تردید در مورد اینکه در قطر بین امریکا و طالبان یک توافق صورت گرفت یا یک معامله
کارشناس و پژوهشگر سیاسی ایرانی تاکید کرد کرد: در مورد اینکه در دوحه قطر بین امریکا و طالبان یک توافق حاصل شد یا یک معامله صورت گرفت تردید جدی وجود دارد.
پیر محمد ملا زهی در گفت و گو با خبرنگار رادیو دری اظهار داشت: در اینکه امریکایی ها در افغانستان شکست خوردند و مجبور به خروج شدند شکی نیست اما در خصوص انجام یک معامله برای به قدرت رسیدن طالبان هم مسایلی به ذهن می رسد.
وی افزود: مشخص نیست که در دوحه بین زلمی خلیلزاد نمایند امریکا در امور صلح افغانستان و ملا برادر معاون سیاسی طالبان یک توافق حاصل شد که بر اساس آن طالبان بدون هیچ گونه درگیری و جنگ شدید کابل را گرفتند و امریکایی ها هم با آن همه هزینه که کردند از افغانستان خارج شدند و همه چیز را به رقبای خود در منطقه واگذار کردند یا اینکه معامله ای با طالبان کرده اند تا به آنان کمک کنند در افغانستان حاکم شوند و از این طریق به یکسری اهداف بلند مدت دیگر فکر می کنند.
به گفته این کارشناس سیاسی اینکه مفاد این معامله احتمالی چه بوده هم معلوم نیست اما به نظر می رسد که هدفش ایجاد مشکل برای پروژه کلان چین یعنی "یک کمربند یک جاده" است. و امیدوار است که طالبان و گروه های قومی که پرچم داعش خراسان را بالا برده اند برای چین ایجاد مشکل کنند که نتواند این پروژه را حداقل در کوتاه مدت عملیاتی کند.
ملا زهی عنوان کرد: امریکایی ها انتظار دارند که در قرن 21 قدرت اول جهانی باقی بمانند و حرکت چین را متوقف کنند، ظاهراً منطقه ای هم که باید این حرکت متوقف شود همین جغرافیای پشتون نشین است و امیدوارند که بتوانند از طریق طالبان و دیگر گروه های تند رو جلو آن را بگیرند.
وی اظهار کرد: در صورتی که معامله ای صورت گرفته باشد عملی شدن آن بستگی به این دارد که پس از آنکه امریکایی ها رفتند طالبان تا چه حد به آنچه تعهد کرده اند عمل کنند و اینکه ساختار قدرت به چه شکلی خواهد بود، اگر ساختار قدرت به طرف تمرکز گرایی و امارت اسلامی پیش برود ممکن است به جنگ داخلی منتهی شود و در آن صورت چین و روسیه از یک طرف جنگ و امریکا و اروپا از طرف دیگر حمایت خواهند کرد که این مساله می تواند بحران افغانستان را تشدید کند و همه از آن ضرر می کنند.
ملا زهی گفت: به هر صورت امریکایی ها به لحاظ نظامی در افغانستان شکست خوردند و از این کشور خارج شدند، به لحاظ ایدئولوژیک هم شکست خوردند و از جریان لیبرال دموکراسی که در افغانستان حمایت می کردند، عبور و آن را قربانی کردند و با طالبان کنار آمدند که مشکلاتی را برای امریکا به وجود می آورد. اما امریکا امیدوار است که از این نیرو بتواند در جهت کنترل روسیه و چین استفاده کند، اینکه در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد بستگی به اتخاذ موضع طالبان دارد.
وی در مورد سیاست پاکستان در قضایای اخیر افغانستان هم گفت: پاکستان در کوتاه مدت احساس می کند که برنده اصلی است و رقیبش هندوستان را از افغانستان بیرون کرده اما نباید فراموش کند که طالبان فقط شامل شورای کویته نمی شود، گروه های قومی تاجیک، ازبک، ایغور، بلوچ و پشتون های افراطی همه جمع شده اند و اهداف دیگری دارند و می خواهند خلافت اسلامی شعبه خراسان را احیا کنند.
این کارشناس سیاسی یاد آور شد که البته بحث پاکستان هم پیچیده است و بخشی از نیروهایی که با آن ها کار می کرد تند رو هستند و ممکن است آن ها و به خصوص تحریک طالبان پاکستان به دنبال آن باشند که از افغانستان یک پایگاه درست کنند و از این طریق پاکستان را اسلامی کرده و به امارت تبدیل کنند و سپس به خلافت تلفیق کنند.
وی اضافه کرد: بنا بر این پاکستان در درازمدت نمی تواند روی جریان کوتاه مدتی که برنده شده، حساب باز کند. چین هم امیدوار است که از طریق پاکستان ایغورها را که به دنبال تجزیه سین کیانگ و تبدیلش به امارت است، کنترل کند اما اینکه این مسایل قابل دستیابی است یا خیر جای سوال دارد.
