu çerçevede bölgede bulunan Ahmed bin İshak türbesi, Anubanini taş kabartmaları, Zic Menije Kalesi ve de bölgenin 14 serap bölgesi turistik alanlar olarak en çok ziyaretçiyi kendine çekmiştir.
Piran köyü deniz seviyesinden 920 kadar yükseklikte yer alıp ılımlı ve sıcak bir iklime sahiptir. Köyün Güneyinde güzel ve bol sulu Elvend ırmağı akmaktadır.
Piran dağlık köyünün evleri iç içedir. Eski sokakların arasından geçen nehir kanalının yanı sıra çınar, kavak ve ceviz ağaçları köyün güzelliğine güzellik katmaktadır. Yoğun ve çok sayıda ormanlar ise yüksek ağaçlar özellikle de çınar, kavak, ceviz ve incir ağaçları ile doludur. Bu noktalar iyi bir eğlence alanı sayılıyorlar. Yüksek bir şelale olan Piran şelalesi ve yaşlı ağaçların yanındaki pınarlar ve kendiliğinden biten bitkiler köyün manzarasını eşsiz hale getiriyor.
Piran köyünün ahalisi daha çok bağcılık ile uğraşmakta. Özellikle de domates, incir ve ceviz üretmektedir. Piran halkı, sıcak kanlı, misafir perver, saf, iyi ve çalışkan insanlardır.
Piran köyünde de Kürtlerin yaşadığı çoğu bölgelerde olduğu gibi yöresel kıyafetler renkli renkli elbiseler giyilir. Köyün en önemli el sanatı ürünleri arasında ise Kürdî desenli kilimlerdir.
Piran şelalesi ise Kermanşah eyaletinin doğal cazibelerinden biri olarak İran'ın en yüksek şelalesi sayılır ve ülkenin doğal miras listesinde de yer almıştır. Piran şelalesi üç katlı şelale olarak iki katı çok yüksek ve bir katı kısa olan bir şelaledir. Öyle ki şelalenin üçüncü katı ağaçların altındadır ve tam olarak görülmüyor. Bu şelalenin yüksekliği yaklaşık 180 metre kadardır. Bu eşsiz doğal mekan, Ricab tarihi bölgesinde yer alıyor.
Piran şelalesi Rijav ismi ile de bilinmektedir. Rijav Kürtçede suyun dökülüşü anlamına gelir. Bu şelale kayalı bir dağda ağaçların arasında yer almıştır. Öyle ki ilk katı zar zor görülebilir. Bu kaya dağına tırmanmak ise kolay olmasa da doğa severler ve çevreciler için kaya tırmanma keyfini sunmaktadır.
Riaj şelalesi etrafında görülen bitkiler ve ağaçlar arasında meşe, yaban fıstığı, alıç, yaban vişnesi, yaban ahududusu, söğüt, dağ inciri, ceviz, nar, çınar, üzüm, şeftali ve zeytine değinmek mümkün. Ayrıca bunlara ilaveten gunnaur, ravent, sumak, üzerlik, kangal, sirone, sarmaşık, mantar ve diğer bitki türleri bulunmaktadır.
Bu bölgenin güzelliğinin doruğunu ise ilkbahar ve yaz mevsimlerinde görmek mümkün. Bu yüzden bu iki mevsimdeki altı ay içerisinde en çok yerli ve yabancı turist bu bölgeyi ziyaret etmektedir. Bu doğal cazibenin yanı sıra ziyaretçiler için belli imkanlar da sağlanmıştır. Bu çerçevede park yeri ve alanı, çardaklar ve mağazalar hizmet vermektedir.
Değerli dinleyiciler sohbetimizin ikinci bölümünde Kermanşah eyaletinde bulunan Yukarı Çermele ile ilgili konuşacağız. Birlikte dinleyelim.
Yukarı Çermele köyü Kermanşah eyaletinin Songor ilçesinden 23 kilometre uzaklıktaki merkezi bölümün köylerinden biridir. Bu köy Kuzey'den Bir ve Bedir dağları, Kuzey Batı'dan da Perişan dağları ile sınırlandırılmıştır. Kermanşah'ın güzel turistik kentlerinden sayılan Çermele denizden 2 bin 180 metre yükseklikte yer alıp dağlık bir bölgede yer almıştır. Çermele Kürtçe'de beyaz anlamındadır. Soğuk ve karla kaplanmış bir bölge olduğu için bu adla anılmaktadır.
Bedr ve Perişan dağları özellikle de ilkbahar, yaz ve sonbahar aylarında çok iç açıcı bir görüntüye sahiptir. Perişan şelalesi ise eyaletin en güzel ve görmeye değer şelalelerinden sayılır. Bu şelale Perişan dağlarından kaynaklanmaktadır. Şelalenin etrafındaki manzara özellikle de ilkbahar ve yaz aylarında görülmeye değerdir. Kaya dağı sayılan Bedr dağı 2 bin 850 metre yüksekliği ile köyün Kuzey istikametinde yer almakta ve kış aylarında karlı görünüşü ile dikkat çekmektedir. İlkbahar ve yaz aylarında da bitkilerin yeşermesi ile bölge başka rengarenk renklere bürünür.
Yukarı Çermele köyünün Kuzey Batı'sında yer alan Perişan yükseklikleri birçok pınarı ve güzel şelalesi ile engerekotu, şahtere otu, beyaz çiçekleri, meyan, hatmi çiçeği, sadırotu, kekik ve geven gibi bitki türlerine ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca bu dağlık alanda çakal, kurt, tilki, tavşan, keklik ve kum kekliği gibi hayvan ve kuş türleri yaşamaktadır.
Yukarı Çermele köyü doğal konumu ve uygun iklimi yüzünden eşsiz bir görünüme ve manzaraya sahiptir. İklimi ilkbaharda ve yazda ılımlı ve uygun kışta ise soğuktur. Bu köy, Kermanşah'ın eski köylerinden olup uzun bir iskan geçmişine de sahiptir. Bu köyde Kaçarlar döneminde yapılan kadim bir hamam bulunmaktadır. Bu da köyün tarihi ve geçmişinin göstergesidir. Bu hamam halihazırda köy ahalisi tarafından kullanılmaktadır.
Yukarı Çermele köyü dağlık bir köy olarak yoğun yerleşim alanına sahiptir. Bu köy derede yer alıp dolambaçlı ve nispeten geniş sokaklara da sahiptir. Köyün çoğu evi tek katlı olup düz çatılı ve küçük pencerelidir. Kerpiç ile yapılan evler doğa ile uyumlu bir şekilde yapılmış ve köye renk katmıştır. Evlerin yapım ve mimarisinde doğal faktörlerin yanı sıra kişilerin meslekleri ve günlük çalışmaları da etkili olmuştur. Nitekim hayvan yetiştirenler ve ziraat yapanlar diğer alanlarda çalışan kişilerden evleri de farklı olmuştur.
Köyün evlerinin yapımında ve inşasında taş, ahşap ve balçık, ve genel olarak da kerpiçtir. Ancak yeni yapılan evlerde demir, çimento ve tuğla da kullanılmıştır. Köyün ahalisi Kürtçe konuşmaktadır. Ahali Müslüman olup Caferi Şialardandırlar.
Köy halkının çoğu yöresel kıyafetler giyerler. Rengarenk kumaşlı kıyafetler hep halk arasında görülmektedir.
Yukarı Çermele köyünün tarımsal ürünleri buğday, arpa, baklagiller, nohut ve yoncadır. Zengin tarlaları ve el verişli toprakları yüzünden köyde hayvan yetiştirmeciliği de yaygındır. Bu çerçevede süt, yoğurt, tereyağı ve hayvansal yağlar köyün en önemli süt ürünlerinden sayılır. Yukarı Çermele köyü özellikle de kadınlar tarımsal ve hayvancılık faaliyetlerinin yanı sıra halı dokuma gibi el sanatı faaliyetleri ile de uğraşmaktadırlar.
Yukarı Çermele köyünün en bilinmiş halk oyunları arasında ise topuzlar savaşı oyununa değinmek mümkün. Bu oyunda köyün iri adamları özel ağaçlar ile yarışırlar. Bu yon bir tür dövüş sanatı da sayılır.
Yukarı Çermele halkı arasında yöresel musikinin de özel bir yeri vardır. Özellikle de düğünler ve şenliklerde zurna ve davul gibi müzik enstrümanları kullanılır. Bu köyün en önemli ürünleri ise ayran, yoğurt, terayağı ve keştir.
