Ғарб таҳдидлари олдида Хитой ва Россиянинг қудрат намойиши
(last modified Tue, 19 Oct 2021 07:03:31 GMT )
октябр 19, 2021 12:03 Asia/Tashkent
  • Ғарб таҳдидлари олдида Хитой ва Россиянинг қудрат намойиши

Хитой ва Россия, минтақавий ва глобал кучлар сифатида, вақти-вақти билан АҚШ ва Ғарб иттифоқчилари билан урушни олдини олиш ва Америка бошчилигидаги Ғарб ҳукуматлари билан зиддиятни камайтириш мақсадида қўшма ҳарбий машғулотлар ўтказадилар.

Айни пайтда, Пекин ва Москва  Ғарб ҳукуматларининг бутун дунё бўйлаб кенгайиб бораётганини нуфузини тўхтатишга учун қўшма машғулотлар ўтказмоқда.

Бу одатда, АҚШ ва унинг иттифоқчилари дунёнинг турли бурчакларида чекинишга йўл очади.

Асосан, бу йил Россия-Хитой қўшма қўшма машғулотлари икки мамлакат ўртасидаги иттифоқнинг янги шаклини дунёга кўрсатди.

 

Бу ҳаракат икки мамлакат ўртасидаги геосиёсий иттифоқни мустаҳкамлаш йўли сифатида таҳлил қилинмоқда. Шунингдек, Ғарбнинг ҳаракатлари ва АҚШ ва унинг иттифоқчиларининг Хитой ва Россияга босимни кучайтиришига қўшма жавоб ҳисобланади

Икки ой олдин ҳам Хитой ва Россия ШҲТга аъзо давлатлар иштирокида навбатдаги қўшма машғулотни ташкил этишган эди.

Аввалроқ, ўтган йилнинг қишида уч мамлакат Ҳинд океанида Эрон, Хитой ва Россия ҳарбий-денгиз флотлари ўртасидаги биргаликдаги ҳамкорликни мустаҳкамлаш учун қўшма машқлар ўтказган эди.

 

Тажриба шуни кўрсатадики, Қўшма Штатлар ва Ғарбнинг зўравон раҳбарлари фақатгина шу йўл билан, бир мунча вақт жим ўтиришади. Россия ва Хитойлик экспертлар Эрон-Россия-Хитой қўшма машқларини минтақа ва дунё давлатларига уруш эмас, тинчлик хабари сифатида баҳолайдилар.

 

Ўтган тажрибалар ва АҚШнинг қўшма икки ёки уч томонлама машғулотлардан сўнг чекинишига асосланиб, Хитой ва Россия шу ойда Япон денгизида навбатдаги қўшма машғулотни тайёрладилар. 17 октябрда якунланган тўрт кунлик машғулот АҚШ бошчилигидаги Ғарб ҳукуматлари талабларига қарши туришга қаратилган.

Ушбу ҳарбий машғулотларда Хитой ва Россия ҳарбий-денгиз кучлари артиллерия ўқи билан душманнинг сузувчи миналарини йўқ қилишни машқ қилишди. Машғулот Москва ва Пекиннинг АҚШнинг икки давлатга қарши умумий таҳдидларига мудофаа қобилиятини намойиш этди.

 

Гап шундаки, Москва ва Пекин сўнгги йилларда Ғарб, айниқса АҚШ ва икки давлат ўртасидаги муносабатлар кескинлашган бир пайтда, яқинроқ ҳарбий ва дипломатик муносабатлар ўрнатган. Ушбу машқнинг ўтказилиши худди шу контекстда баҳоланиши лозим. Россия ва Хитой ҳарбий-денгиз кучлари энг яхши жиҳозланган ҳарбий кемалар, сув ости кемалари, миналар, ракетали қайиқлар ва қутқарувчи қайиқлардан фойдаланган.

Глобал Тимес газетаси бу борада шундай ёзади:

Ушбу машғулотда Хитой ҳукумати ўзининг янги 555 типли янги эсминецини биринчи марта ишлатди.

 

Дарҳақиқат, шуни айтиш керакки, Хитой, Россия ва Эроннинг қўшма икки ва уч томонлама машқларининг ўзига хос хусусиятларидан бири Осиё ва Европанинг турли минтақаларидаги учта кучли давлатнинг ўзаро ишончини кўрсатишдир.

Россия Миллий Фанлар Академияси Шарқшунослик институтининг Жануби-Шарқий Осиё ва Тинч океани маркази директори ва Росс бўйича етакчи эксперт Дмитрий Масяков шундай деди:

"АҚШнинг Хитой ва Россияга нисбатан ҳаддан ошиб бораётган сиёсати Москва ва Пекинни, бу икки мамлакатни ўз хавфсизлигига катта таҳдид сифатида билувчи Вашингтон ва унинг иттифоқчиларининг кучайиб бораётган босимига қарши туришнинг янги усулларини топишга мажбур қилмоқда.

 

Япон денгизида тўрт кунлик Хитой-Россия машғулотларини ўтказишнинг умумий хулосасида шуни айтиш керакки, бундай машғулотларни ўтказиш, ҳарбий жиҳатдан мустаҳкамланиш ва тажриба алмашишдан ташқари, иқтисодий ва савдо ҳамкорлигини кенгайтириш соҳалари, шунингдек, мамлакатлар ўртасидаги қўшма корхоналар  этиш бундай машқларни ташкил этувчи давлатлар ўртасида юзага келади. Шу сабабли, икки томонлама ва уч томонлама қўшма машғулотларни фақат "ҳарбий машқлар" деб ҳисоблаш унчалик ҳам тўғри эмас.

 

 

Ёрлиқ