Евроосиё иқтисодий иттифоқининг Бишкек саммити

Жорий йилнинг 14 апрель куни Қирғизистон пойтахти Бишкек шаҳрида Евроосиё иқтисодий иттифоқи олий кенгашининг кенгайтирилган йиғилиши бўлиб ўтди

      Меҳрибон ва раҳмли Аллоҳ номи билан. 

      Ассалому алайкум, қадрли тингловчилар.

     Таҳлилий эшиттиришнинг бугунги сонини эътиборингизга ҳавола этаман.  

     Бугунги  суҳбатимиз "Евроосиё иқтисодий иттифоқининг Бишкек саммити”га доир мавзуга бағишланади.     

     Эшиттиришимизни охиригача бизга ҳамроҳлик қиласиз деган умиддамиз.

      Жорий йилнинг 14 апрель куни Қирғизистон пойтахти Бишкек шаҳрида Евроосиё иқтисодий иттифоқи олий кенгашининг кенгайтирилган йиғилиши бўлиб ўтди. Давлат раҳбарлари йиғилишнинг кун тартибида қўйилган масалалар натижалари бўйича 10та ҳужжатни имзолашди. Бишкекда бўлиб ўтган Евросиё иқтисодий иттифоқи Олий кенгаши йиғилишига Қирғизистон раислик қилди. Бишкек саммитида Арманистон президенти Серж Саргсян, Беларусь президенти Александр Лукашенко, Қозоғистон президенти Нурсултон Назарбоев, Қирғизистон президенти Алмазбек Атамбаев ва Россия президенти Владимир Путин иштирок этди. Евросиё иқтисодий иттифоқи Олий кенгаши йиғилишида қуйидаги ҳужжатлар имзоланди: Молдовага Евроосиё иқтисодий иттифоқининг кузатувчи давлат мақомини бериш; Мустақил давлатлар ҳамдўстлиги мамлакатларига Евроосиё иқтисодий иттифоқининг кузатувчи давлати мақомини бериш; ЕОИИ ва унга аъзо давлатлар ўртасида ҳамда Эрон билан эркин савдо зонасини яратиш бўйича вақтинчалик келишув; 2016 йилда ЕОИИ органларида ташқи аудит ўтказиш натижалари ҳақида; ЕОИИ давлатларининг 2017-2018 йилларга мўлжалланган макроиқтисодий сиёсатининг асосий йўналишлари ҳақида ҳамда бошқа қатор ҳужжатлар имзоланди.

     Евроосиё иқтисодий иттифоқи Олий кенгашининг кенгайтирилган йиғилишида сўзга чиққан Қирғизистон президенти Алмазбек Атамбаев «Биз бор эътиборни ЕОИИдаги тўсиқларни йўқотишга қаратишимиз керак», - дея маълум қилди. Унинг сўзларига кўра, Қирғизистон бу йил ЕОИИда раислик қилиб, ташкилот фаолиятини келажакда ўзи қандай кўришини тақдим этиши мумкин. Айнан шунинг учун Қирғизистон 2017 йилни Евроосиё ҳудудида бизнесни ривожлантириш учун шароитлар яратишга бағишлашни таклиф қилди. «Иқтисодиётга бизнес, тадбиркорлар таъсир кўрсатади. Биз ижобий шароитларни яратиш ва ЕОИИ тўрт принципини амалга ошириш бўйича ишни давом эттиришимиз муҳим: товарлар, хизматлар, молия ва меҳнат ресурсларининг ҳаракатланиш эркинлиги. Биз иттифоқ ичида мавжуд бўлган тўсиқларни йўқотишга бор эътиборни қаратишимиз даркор. Бунинг учун давлат идоралари, ЕОИИ ва бизнес ўртасидаги алоқаларни янада кучайтириш керак. Комиссия бизнес ташаббуслари ва таклифларига қулоқ тутиши керак», - дея таъкидлаб ўтди Алмазбек Атамбоев.

       Россия президенти Владимир Путин Евроосиё иқтисодий иттифоқининг Олий кенгаши кенгайтирилган йиғилишида ЕОИИ иши билан боғлиқ долзарб масалалар ва ҳамкасблари билан ҳамкорлик ҳақида ўз фикрларини билдириб ўтди. Унинг таъкидлашича, Россия Қозоғистон билан фазовий соҳада фаолроқ ҳамкорлик қилади. Бу “Бойқўнғир” космодромидан узоқ муддат давомида фойдаланиш, биргаликда ракета-космик техникасини ишлаб чиқиш ва парвозга чиқаришни назарда тутади. Россия етакчисининг фикрича, ЕОИИ давлатлари иқтисодий операторлар учун умумий ва ҳажмкор бозорни ташкил этишда натижаларга эришишган. ЕОИИ ташқи конъюктурага қарамай ўзига хос «хавфсизлик ёстиқчаси» сифатида ишлади. Миллий иқтисодиётлар мослашди. Экспорт-импорт амалиётлари тузилмаси анча ошди ва яхшиланди, хомашё олиб чиқиб кетиш ва машиналар ҳамда маҳсулотлар экспорти ўсди. Шунингдек, Путин Қирғизистонда енгил ва текстиль саноатини тиклаш учун шароитлар яратилганини таъкидлаб ўтган. Шу билан бирга, у капитали 4 млрд. доллар бўлган Евроосиё тараққиёт банки ўрнини юқори баҳолади.Россия президентининг фикрича, божхона соҳасига тегишли ахборот хизматларини кўрсатиш фарқида муаммолар бор ҳамда товарлар ҳаракатланишини электрон тизим орқали кузатишни ташкил этиш керак.

       Шунингдек,Қозоғистон президенти Нурсултон Назарбоев ЕОИИ давлатларини бир-бирини қўллаб-қувватлашга чақирди, бу инқироздан тезроқ чиқишга ёрдам беради. У бу ҳақда Евроосиё иқтисодий иттифоқи Олий кенгашининг кенгайтирилган йиғилишида маълум қилди. Унинг сўзларига кўра, инқироз доимий эмас, ҳамда пасайишдан сўнг ҳар доим ўсиш рўй беради. 2016 йил якунларига кўра, ЕОИИ давлатларининг аксариятида айнан иқтисодий ўсиш кузатилган. 2017 йилнинг икки ойи якунига кўра эса ЕОИИ ташқи савдо ҳажми 37 фоизга ўсган. «Биз янада кўпроқ ишлаш кераклигини кўрсатмоқдамиз. Агарда барча тўсиқларни олиб ташласак, йил охирига қадар ўсишни ушлаб туришимиз мумкин бўлади. Уни мустаҳкамлаш керак. Биз тўсиқларни йўқотишимиз керак. Бунинг учун Евроосиё иқтисодий комиссияси томонидан биринчи навбатдаги чоралар қабул қилинди, тўсиқлар рўйхати ишлаб чиқилди. Эндиликда йўл харитасини ишлаб чиқиш, маҳсулот сотиш бозорларини кенгайтириш учун янги иқтисодий келишувлар билан таъминлаш, Эрон, Сингапур ва хоҳиши бўлган бошқа давлатлар билан ҳамкорликни кучайтириш лозим», - дея таъкидлаб ўтди Нурсултон Назарбоев.

     Муҳтарам тингловчилар, " Таҳлилий эшиттиришга" ажратилган вақт ўз ниҳоясига етди. Дастурларимиз давом этади. Мен эса сизлар билан хайрлашаман. Яна радио тўлқинларида учрашгунча хайр, меҳрибон ва раҳимли аллоҳ паноҳида қолинг.