Қўшма Штатларда инфляциянинг мисли кўрилмаган ўсиши ва Байден иддиоси

АҚШ Меҳнат Департаменти жума куни истеъмол нархлари индекси, бензин, озиқ-овқат ва ижара ҳақини ўз ичига олган кундалик товарлар нархининг кенг қамровли ўлчови май ойида 8,6 фоизга кўтарилганини эълон қилди. Бу АҚШда 1981 йилдан бери энг юқори инфляция даражасидир.

Юқори инфляция аксарият америкалик уй хўжаликларига жиддий молиявий босим ўтказди ва уларни озиқ-овқат, бензин ва ижара каби кундалик товарлар учун кўпроқ тўлашга мажбур қилди. Инфляция, айниқса, паст даромадли америкаликларга босим ўтказмоқда, уларнинг даромадлари нархларнинг ўзгариши жиддий таъсир кўрсатади.

Шу билан бирга, АҚШда инфляциянинг давом этиши Демократ президент Жо Байденнинг сиёсий аҳволини ёмонлаштирди. Бу Байденни Россияни Қўшма Штатлардаги ўзгарувчан инфляция ҳолатининг асосий айбдори сифатида кўрсатишига олиб келди. АҚШ президенти жума куни қилган баёнотида инфляция билан курашишни ўз маъмурияти учун устувор вазифа қилиб қўйганини, бироқ "нархларнинг кўтарилиши Россия президенти Владимир Путиннинг ҳаракатлари натижаси" эканлигини ва май ойида бу Америкага таъсир қилганини айтди. Аслида, Байден маъмуриятининг Россиянинг АҚШга энергия экспортини санкциялашдаги ҳаракатлари ва унинг халқаро нефт бозорларига умумий таъсири Қўшма Штатларда энергия ташувчилар, шу жумладан бензин ва дизел нархларининг мисли кўрилмаган ўсишига олиб келди, бу эса ўз навбатида ушбу мамлакатда инфляциянинг ошишига олиб келди. Россия эмбаргоси ​​учун ўзини айблаш ўрнига, Байден энди Путинни ўз ҳаракатларида айблади, Москва эса ҳеч қачон Вашингтонга нефт эмбаргоси ​​қўйишга чақирмаган. Албатта, Байден АҚШ нефт компанияларини Россия нефт эмбаргоси ​​туфайли юзага келган бўшлиқни тўлдириш учун кўпроқ нефт ишлаб чиқармасликда ҳам айблади.

Шу билан бирга, статистик маълумотларга назар ташлаш, хусусан, сўнгги ойларда АҚШда инфляциянинг ўсиш тенденцияси, Байденнинг даъвосидан фарқли ўлароқ, бу тенденция Россиянинг 2022-йил феврал ойи охирида Украинага бостириб киришидан анча олдин бошланганини кўрсатади.  АҚШда инфляция 2021-йил июн ойида 5,4 фоизни ташкил этган бўлса, кейинги ойларда 2021-йил охиригача 7 фоизга етди. 2022-йилда инфляция январ ойида 7,5 фоизга, февралда 7,9 фоизга, март ойида 8,5 фоизга, апрелда 8,3 фоизга, май ойида 8,6 фоизга ошган. Маълумки, Байденнинг даъволаридан фарқли ўлароқ, бошқа муаммолар АҚШда инфляциянинг мисли кўрилмаган даражада ошишига олиб келган.

Аслида, АҚШда инфляция сабаблари Россиянинг ҳаракатларидан ташқарида. Ҳозирги вақтда АҚШ иқтисодиёти талаб ва таклиф ўртасидаги номутаносиблик, айниқса 1991 йилдан бери мисли кўрилмаган Ковид19 эпидемиясининг салбий иқтисодий оқибатлари туфайли нархларнинг ошиши ва инфляциянинг ўсишига дуч келмоқда. Бир томондан харидорлар томонидан талабнинг ортиши, иккинчи томондан таклифнинг етишмаслиги, бошқача айтганда, таъминот занжирининг узилиши ҳамда иш ҳақининг ошиши мамлакат иқтисодиётига босим ўтказди ва бу мисли кўрилмаган инфляцияни келтириб чиқарди. Иқтисодчиларнинг таъкидлашича, Қўшма Штатлардаги инфляциянинг ҳозирги сакрашининг яна бир омили - истеъмолчиларнинг келажакдаги инфляция ҳақидаги тахминлари асосида нархларнинг янада ўсиши эҳтимоли. Сиёсий эксперт Макс Кайзер шундай дейди: Америка Қўшма Штатларида асосий товарлар ва уй-жой нархларининг кўтарилиши, бу мамлакатда инфляция Федерал резерв одамлар билишини истаган нарсадан анча юқори эканлигини кўрсатади. Инфляция ортиб бораётгани посткоронар иқтисодий фаолият қайта бошланганидан кейин молиявий-иқтисодий ҳолатини қайта тиклашга умид қилаётган америкаликлар учун асосий ташвишга айланди.

Қўшма Штатлардаги инфляциянинг мисли кўрилмаган ўсиши энди Байден маъмурияти учун жиддий муаммога айланди, у корона эпидемиясига қарши курашишдан ташқари ўзининг макроиқтисодий ва ижтимоий режаларини ҳам амалга ошириши керак. Бу 2022-йилнинг ноябр ойида бўлиб ўтиши режалаштирилган АҚШ Конгрессининг оралиқ сайловларига салбий таъсир кўрсатиши мумкин бўлса-да, бу, албатта, демократлар зарарига бўлади. Чунки Америка халқи ҳозирги иқтисодий бўҳронда Байден маъмуриятини айблайди.

Пекин давлати: Ҳинд ва Тинч океанлари минтақасидаги АҚШ стратегияси қарама-қаршликка сабаб бўлади