Սպահանի պատմական կամուրջները. ճարտարագիտության և արվեստի գլուխգործոցներ + լուսանկարներ
Զայանդեռուդ գետի վրա կառուցված Սպահանի պատմական կամուրջները ինժեներական գործառույթի և գեղարվեստական գեղեցկության համադրություն են և այսօր հայտնի են որպես Իրանի մշակութային ժառանգության անսասան խորհրդանիշներ։
Սիոսեփոլ, Խաջու , Շահրեստան, Ջուբի և Մարնան կամուրջները այս կառույցներից ամենահայտնիներն են։ Բացի հաղորդակցական գործառույթից, դրանք Սեֆյանների օրոք ունեցել են նաև սոցիալական և մշակութային գործառույթ։
Սպահանի ամենահին կամուրջը Շահրեստան կամուրջն է, որի հիմքերը թվագրվում են Սասանյանների ժամանակաշրջանին։ Այս կամուրջը վերանորոգվել է Բուվայհիների և Սելջուկյանների ժամանակաշրջանում և իր վերջնական տեսքը ստացել է Սեֆյանների դարաշրջանում։ 112 մետր երկարությամբ և 11 թռիչքով Շահրեստան կամուրջն անցյալում առևտրային և ռազմական ճանապարհ էր և այժմ օգտագործվում է միայն հետիոտների համար։
Սպահանի արևմուտքում է գտնվում 17 թռիչքով և 180 մետր երկարությամբ «Մարնան կամուրջը», որի սկզբնական կառուցվել է Թահմասպ I թագավորի օրոք։ Այս կամուրջը վերանորոգվել է Սեֆյան դինաստիայի Սուլեյման I թագավորի գահակալության տարիներին՝ Ջուղայի հայերի մասնակցությամբ, և վերակառուցվել է 1970-ական թվականներին՝ ջրհեղեղից հետո։
Սպահանի ամենահայտնի կամուրջը «Սիոսեփոլն» է, որը կառուցվել է 16-րդ դարի վերջին՝ Շահ Աբբաս I-ի հրամանով: Այս 300 մետրանոց կամուրջը՝ 33 թռիչքով, Չահարբաղի առանցքը կապում էր Նոր Ջուղա թաղամասին և հայտնի է որպես մուսուլմանների և քրիստոնյաների մշակութային համակեցության խորհրդանիշ: Քաղաքային գործառույթից բացի, կամրջի կառուցվածքը կապված է իսլամական և քրիստոնեական կրոնական խորհրդանիշների հետ:
«Խաջու կամուրջը» ևս կառուցվել է 1650 թվականին՝ Շահ Աբբաս II-ի օրոք։ Այս 132 մետրանոց կամուրջը, բացի իր հաղորդակցման դերից, մարդկանց հավաքվելու և զվարճանալու վայր էր։ Կամրջի կենտրոնում և երկու կողմերում գտնվող թագավորական տաղավարները վկայում են, որ այս կառույցը, բացի իր ինժեներական գործառույթից, նաև եղել է արարողակարգային միջոցառման վայր։
Սպահանի պատմական կամուրջները այսօր ոչ միայն համարվում են Սեֆյանների դարաշրջանի ճարտարագիտական գլուխգործոցներ, այլև համարվում են այս քաղաքի մշակութային և սոցիալական ինքնության դրսևորումներ։
