Pars Today

در سال ۱۹۸۲ و در پی رسیدگی به وضعیت کودکان فلسطینی و لبنانی قربانی خشونت‌های اسرائیل، روز چهارم ماه ژوئن از سوی سازمان ملل به عنوان روز جهانی کودکان معصوم قربانی خشونت و به منظور رسیدگی به آلام کودکان قربانی خشونت و آزار فیزیکی، ذهنی، و عاطفی معرفی شد.

روز جهانی کودکان معصوم قربانی خشونت که برای اعلام پای‌بندی سازمان ملل به حقوق کودکان هرساله در ۴ ژوئن برگزار می‌شود، در سال ۱۹۸۲ و در پاسخ به خشونت‌های اسرائیل علیه شهروندان و به‌خصوص کودکان بی‌گناه لبنانی و فلسطینی، به جهانیان معرفی شد. در ۶ ژوئن این سال، نیروهای نظامی ‌رژیم اشغالگر اسرائیل به ریاست جمهوری وقت؛ مناخیم بگین، در اقدامی‌ تلافی‌جویانه نسبت به ترور سفیر این رژیم در انگلستان توسط یک گروه شبه‌نظامی‌فلسطینی، به جنوب لبنان حمله کرده و شمار زیادی از ساکنان بی‌گناه این منطقه را به شهادت رساند. در این حمله - و مجزا از کشته‌های واقعه موسوم به صبرا و شتیلا در ماه سپتامبر همین سال- بالغ بر ۲۰ هزار شهروند لبنانی، فلسطینی و سوری کشته و بیش از ۳۰ هزار تن از غیرنظامیان زخمی‌ شدند. یک‌چهارم این تعداد، یعنی ۵ هزار تن از کشته‌ها را، کودکان زیر ۱۵ سال تشکیل می‌دادند.

 امروزه تحقق حقوق کودک در سراسر جهان، با معضلات و چالش‌های متعدد، روبروست و اکنون جامعه جهانی، نظاره گر قربانی شدن صدها و بلکه هزاران کودک بی گناه است، بیش از یک میلیارد کودک در سراسر جهان (که 300 میلیون تن از آنها را کودکان زیر 5 سال تشکیل می‌دهند)، قربانی مخاصمات مسلحانه هستند و این مسئله با مصادیق موردی و پرونده های اجتماعی فرسنگ ها فاصله دارد چرا که قربانی خشونت های مصداقی و پرونده های موردی، یک و نهایتاً چند کودک است در حالی که کودکان قربانی خشونت در مخاصمات مسلحانه چند ده نفر، بلکه هزاران نفر هستند.

کودکان تحت تاثیر جنگ و خشونت در سراسر جهان هستند و این یک واقعیت غم انگیز است، در درگیری های مسلحانه کودکان به عنوان آسیب پذیرترین اقشار جامعه قربانی می شوند و روح ظریف و قلب های پاک این فرشتگان معصوم می شکند. اما شش نقض آشکار علیه کودکان در درگیری های مسلحانه و خشونت شامل استخدام و استفاده از کودکان در جنگ، کشتار، خشونت جنسی، آدم ربایی، حمله به مدارس و بیمارستان ها، و محرومیت از دسترسی به کمک های  بشردوستانه می شود.

کنوانسیون حقوق کودک در سال ۱۹۸۹ به تصویب رسید و دو پروتکل الحاقی این کنوانسیون در سال‌های بعد، ناظر بر ممنوعیت خرید و فروش کودکان و تعیین ۱۸ سالگی به عنوان سن قانونی ورود کودکان به جنگ و نزاع‌های سیاسی به تصویب رسید.

 دوسال پیش نیز پس از ارائه گزارش گراسا ماچل (Graça Machel)، که توجه جامعه جهانی را به وضعیت کودکان قربانی در جنگ و درگیری های مسلحانه جلب کرد، قطعنامه  51/77  مجمع عمومی به تصویب رسید. این قطعنامه نشانگر اجماع جهانی دولت های عضو سازمان ملل متحد و تلاش های هماهنگ جامعه جهانی  برای  توجه بیشتر و حمایت از کودکان در مناطق جنگی و پر خطر است. قطعنامه 51/77 در راستای  تلاش های موجود مجمع عمومی برای حمایت از حقوق کودکان، از طریق کنوانسیون حقوق کودک و پروتکل اختیاری آن و قطعنامه های سالانه  حقوق کودکان است. همچنین طبق این قطعنامه مأموریت نماینده ویژه دبیر کل برای کودکان  در مخاصمات مسلحانه پایه گذاری شد.

جامعه جهانی همه ساله در این سالگرد باشکوه، نظاره گر قربانی شدن صدها و بلکه هزاران کودک بی گناه است و می توان مدعی بود که اگر تا سال های قبل تنها اسرائیل به رژیم کودک کش معروف و مشهور بود، اینک آل سعود و همپیمانان غربی و عربی اش، همچنین گروه های تکفیری و به خصوص داعش به این لقب دست یافته اند. بنابراین، وجود قوانین بین المللی و هنجارهای قانونی به تنهایی برای حفاظت از حقوق کودکان کافی نیست. بلکه حمایت از کودکان معصوم که آینده جهان را می سازند در دستان مقامات و انسان هایی است که امروزه می توانند جهان را با همکاری با یکدیگر اداره کنند. 

بیش از 250 میلیون کودک در سراسر جهان در مناطق جنگی و درگیری نیازمند کمک و حمایت هستند. کودکان در ۸۷ کشور جهان روی زمین‌هایی با ۶۰ میلیون مین زندگی می‌کنند و سالانه ۱۰ هزار کودک قربانی انفجار این مین‌ها هستند. بیش از ۳۰۰ هزار دختر به عنوان سرباز به خدمت گرفته شده‌اند و بهره‌کشی جنسی از جمله خدماتی است که این دختران ناچار به ارائه آن هستند.

نزدیک به نیمی از ۵۰ میلیون آواره سطح جهان که به دنبال امنیت جلای وطن کرده‌اند را کودکان تشکیل می‌دهند. از میان ۲۲ میلیون آواره تحت نظارت کمیسیونر عالی سازمان ملل نیز ۱۰ میلیون، زیر ۱۸ سال هستند. کودکان تنها یا همراه خانواده‌هایشان، تقریباً نیمی‌ از پناهنده‌جویان کشورهای توسعه‌یافته را تشکیل می‌دهند. در اروپا، بالغ بر ۱۰۰ هزار کودک رها شده وجود دارد و سالانه ۲۰ هزار بر این تعداد در اروپا و آمریکا افزوده می‌شود. ۴ میلیون کودک در اثر ابتلا به ایدز مرده‌اند و ۱۳ میلیون یتیم شده‌اند. ایدز به خصوص در کشورهای درگیر نزاع سیاسی عامل درجه اول مرگ و میر کودکان محسوب می‌شود.

1.2 میلیارد انسان در کره زمین که نیمی از آن‌ها را کودکان تشکیل می‌دهند، روزانه با درآمد یک دلار زندگی می‌گذرانند.۱۰ میلیون کودک زیر ۵ سال سالانه در اثر ابتلا به بیماری‌های قابل‌پیشگیری و یا سوءتغذیه می‌میرند و ۴۰ میلیون تولد در سال هرگز به ثبت نمی‌رسد؛ این یعنی محرومیت همین تعداد کودک از ملیت و نام قانونی.

به عنوان نمونه در خصوص جنگ یمن، یونیسف گفته است حدود ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر دچار "سوء تغذیه شدید" هستند که از این تعداد بیش از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر کودک هستند. نماینده سازمان ملل در یمن گفته که ۶۳ کودک در هر هزار نفر پیش از رسیدن به ۵ سالگی جان خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این حدود سه هزار کودک یمنی کشته و زخمی شده اند. همچنین مطابق گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه شمارکودکان کشته‌شده در جنگ داخلی سوریه بیش از 12 هزار تن رسیده است.

با نگاهی به برخی از کشورهای خاورمیانه و آفریقایی می توان عمق فاجعه را دریافت. کودکانی که شب تا صبح را با استرس خمپاره و موشک می گذرانند و صبح که بیدار می شنود با خرابه های مدارس خوب روبرو می شوند، کودکانی که پدر، برادر، مادر و خانواده خود را از دست می دهند. کودکانی که بیکاری پدر و شرمندگی و مشقت او را برای تهیه لقمه ای نان مشاهده می کنند و به دلیل نبود بهداشت و ویران شدن بیمارستان ها و عدم دسترسی به امکانات بهداشتی با ساده ترین بیماری ها  جان خود را از دست می دهند.

کودکانی که به جای درس و مشق و بازی باید به استخدام گروههای تروریستی در بیارند و آموزش نظامی ببینند و یا اینکه به جای داشتن توپ فوتبال با سر بریده انسانی بازی کنند. کودکانی که در اوج شکل گیری نیازهای روحی و عاطفی از خانواده جدا می شوند و بالاجبار آموزش کشتار انسان های دیگر را می بینند. اما ماجرا به اینجا نیز ختم نمی شود، خیلی از این کودکان قربانیان تجاوزات جنسی می شوند یا برای مقاصد شوم، فحشا، کارگری اجباری و یا قاچاق اعضای بدن به قاچاقچیان انسان تحویل داده می شوند.

در این میان از سازمان ملل متحد به عنوان سازمانی متشکل از کشورهای جهان، انتظارات بیشتری می توان داشت. سیاست زدگی و چشم پوشی از حقوق کودکان بیگناه مانند خارج کردن رژیم کودک کش عربستان از لیست سیاه رژیم های کودک کش تنها به دلیل داشتن دلارهای نفتی، اوج شرم و نا امیدی این نهاد بین المللی را نمایش داد. باید دانست که فرقی میان کودکان یمنی، سوری، آفریقایی ، عراقی ، فلسطینی افغانستانی ، آفریقایی و کودکان کشورهای توسعه یافته نیست.  هر جنایت و یا خشونت علیه کودکان معصوم و توسط هر رژیمی صورت پذیرد، باید محکوم شود. چرا که جهان به همه نسل های آینده تعلق دارد و صلح و امنیت بین المللی در گرو داشتن نسلی سالم و شاداب در سراسر جهان می باشد.

روز بین‌المللی کودکان بی‌گناه و قربانی تجاوز بهانه‌ای است برای یادآوری درد و رنج کودکانی که در همین حوالی، شب‌ها را با آتش خمپاره و گلوله به صبح می‌رسانند و روزها با آجرهای به‌جامانده از خانه و کاشانه خود بازی می‌کنند؛ کودکانی که آب و غذا و دارو را نه به‌مثابه یک نیاز ضروری بلکه چون کالایی ارزشمند و هدایایی نفیس می‌انگارند.