июн 16, 2018 10:46 Asia/Tashkent

Бугун шанба, ҳижрий-шамсий 1397 йил хурдод ойининг 26-си, ҳижрий-қамарий 1439 йил шаввол ойининг 2-си ва милодий ҳисоб билан 2018 йил 16- июнь.

Ассалому алайкум, қадрли тингловчилар!

"Тарихнинг ўчмас кунлари" унвонли кундалик эшиттиришнинг янги сони билан мен  Кўҳёр Аршадниё хизматингиздаман.

.Бугунги кундан 503 йил олдин, яъни милодий 1515 йилнинг 16 июнида Аргентина юрти испаниялик денгизчилар томонидан комил тарзда  кашф  этилади. Европалик  сайёҳлар ва кашфиётчилар 16 асрда  янги ерларни кашф этиш учун Жанубий Америка соҳилларига  сафар қилишарди. Янги  можаролар пайидан бўлган испанияликлар Ла Плата дарёси бўйига етганларидан кейин нуқра ва бошқа  қимматбаҳо металларни топиш изидан бўлишади. Уларнинг ораларида Португалия байроғи остида Америко Веспаз номли тадқиқотчи ҳам бор эди ва денгиз орқали сафарларда иштирок этарди ва ҳаммадан кўра очкўзроқ эди. У 1502 йилда Ла Плата дарёсига етган эди.Бироқ  испаниялик  кашфиётчи 1516 йилда Хуан Диоз де Солис   ишғол этилган янги минтақаларни Испания ҳукуматига тегишли эканлигини иддао қиларди. Кейинчалик у қизил танлилар томонидан қатлга етказилади.

 Испаниялик босқинчилар милодий 1516 йилда  каши этилган  мазкур янги минтақага  юриш қилишади  ва бойлик ортириш  пайидан бўлган испанияликлар ушбу юртни Аргентина деб ном қуйиша. Аргентум сўзи топилган кумуш маъносидадир. Милодий 1816 йилда Буэнос- Айрес ва унга қўшни бўлган Ла Плато Қўшма провинциялари   300 йиллик мустамлакачиликдан кейин  мустақилликка эришишади.                         

Бундан 55 йил олдин, яъни милодий 1963 йилнинг 16 июнида  собиқ Шўролар Иттифоқидан бўлган дунёнинг биринчи космонавт аёли Валентина Терешкова “Восток-6” русумли  ҳаво кемаси билан фазога учади.

У Ер орбитасида бўлган вақтида , собиқ Шўролар  Иттифоқининг бошқа космонавти Биковский  Ер  курраси атрофида  фазо кемасида  айланарди.  Валентина Терешкова  дунёнинг  биринчи  космонавти  Юрий Гагариннинг парвозидан икки йил ўтганидан кейин космосга чиқди ва 70 соату 50 дақиқа вақт давомида  Ер куррасини 48 маротаба айланиб чиқди.  

Бундан икки йил олдин, шамсий 1395 йилнинг 26 хурдод ойида Эрон тиббиётида мангу чеҳраларга айланган Аббос Шафиъий оламдан ўтган. Доктор Аббос Шафиъий фармацевт, Теҳрон тиббиёт университети ўқитувчиси, Фармацевтика факултети декани, доришунослик тадқиқот маркази раиси эди. У ҳижрий-шамсий  1316 йилнинг  3 меҳр ойида тақводор бир оилада туғилган ва 1336 йилда Теҳрон тиббиёт университетининг фармацевтика факултетига  ўқишга киради. Шамсий 1341 йилда ушбу соҳада докторлик диссертациясини ёқлайди. Сўнгра у малакасини ошириш учун Америкага боради. Аббос Шафиъий химия магистранти ва фармацевтика фанлари докторлигини Колумбия университетидан олади. 1347 йилда у Чикаго университетида Химия фани бўйича ҳам докторлик даражасига эга бўлади. Доктор Аббос Шафиъий 1349 йилда Эронга қайтади ва Теҳрон университетидаги фармацевтика факултетида таълим бериш фаолиятини  бошлайди. Унинг тиббиёт соҳасида қилган  кўплаб хизматлари учун шамсий 1387 йилда “Мангу чеҳралар” унвонини беришади.

Азизлар, “Тарихнинг ўчмас кунлари” унвонли ҳафталик эшиттиришнинг янги сони шу ерда ўз ниҳоясига етди. Мен эса сизлар билан хайрлашаман. Саломат бўлинг.