محمد کاظم کاظمی: طالبان برای حذف واژه دانشگاه به قانونی استناد می کنند که 20 سال علیه آن جنگیدند
(last modified 1401-07-07T06:43:27+00:00 )
میزان 07, 1401 11:13 Asia/Kabul

شاعر و پژوهشگر برجسته افغانستان گفت: این که طالبان تاکید می کنند که حذف واژه دانشگاه از سردر دانشگاه های افغانستان طبق قانون انجام شده است، باید پرسید که کدام قانون؟ چون طالبان به قانونی استناد می کنند که مربوط به حاکمیت قبلی است که 20 سال برای نابودی آن جنگیدند.

محمد کاظم کاظمی شاعر و پژوهشگر برجسته افغانستانی در گفت و گو با برنامه انعکاس رادیو دری در مورد حذف واژه دانشگاه از سردر دانشگاه های افغانستان گفت: این که طالبان می گویند بر اساس قانون واژه دانشگاه را حذف و تاکید دارند که باید طبق قانون عمل شود، باید پرسید که در کدام قانون چنین چیزی گفته شده است؟ چون در زمان حاکمیت طالبان از یکسال گذشته که تا هنوز قانونی منتشر نشده است و اگر منظور طالبان قانون اساسی حکومت قبلی است باید از این حاکمیت فعلی پرسید که آیا شما این قانون را قبول دارید؟

وی در ادامه تصریح کرد: طالبان وقتی استناد می کنند به قانون یعنی آن قانون قبلی افغانستان تا هنوز اعتبار دارد و وقتی اعتبار دارد باید به تمام آن قانون عمل کرد؛ در قانون اساسی آماده است که باید رئیس جمهور، دولت و مجلس نمایندگان داشته باشیم و موارد بسیاری دیگری در مورد اقوام و مذاهب در قانون قبلی آمده است که از نظر طالبان هیچ کدام اعتباری ندارد.

این شاعر و نویسنده بیان داشت: در حال حاضر اصل جمهوریت نقص شده و امارت جایگزین شده است و اگر طالبان بخواهند به قانون اساسی گذشته استناد کنند ایجاد امارت هم خلاف قانون است و طالبان به قانونی استناد می کنند که خود آن ها 20 سال بر علیه آن قانون و نظام جنگیده اند.

کاظمی افزود: استناد به قانون آن هم فقط در مورد حذف واژه دانشگاه نشان می دهد که بحث مبارزه با زبان فارسی در افغانستان مطرح است و کاملا مشخصشده که این کار هدفمند است. طالبان حتی اگر بخواهند به همان قانون گذشته هم استناد کنند باز هم ظلم به زبان فارسی است چون در قانون اساسی نظام گذشته برخی موارد تبعیض آمیز در مورد زبان وجود دارد و در همان زمان هم این بی عدالتی در مورد زبان فارسی مطرح شد.

نویسنده کتاب همزبانی و بی زبانی تاکید کرد: در قانون اساسی آمده است که زبان رسمی افغانستان فارسی و پشتو است، آن وقت چرا باید سرود ملی فقط به زبان پشتو باشد؟

این پژوهشگر زبان فارسی در ادامه یادآور شد: البته این جدال در مورد استفاده از کلمات فارسی و واژه های همچون دانشگاه از گذشته هم در افغانستان جریان داشته است و برخی حلقات بر این باور بودند و هستند که برخی از کلمات ملی و اداری را کسی نمی تواند تغیر بدهد و فارسی زبانان همواره نظر شان این بود که چرا نشود و چه دلیلی دارد که کلمات ملی فقط به زبان پشتو باشد.

وی ادامه داد: این غیر عادلانه است که کسانی بگویند چون از قدیم برخی کلمات ملی و اداری به زبان پشتو بوده باید همچنان همین رویه ادامه داشته باشد و به نظرم باید در مقابل چنین تبعیض ناروای که چندین دهه در افغانستان وجود داشته است باید ایستاد و مبارزه فرهنگی کرد.

لازم به یادآوری است طالبان واژه فارسی «دانشگاه» را از  تابلوهای دانشگاه‌های افغانستان حذف کرده‌اند؛ که در تازه ترین مورد تابلو جدیدی را بر دروازه دانشگاه هرات نصب کرده اند که‌ در آن تنها «پوهنتون هرات» نوشته شده و واژه فارسی دانشگاه نادیده گرفته شده است.

واژه «دانشگاه» در گذشته نیز با مخالفت‌هایی مواجه بود و باعث درگیری فیزیکی میان دانشجویان شده بود.

طی سال‌های اخیر، موافقان واژه «دانشگاه» اجازه نصب تابلو با واژه پشتوی «پوهنتون» را ندادند و دانشگاه هرات بدون تابلو بود. هرات از ولایت‌هایی است که ساکنان آن عمدتا فارسی‌زبان هستند.

احمد تقی، سخن‌گوی وزارت تحصیلات عالی طالبان در واکنش به انتقادها درباره‌ حذف عنوان «دانشگاه» از سر در دانشگاه‌ها، گفته است که در قانون تنها واژه پشتوی «پوهنتون» ذکر شده است.

این اقدام طالبان با واکنش گسترده روبرو بوده و افراد مختلف اعلام کردند که دری و پشتو همزمان زبان رسمی افغانستان است و هیات حاکمه افغانستان باید جلوی اقدامات مشابه را بگیرد.

کلیدواژه