Pars Today

بر اساس تحقیقات موسسه گالوپ، به اعتقاد شهروندان آمریکایی، مشکلات اقتصادی و بیکاری از جمله مهم‌ترین مسائل جامعه این کشور در دو دهه اخیر بوده اند .

به اعتقاد بسیاری از مردم ، نظام مالی فاسد آمریکا عامل اصلی بحران اقتصادی و بی عدالتی اجتماعی در این کشور است. جنبش اعتراضی نیز که در سال 2011 در وال استریت  شکل گرفت، برآیند این مشکلات بود و به یکی از فصل های مهم در تاریخ جنبش های ضد دولتی در آمریکا تبدیل شد. در برنامه امروز مروری بر این واقعه مهم خواهیم داشت .

هفت سال قبل صدای اعتراض مردم آمریکا از خیابان وال استریت به گوش جهانیان رسید. در ۱۷سپتامبر ۲۰۱۱ رسانه‌ها از تجمع هزاران آمریکایی معترض به نظام مالی فاسد این کشور که به اعتقاد آنها عامل اصلی بحران اقتصادی و بی عدالتی اجتماعی در آمریکا است، در وال استریت و قلب اقتصادی این کشور که نماد اقتصاد سرمایه داری آمریکاست، خبر دادند. معترضان آمریکایی در این تظاهرات، شعارهایی چون "دموکراسی، نه سرمایه‌داری سازی" و " به حاکمیت ثروتمندان پایان دهید" سر دادند و این روز را "روز خشم آمریکا" نامیدند .

سازمان‌دهندگان این تظاهرات در نظر داشتند با برپایی تظاهراتی بدون خشونت به اعتراضات خود ادامه دهند اما پس از چندی خبرهای بازداشت‌های وسیع و برخورد خشونت بار پلیس منتشر شد و پلیس آمریکا فقط در یک روز / ۷۰۰ نفر از معترضان را دستگیر کرد تا صدای این اعتراض به گوش جهانیان نرسد. اعتراض به مسائلی همچون فقر، بیکاری، قدرت و نفوذ شرکت‌های بزرگ، نابرابری اجتماعی، جنگ‌ های خاورمیانه، بدهی دانشجویان و پاداش‌های زیاد برای مجریان وال استریت، از جمله اهداف آغاز این جنبش بود.

با آغاز این اعتراضات که نه تنها برای دولتمردان آمریکا بلکه برای سایر مردم جهان نیز غیرمنتظره بود، در فاصله ای کمتر از یک ماه، شعار محوری جنبش «99 در صد در برابر یک در صد» ، بازتاب جهانی گسترده ای پیدا کرد و به بقیه نقاط جهان که در ارتباط با نظام سرمایه داری بودند تسری یافت. اعتراض‌های بین‌المللی به آنچه «طمع سیستم بانکی» خوانده شد، ابعادی گسترده تر از قبل یافت.

«فرانکلین فیشر» استاد اقتصاد دانشگاه ماساچوست آمریکا درباره دلایل شکل گیری جنبش وال استریت می‎گوید: این جنبش را عوامل زیادی پدید آوردند؛ اما آنچه بیش از همه، مردم را دور هم جمع کرد احساس و اعتقاد فزاینده به دو موضوع بود. نخست آن که شرایط اقتصاد آمریکا باعث شده است مردم این کشور به این نتیجه برسند که نه تنها خودشان وضعیت مناسبی ندارند بلکه کودکانشان نیز آینده مناسبی نخواهند داشت. تظاهرکنندگان با مشکلات اقتصادی قابل توجهی مواجه هستند. دوم آن که تظاهرکنندگان از وجود نابرابری فزاینده در درآمد و ثروت در آمریکا خشمگین بودند، درحالی که جمهوریخواهان کنگره با اتخاذ هر تصمیمی برای مقابله با آن مخالفت می ورزند. 

«فیلیپ آلستون»، نماینده  ویژه سازمان ملل در زمینه بررسی تاثیرفقربر وضع حقوق بشر و حقوق مدنی در امریکا می گوید:

"تصور می شد، امریکا به عنوان ثروتمندترین کشور جهان، فاقد مناطق به شدت فقیر باشد، اما در برخی مناطق این کشور فقر به اندازه کشورهای توسعه نیافته است." بر اساس آمار رسمی، 43 میلیون تن از شهروندان امریکایی ( معادل 13 و نیم درصد جمعیت این کشور) زیر خط فقر زندگی می کنند. این رقم برای کشوری با تولید ناخالص داخلی 18 تریلیون دلاری، بسیار نگران کننده است ؛ به ویژه این که میزان فقر در امریکا ، با مسائل نژادی ارتباط  مستقیم دارد.

در یک گزارش مرکز پژوهش های کنگره آمریکا، به این واقعیت اشاره شد که اگر چه اعتراضات جنبش اشغال وال استریت که از سپتامبر سال ۲۰۱۱ آغاز شد، تقاضای مشخصی را مطرح نکرد و معترضان نماینده طیف وسیعی از نگرش ها و اعتراض ها بودند، اما شاید بتوان از گسترش فاصله طبقاتی میان یک درصد ثروتمند جامعه که شامل بانکداران و مدیران نهادهای مالی می شود و ۹۹ درصد دیگر جامعه، به عنوان نگرانی اصلی اشغال کنندگان وال استریت یاد کرد. به اعتقاد معترضان، ثروت و قدرت هنگفتی در اختیار یک درصدی قرار گرفته است که علاقه‌ای به بهبود و سلامت اقتصاد ندارند. 

با گسترش اعتراضات و توجه جهان به وال استریت، دولت آمریکا تلاش کرد با ابراز همدردی با معترضان، از زیر بار فشار داخلی و بین المللی خارج شود. باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا، اعتراضات وال استریت را نمایانگر ناامیدی مردم آمریکا از نظام اقتصادی این کشور دانست. وی گفت  در جریان سختی‌هایی که مردم عادی طی بحران اقتصادی آمریکا متحمل شده‌اند، قرار دارد. دولت آمریکا ابتدا تلاش کرد با بی توجهی رسانه‌ای، وقوع چنین اعتراضاتی را کم اهمیت جلوه دهد و آن را سطحی و بدون ریشه به تصویر بکشد، با گذشت بیش از یک هفتهاز شروع اعتراض ها، گردهمایی ها و مقابله پلیس با معترضان، اغلب غول‌های رسانه‌ای جهان که هر روز گزارش هایی با ذکر جزئیات ناآرامی ها در نقاط مختلف جهان را به تصویر می کشند، به آنچه در منهتن نیویورک در جریان بود توجه بسیار کمی نشان دادند و یا آن را تکذیب کردند. افتضاح رسانه‌های خبری بزرگ جهان به گونه‌ای بود که بسیاری از منتقدان غربی از جمله مایکل مور، کارگردان و مستندساز آمریکا به وضوح این رویکرد را به باد انتقاد گرفت، اما بالاخره افتضاح سرکوب معترضان توسط نیروهای امنیتی، آمریکا ، واقعیت را آشکار کرد. 

خشونت پلیس در برخورد با جنبش وال استریت، کاملاً سازمان‌ یافته بود و هیچ‌ کس قبول نکرد که پلیس آمریکا به‌ دلیل قرارگرفتن در شرایط خاصی، ناگزیر از اعمال خشونت شده است. طبق اظهارات برخی از آزادشدگان از بازداشتگاه‌های پلیس، در مدت زمان بازداشت، مسئولان زندان ساعت‌ها از خوردن و آشامیدن و رفتن آن‌ها به دستشویی جلوگیری می‌کردند. حمله با اسب به معترضان و زیر گرفتن معترضانی که روی زمین افتاده بودند با موتورسیکلت، بارها مشاهده شد. استفاده از گاز اشک‌آور برای متفرق کردن معترضان منجر به زخمی و بیهوش شدن تظاهرکنندگان شد. اینها همان اتفاقاتی بودند که اگر در هر جای دیگر دنیا به ویژه در کشورهای مخالف غرب، روی  می‌داد توسط آمریکا و متحدانش به نقض حقوق بشر، نقض حقوق شهروندان و خشونت طلبی و سرکوب متهم می‌شدند.

اوضاع اقتصادی مردم آمریکا  اکنون نه تنها بهبود نیافته بلکه بدتر هم شده است. انتشار یک مطالعه نشان داده که فقر شدید در سال ۲۰۱۶ در آمریکا بدتر شده است و حالا نیمی از افراد فقیر را شامل می‌شود . طبق اعلام اداره سرشماری آمریکا سطح فقر در سال ۲۰۱۶ برابر با ۱۲ هزار دلار در سال برای خانواده‌های تک نفره و ۲۵ هزار دلار در سال برای خانواده‌های ۴ نفره تعیین شده بود . آمار نشان می دهد  که میانگین تفاوت درامد برای افرادی که در فقر شدید قرار دارند با افرادی که در زیر سطح فقر هستند ، از ۹۵۰۹ دلار در سال ۲۰۰۰ به حدود  ۱۰۵۰۵ دلار در سال ۲۰۱۶ افزایش یافت.

تحلیل‌ها همچنین نشان داد درصد افرادی که در فقر شدید به سر می‌برند به طور مداوم افزایش یافته است و افرادی که در بدترین شرایط قرار دارند هر روز درآمدشان از سطح فقر پائین تر می آید. با توجه به شرایط اقتصادی و افزایش روز افزون فقر و گرسنگی ، نیاز ۴۶ میلیون آمریکایی به کمک‌های دولتی اکنون در اولویت قرار دارد. به همین دلیل، تحلیلگران بر این باورند که جنبش اعتراضی اشغال وال استریت، به تاریخ  نپیوسته و روح این جنبش، زنده است و تنها در اردوگاه‌هایی که زمانی محل تجمع آنها بود، متمرکز نیست. نوآم چامسکی زبان شناس، تحلیل گر و منتقد آمریکایی در کتاب خود تحت عنوان"اشغال کنید"، به این حقیقت اشاره کرد و نوشت: "یکی از دستاوردهای واقعی جنبش اشغال، گسترش ابراز عدم پذیرش شرایط موجود ، به روشی قابل توجه است. مردم در این جنبش به خاطر خودشان درگیر نیستند بلکه آنها به خاطر دیگران، برای جامعه‌ای بازتر برای نسل آینده و در نهایت، به دنبال تغییر وضع موجود هستند. بنابراین تا زمانی که خواست  های اکثریت جامعه محقق نشود، پتانسیل و انگیزه لازم برای ادامه اعتراض به وضع موجود آمریکا وجود خواهد داشت و روند سیاسی ناشی از این جنبش در آینده، حاکمیت سیاسی و اقتصادی ایالات متحده را به مبارزه خواهد طلبید."