декабр 17, 2018 12:30 Asia/Tashkent
  • Дональд Трамп ҳукумати Саъудия режимига босимни камайтиришга уринмоқда

АҚШ президенти Дональд Трамп қудрат бошига келганидан бери Американинг минтақадаги мақсадларини амалга ошириш учун Риёз ва Вашингтон ўртасидаги муносибатларни кенгайтириш ва шу билан бирга 450 миллиард доллардан зиёд катта шартномаларни имзолаш орқали америкалик кампанияларга катта даромад келтиришга ҳаракат қилиб келмоқда.

Бироқ, Ол-Саъуд режими Яманда урушни ва  минглаб бегуноҳ яманликларни ўлдиришни давом этиши шунингдек Истанбулда саъудиялик маъмурлар томонидан арабистонлик мухолиф журналист Жамол Қошиқчини фожиали тарзда қатл этиши  ва ушбу қотилликда саъудиялик шаҳзода Муҳаммад бин Салмоннинг алоқадор эканлиги фош бўлиши АҚШ конгрессининг аксиламал кўрсатиши ва Трамп давлатини боши берк кўчада юзмаюз этиши сабабига айланди.  

Демократлар партиясининг сенатори Боб Манандез Яман урушига ишора этиб, бизнинг сиёсатларимиз энг ёмон инсоний бўҳронларни келтириб чиқарган тортишувлар ва муноқашаларнинг давом этиши сабабига айланган,-деб айтди. 

Америка сенати пайшанба куни бир резолюцияни тасдиқлаб, Арабистоннинг Истанбулдаги консуллик биносида саъудиялик мухолиф журналист Жамол Қошиқчини қатл этганлари учун Арабистон валиаҳдини масъул деб эълон қилди. Шу билан бирга Сенат вакиллари саъудиялик коалициянинг  Ямандаги фаолиятини Америка давлати томонидан лагистик ва ҳарбий қўллаб-қувватлашини тўхтатиш учун бошқа яна бир резолюцияни тасдиқлашди. Жумҳурийчилар партиясидан Боб Коркер раҳбарлик қиладиган Сенатнинг хорижий алоқалар комитети ушбу икки резолюцияни таклиф этган эди. 

Мустақил сенатор Берни Сандерзнинг айтишича, Америка Саъудия Арабистони раҳмсиз диктаторлиги билан муносибатни узишни қайта кўриб чиқиши керак. 

Америка оммавий ахборот воситалари бундан олдин ЦРУ ташкилотидаги огоҳ расмийларнинг нақлига таяниб олиб борилган текширувларнинг натижаси Жамол Қошиқчининг қатлида Муҳаммад бин Салмоннинг масъул эканлигидан далолат беради,- деб эълон қилган эди.

Шунга қарамай АҚШ президенти ва ушбу ўлка ташқи ишлар вазири Майк Пампео ушбу қотилликда саъудиялик валиаҳднинг масъул эканлиги ҳали аниқлангани йўқ ва яна текширишга эҳтиёж сезади,-деб иддао қилишди.

Ўтган ҳафтада Сенат аъзолари ЦРУ ташкилотининг бошлиғи Жина Чери Хаспел билан учрашганларидан кейин ушбу қотилликда Муҳаммад бин Самлоннинг масъул эканлигига ҳеч қандай шак-шубҳа йўқ,-деб эълон қилишди. 

Дональд Трамп давлати конгрессдан "Эрон билан қарши курашишда Арабистоннинг муҳим рол уйнаши " ва Америка учун фойда келтирувчи иқтисодий муносибатлар, жумладан қурол-яроқ сотишда қатнашиши боис ушбу мамлакат билан  муносибатни кенгайтиришни сўраганди. 

Бироқ, Сенатнинг тасдиқлаган иккита резолюцияси Трамп давлатини оғир вазъиятда қуйди ва аксиламал кўрсатишлари сабабига айланди.  

Трамп давлати Сенат учун қониқарли бирон бир жавоб бериш имкониятига эга эмас ва Саъудия режими баробарида Вашингтоннинг мослашувчан сиёсати учун бир баҳона унвонида Америка манфаатларини муҳофазат этишни хоҳлайди халос. 

Бироқ шундай савол вужудга келадики, агар "манфаатлар"  АҚШ ташқи сиёсатининг раҳбарлик тамоюли бўлса, унда Вашингтоннинг инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича иддаоси қаерда ва қачон Трамп ҳукумати Қошиқчини қатл этиш ва Яманда саноқсиз жиноятларни содир этгани учун Муҳаммад бир Салмон ва Саъудия Арабистони режимни жазолайди?

 

Ёрлиқ