برجام؛ سیاست ایران، انتظار از اروپایی‌ها
با خروج آمریکا از برجام، رایزنی‌های فشرده در ابعاد مختلف برای حفظ توافق هسته‌ای به شرط عملی شدن منافع ایران در حال انجام است و همزمان با حمایت کشورهای اروپایی، چین و روسیه و دیگر کشورها از برجام، آمریکا تحریم‌های جدیدی را ضد ایران وضع کرد.
درچارچوب مهلت چند هفته‌ای ایران به کشورهای اروپایی برای اعلام مواضع صریح و روشن خود درقبال برجام و جبران خروج آمریکا از این توافق، رایزنی فشرده سه کشور اروپایی طرف برجام همزمان با گفت وگوهای دیگر کشورها با ایران در دستور کار قرار گرفته است. مسئولان عالیرتبه ایران پس از خروج آمریکا از برجام به صراحت تاکید کردند؛ اگر سه کشور اروپایی طرف برجام تضمین عملی ندهند و منافع ایران به طور کامل از این توافق محقق نگردد، تصمیم قطعی خود را اتخاذ و اعلام خواهند کرد.
با توجه به تشدید فضای بی‌اعتمادی حاکم بر نظام بین‌الملل با بی‌توجهی آمریکا به توافق‌های بین‌المللی مورد تایید سازمان ملل، سیاست اروپا درقبال برجام باید به صراحت اعلام و مشخص شود و صرفا تاکید بر حمایت از برجام برای ایران قابل قبول نیست. درهمین چارچوب؛ «حسن روحانی» رئیس جمهوری اسلامی ایران عصر پنجشنبه در گفت وگوی تلفنی «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان با وی، باردیگر از کشورهای اروپایی خواست در فرصت محدود، موضع قاطع خود را درباره چگونگی تامین و تضمین منافع ایران در برجام بعد از خروج آمریکا از این توافق بین‌المللی، اعلام کنند.
در شرایط کنونی که با خروج آمریکا از برجام رقم خورده است، کشورهای اروپایی طرف برجام یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان باید تضمین دهند که منافع ایران در برجام به طور دقیق و صریح، مشخص و عملی شود. همانطور که رهبر معظم انقلاب اسلامی تاکید کردند بدون تضمین عملی و قطعی سه کشور اروپایی، نمی‌توان برجام را ادامه داد. این موضع‌گیری صریح به سبب تجربه آمریکا در برخورد با برجام است که با وجود امضای این توافق بین‌المللی، راه‌های کسب منافع ایران را از برجام مسدود کرد و در نهایت هم از آن خارج شد. رویکردی که آمریکا در هنگام حضور در برجام دربرابر ایران اتخاد کرد، با خروج از برجام هم در دستور کار دارد. وزارت خزانه‌داری آمریکا روز پنجشنبه، در نخستین اقدام این کشور پس از خروج از برجام، سه شرکت و شش فرد ایرانی را به بهانه ارتباط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست تحریم‌های خود قرار داد. این تحریم نشان داد، آمریکا توان بومی موشکی و نقش موثر و مفید منطقه‌ای ایران را هدف قرار داده است. «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا خواهان ورود مسائل موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران به چارچوب برجام و گفت وگو درباره آنان بود و زمانی که این موضوع عملی نشد از برجام خارج شد.
با توجه به اینکه سه کشور اروپایی طرف برجام هم در سیاست اعلامی درباره برنامه موشکی و نقش منطقه‌ای ایران همان حرف دونالد ترامپ را می‌زنند، حساسیت ایران را به مواضع این سه کشور درقبال برجام دوچندان کرده است. در دوران برجام بدون آمریکا؛ از انگلیس، فرانسه و آلمان، انتظار می‌رود سیاست روشنی را اتخاذ کنند و در عمل نشان دهند به برجام بدون ورود به مباحث حاشیه‌ای متعهد هستند. در همین چارچوب؛ دولت ایران در بیانیه‌ای تاکید کرده است: «سایر طرف‌های برجام و به ویژه سه کشور اروپایی موظفند اقدامات لازم برای حراست از برجام و اجرای تعهداتشان را بدون هیچ قید و شرطی از مرحله وعده به مرحله اجرا درآورند.»
برجام مطلوب ایران؛ برجامی است که با خروج آمریکا، منافع اقتصادی ایران به طور کامل (از فروش نفت گرفته تا روابط بانکی و حضور شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری در ایران) تضمین شود؛ و به بهانه‌هایی ازجمله نفوذ منطقه‌ای و توان موشکی ایران، و از همه مهمتر به بهانه بازگرداندن تحریم‌های یکجانبه آمریکا، از برجام فقط نامی باقی بماند. درچنین شرایطی؛ ایران پس از اینکه در جریان رایزنی‌های چند هفته‌ای با سه کشور اروپایی به این نتجیه برسد که در برجام منافع ملت ایران تضمین نمی‌شود، در سیاست کنونی خود بازنگری خواهد کرد.
