Haziran 28, 2021 07:47 Europe/Istanbul

Bu bölümde geçen bölümlerin devamında sinir ve beyin hastalıkları ile ilgili konuşacağız.

Sağlık Bülteni isimli seri sohbetimizde, sizi, çeşitli hastalıklar, bu hastalıkları önleme ve tedavi etme yöntemleri , ayrıca beslenme ve egzersizin sağlığın sağlanmasındaki önemi hakkında bilgilendirmeye çalışıyoruz. Bu programda verilen bilgiler sevdiklerinizin farkındalığını  arttırmak amaçlıdır ve tıbbi incelemelerin ve tavsiyelerin yerini alamaz.

Beyin ve sinirler, insan vücudunun en hassas parçalarından sayılırlar.  Bu iki önemli organ, özel sorunlar yaşayabilirler. Bu sorunlar diğer organlardan etkilenerek ortaya çıkabilir.  Sinir sistemi uzmanları  birçok beyin içi hastalığının  kişilerin ruhsal durumlarından ve koşullarından kaynaklandığını düşünüyor.   Bu hastalıkların geniş bir yelpazeyi kapsamasından dolayı  her bölümde  farklı farklı hastalıklar, sebepleri ve tedavi yöntemleri ile ilgili konuşacağız. 

Sisli beyin olarak bilinen beyin hastalığı, endüstriyel yaşamın bizim beynimiz üzerinde sebebiyet verdiği bir akıl arızasıdır.  Devamlı yorgun, dikkatsiz ve dağınık olarak hissediyorsanız yani sade bir dille söylemek gerekirse  açıklanmayan tavırsal değişiklikler yaşıyorsanız  belki de sisli beyin sorunu yaşamış olabilirsiniz.   Bunun bir tür sisli beyin sorunu olduğu söylenebilir.  Maalesef  günümüzde  hazır yemeklerin, genetik olarak değiştirilmiş ve işlenmiş gıdaların tüketilmesinden dolayı ayrıca  uygun olmayan  faaliyetler yüzünden  beyin sağlığı tehdit altındadır. 

İnsanların birçoğu, besleyici ve zengin gıda kaynaklarından yoksundurlar. Ayrıca aşırı karbonhidrat tüketimi, uykusuzluk ve yüksek stres oranına maruz kalmaktan rahatsızdırlar.   İnsanın beyni ise  sağlıklı kalmak için  belli miktarda vitamin, mineral, amino asit, temel yağ asitleri ve glükoza ihtiyacı vardır.  Bunların çoğunu ise  bileşik karbonhidratlardan elde etmemiz mümkün. Bunlara ilaveten beyin sağlıklı kalmak için  dinlenmeye ihtiyacı vardır. 

 Sisli beyin  uyku bozukluğu, beslenme şekli, hormonlar ve hastalıklar özellikle de  ruhsal ve zihinsel hastalıklar, depresyon, Alzheimer ve diğer demans hastalıklarından kaynaklanabilir.  Sisli beyin belirtilerinden yola çıkarak ortaya atılan kimi teorilere göre  iltihaplanmış moleküllerin artması, özellikle de adipositokin ve histaminlerin artması, aktif mikrogliyayı aktifleştirir.   Aktif mikrogliya genellikle otizm ve diğer zihinsel ve ruhsal hastalıklar yaşayan çocuklarda görülür. Ayrıca görünen o ki   aktif mikrogliya, kortikotropin salgılayıcı hormonlar ile de bağlantılıdır.   Çünkü birçok ruhsal sorun bu hormonla ilgilidir.   Ayrıca kimi anti-depresif, tetikleyici, hipnotik, saykodelik karşıtı, tansiyon ilacının da sisli beyin sorununa yol açabileceği söylenmektedir.  Kimi araştırmacılara göre   bu ilaçların birçoğu  beyin iltihaplanması seviyesini arttırır ve hormonların performansını etkiler. 

Beyinleri sisli insanlar genellikle zihinsel muğlaklık, huzursuzluk, karamsarlık ve motivasyon eksikliğinden dolayı rahatsız olurlar. Sisli bir beyin sizin motivasyonunuzu, canlılığınızı ve mutluluğunuzu kolayca yok edebilirken, muhtemelen anksiyete ve depresyon gibi semptomları da artırabilir. Kronik yorgunluk sendromu, sinirlilik, konsantrasyon güçlüğü, baş ağrısı, unutkanlık ve bilgiyi hatırlamada güçlük, düşük motivasyon, umutsuzluk veya hafif depresyon duyguları, anksiyete, kafa karışıklığı ve uyku bozuklukları dahil olmak üzere enerji eksikliği veya yorgunluk da bu durumun yan etkilerinden olabilir.  Ayrıca  gece uykusu bozuklukları veya uykusuzluk ve yorucu fiziksel aktiviteleri yapamama da sisli bir beynin belirtilerinden olabilir.

Sisli beyin sorununu  tedavi etmeye yardımcı olabilecek doğal yöntemler arasında, sağlıklı karbonhidratlar tüketmenin yanı sıra şeker alımını kontrol etmek, daha iyi beyin işlevi için gün boyunca yeterli yiyecek yemek ve diyetinizde yeterli protein ve sağlıklı yağ tüketmek yer alır. Diyet, stres yönetimi, yeterli uyku, yeterli egzersiz, hormonal dengesizlik durumunda hormon tedavisi ve herhangi bir alerji veya gıda alerjisinin tespiti ve tedavisi de bu durumu iyileştirebilir.  Doktorunuz ayrıca, sisli beyninizi iyileştirmeye yardımcı olmak için tamamlayıcı ve tetikleyici ilaçlar da reçete edebilir. Ancak beyindeki ana hormonlar doğru şekilde üretilmezse, takviyeler ve hatta tıbbi tedaviler de işe yaramayacaktır.

"Beyin apsesi" de beyne zarar veren başka bir hastalıktır. Beyin apselerine, bir kafa yarası veya vücudun başka bir yerindeki enfeksiyon yoluyla beyne giren mantarlar, virüsler veya bakteriler neden olur. Araştırmalara göre, tüm beyin apselerinin yüzde 20 ila 50'si vücudun diğer bölgelerindeki enfeksiyonlardan kaynaklanıyor. Kalp ve akciğer enfeksiyonları beyin apselerinin en yaygın nedenleridir. Ancak beyin apseleri kulak enfeksiyonundan, sinüsten ve hatta dişteki apseden başlayabilir. Beyin apseniz varsa, herhangi bir beyin hasarının oluşmasını önlemek için doğru tedaviyi almak hedefi ile hemen bir uzmana görünün.

Neredeyse herkes beyin apsesine yakalanabilir, ancak bazı insanlar diğerlerinden daha yüksek risk altındadır. Beyin apsesi gelişme riskini artıran bazı hastalıklar, bozukluklar ve komplikasyonlar arasında AIDS, kanser ve diğer kronik hastalıklar nedeniyle zayıflamış bağışıklık sistemi, doğuştan kalp hastalığı, şiddetli kafa travması, menenjit ve bağışıklık sistemini baskılayan ve baltalayan ilaçlar bulunur. Kemoterapide kullanılan ilaçlar veya kronik sinüslerin veya orta kulağın kronik enfeksiyonu da bu hastalığın ortaya çıkmasında önemli rol oynuyor.   Ayrıca doğum sırası sorunları da enfeksiyonların dişe, bağırsağa ve sonuçta beyne yayılmasına neden olabilir.  Bu doğuş sorunlarından biri de  fallot tetralojisidir. 

Bu kalp sorunu ve komplikasyonunun semptomları genellikle birkaç hafta içinde yavaş yavaş gelişir, ancak bazen aniden ortaya çıkabilir. Kafa karışıklığı, yanıt verme zorlukları ve tepki gösterme zayıflığı, konuşmada zorluk, duyularda zayıflık, kas kaybına bağlı hareket azalması, görme değişiklikleri, kişilik veya davranışta değişiklikler, kusma, ateş ve titreme gibi zihinsel işlev değişiklikleri dikkat edilmesi gereken işaretlerdir. Bebeklerde ve küçük çocuklarda beyin apsesinin birçok semptomu da benzerdir. Bununla birlikte, çocuk beyin apsesinin başka semptomları da görülebilir. Böylece bebeğin başının üstündeki fontanel adı verilen yumuşak alan şişmiş veya çıkıntılı olabilir.Zıplamalı kusma, yüksek sesle veya gür sesle ağlama, uzuvlarda ve organlarda spazmlar bir çocukta beyin apsesinin diğer belirtileridir.

Doktor, beyin apselerini teşhis etmek için bilgisayar yardımlı tarama, MR  ve bazı durumlarda lomber ponksiyonlar veya omurilik ponksiyonları önerebilir. Beyin apsesi ciddi bir tıbbi durum olduğundan, beyindeki şişliğin basıncının kan akışını azaltabileceğinden ve sonunda kalıcı beyin hasarına yol açabileceğinden hasta muhakkak hastaneye kaldırılmalıdır.

İlaç tedavisi, komplikasyon riskini azaltmak için genellikle kesin tanıdan önce başlatılır. Apse beyin içinde veya 2,5 santimetre veya daha az derinlikte ise antibiyotiklerle tedavi edilmesi muhtemeldir. Herhangi bir temel enfeksiyonu tedavi etmek için antibiyotikler kullanılır. Genellikle çeşitli bakterileri öldürmek için çok çeşitli antibiyotikler reçete edilir.

Beyin apsesi 2 santimetre'den büyükse, genellikle apseden irinin boşaltılması gerekir. Bununla birlikte, ameliyattan sonra hala bir antibiyotik tedavisi gereklidir. Bir apse, beyin basıncında tehlikeli bir artışa neden olduğunda, çok ağır vakalarda, ameliyat yapılmalıdır. Beyin apsesinin kafatasının içinde yırtılma riski altında olduğu veya beyin apsesinin bazen bakteriler tarafından üretilen gazları içerdiği durumlarda doktorunuz en iyi seçenek olarak ameliyatı önerebilir.

Beyin apsesini tedavi etmek için "beyin  aspirasyon" ve "kraniotomi" olmak üzere iki cerrahi yönteme baş vurulur. Beyin drenajı yönetiminde ise apsenin yerini belirlemek ve ardından kafatasında küçük bir delik açmak için bir bilgisayar yardımcı taraması yapılır. Ardından irin boşaltılır ve delik kapatılır. Aspirasyon yöntemi ise yaklaşık bir saat sürer. Açık aspirasyon ve eksizyon genellikle kraniyotomi adı verilen bir ameliyatla yapılır.

Beyin apsesi ciddi bir tıbbi durumdur ve önlenmesi çok önemlidir. Böylece enfeksiyona ve beyin apsesine yol açabilecek herhangi bir durumu kontrol etmek zaruridir. Beyin apsesinin ilk belirtisinde bir doktora hemen görünmek gerekir. Herhangi bir kalp probleminiz varsa, herhangi bir diş veya ürolojik sorununuz varsa doktorunuza konuşmayı ihmal etmeyin. Doktorunuz önce sizin için bir antibiyotik yazabilir.

 Bu, beyninize yayılabilecek enfeksiyon riskini azaltır.