چرایی مخالفت قاطع ایران با اصل همهپرسی جدایی در کردستان عراق
موضوع همهپرسی جدایی در منطقه کردستان عراق همچنان در بین عراقیها بحثبرانگیز است و علاوه بر این، همسایگان عراق هم با برگزاری این همهپرسی مخالف هستند. در این میان؛ ایران با اصل برگزاری همهپرسی در کردستان عراق مخالفت کرده است.
برخی کشورهای منطقه و فرامنطقهای از جمله آمریکا در مخالفت با برگزاری همهپرسی جدایی در منطقه کردستان عراق، با اصل این موضوع مخالف نیستند و در اعلام مواضع خود، تاریخ این همهپرسی را مناسب نمیدانند. این موضعگیری همان حمایت از تجزیه عراق معنی میشود و این خواست آمریکاییها و صهیونیستها است. در همین چارچوب؛ «ایلیت شاکید» Ayelet Shaked وزیر دادگستری اسرائیل روز دوشنبه تصریح کرد اسرائیل از جدایی منطقه کردستان عراق حمایت میکند. موضعگیری سردمداران رژیم صهیونسیتی در حمایت از مواضع «مسعود بارزانی»، گویای ابعاد خطرناک همهپرسی جدایی در منطقه کردستان عراق است و با آنچه بارزانی بر آن اصرار میورزد تقاوت اساسی دارد. صهیونیستها با حمایت از همهپرسی موردنظر بارزانی، مدافع حقوق کُردهای عراق نیستند، بلکه تخریب جغرافیای سرزمینی عراق و به دنبال آن، منطقه و کشورهای پیرامونی عراق را مدنظر دارند. اسرائیلیها این سیاست را در بحث سوریه هم دنبال میکردند، اما راه به جایی نبردند و امروز بازنده اصلی در بازی سیاسی و میدانی سوریه هستند.
روشن بودن ابعاد و پیامدهای خطرناک برگزاری احتمالی همهپرسی جدایی در منطقه کردستان عراق، جمهوری اسلامی ایران را یکی از سرسختترین مخالفان این همهپرسی قرار داده است. این مخالفت با اصل همهپرسی و تبعات خطرناک آن است و عنصر زمان در مواضع جمهوری اسلامی ایران محلی از اعراب ندارد. در همین زمینه؛ «ایرج مسجدی» سفیر ایران در عراق تاکید کرد: موضع جمهوری اسلامی ایران در مخالفت با برگزاری همهپرسی جدایی در منطقه کردستان عراق، به صراحت به برادران کُرد عراقی ابلاغ شده است. «ایرج مسجدی» روز دوشنبه در نشستی با نخبگان، استادان و اصحاب رسانه در عراق، مخالفت ایران با اصل همهپرسی را مبتنی بر تحلیل واقعیتها دانست و تصریح کرد: منطقه کردستان عراق در حال حاضر شرایط آرام و باثباتی دارد و طرح موضوع همهپرسی جدایی، به معنی وارد کردن منطقه کردستان عراق به بحران سیاسی، امنیتی و اقتصادی با بغداد و دولتهای منطقه است.
همهپرسی مورد نظر بارزانی که حتی وجاهت و اعتبار قانونی هم ندارد، خطای راهبری محسوب میشود و در صورت برگزاری آن در تاریخ 25 سپتامبر جاری، پیامدهای آن فراتر از منطقه کردستان عراق حس خواهد شد. این خطای راهبردی، مربوط به وضعیت کنونی عراق نیست و اصرار بر برگزاری همه پرسیجدایی در هر زمانی بر وحدت، تمامیت ارضی و امنیت عراق و نیز منطقه تاثیر مُخرب میگذارد. در چنین شرایطی؛ کشورهای پیرامونی و همسایه عراق از جمله ایران حق خود میدانند با درک واقعیت کنونی و آینده منطقه، از موضع قاطع و بالا در مخالفت با اصل همهپرسی جدایی در منطقه کردستان عراق سخن بگویند. این مخالفت، دربرگیرنده نفع شخصی کشور خاصی نیست و منطقه غرب آسیا؛ منطقهای بحرانی است. با وجود بحران تروریسم داعشی، فرصتسازی جدید برای تداوم ناامنی در منطقه به شکلی دیگر، خواست کشورهای مستقل منطقه نیست. در چنین شرایطی؛ بدیهی است کشوری مانند جمهوری اسلامی ایران، که ثبات و امنیت منطقه را ثبات و امنیت خود تعریف میکند، اجازه ندهد این فرصتسازی جدید که خواست صهیونیستها است، رقم خورد.