Պարսկերենը Ձեզ համար (110)
Ողջույն Ձեզ հարգարժան ռադիոլսող բարեկամներ: Ներկայացնում ենք «Պարսկերենը Ձեզ համար» հաղորդաշարի 110-րդ թողարկումը:
Եթե հիշում եք Արմենը և Ռամինը շուկայի մզկիթում զրուցում էին Ղուրանի էջերի գեղազարդման՝ «թազհիբ» արվեստի մասին: Արմենը մոտենում է մզկիթի մինբարին(ամբիոնին): Մինբարը մզկիթի ամբիոնն է, որտեղից հոգևորականը քարոզ է կարդում կամ աղոթում:Այն պատրաստում են փայտից: Հոգևորականը նստում է մինբարի վրա և հավատացյալների համար խոսում է կրոնական ու գիտական տարբեր թեմաների շուրջ: Սովորաբար Իրանի մզկիթների մինբարները զարդարված են տարբեր արվեստներով, ինչպիսիք են՝ դրվագագործությունը և խճանկարչությունը։Ընկերակցեք մեզ այս հաղորդման ընթացքում։
---
Ինչպես առաջարկում ենք նախ թուղթ ու գրիչ վերցնել գրի առնելու այս հաղորդման նոր բառերն ու բառակապակցությունները։
Մինբար (ամբիոն) |
منبر |
Մզկիթ |
مسجد |
Մզկիթներ |
مساجد |
Նուրբ |
ظریف |
Ավելի նուրբ |
ظریف تر |
Գեղեցիկ |
زیبا |
Ավելի գեղեցիկ |
زیبا تر |
Երկիր |
کشور |
Երկրներ |
کشورها |
Այլ |
دیگر |
Զարդանախշ |
تزیین |
Հետաքրքիր |
جالب |
Արվեստ |
هنر |
Նրանք ասում են |
آنها می گویند |
Դրվագ |
منبت |
Դրվագագործություն |
منبت کاری |
Փայտ |
چوب |
Փորագրություն |
کنده کاری |
Փորագրում ենք |
کنده کاری می کنیم |
Հին |
قدیمی |
Ֆասա |
فسا |
Ֆարս |
فارس |
Հինգ հազար |
پنج هزار |
Հնգհազարամյա |
پنج هزار ساله |
Կա |
وجود دارد |
Դուռ |
درب |
Մենք ասում ենք մոարաղ (խճանկար) |
معرق ما می گوئیم |
Փայտյա իրեր |
وسایل چوبی |
Փայտյա |
چوبی |
Վերաբերում ,կապված |
مربوط به |
Տարբերություն |
تفاوت |
Տարբերություններ |
تفاوتها |
Կտոր |
قطعه |
Փորագրություն |
کنده کاری |
Նրանք կպել են |
آنها چسبیده اند |
Կարծես թե |
انگار |
Մեծ |
بزرگ |
Փոքր |
کوچک |
Կպցրել են, փակցրել են |
چسبانده اند |
Նրանք կպցնում են, նրանք փակցնում են |
آنها می چسبانند |
Նրանք կտրում են |
آنها می برند |
Կտոր |
تکه |
Գունավոր |
رنگی |
Հիմնական |
اصلی |
Բազմազան |
متنوع |
Գույն |
رنگ |
Գեղեցիկ |
زیبا |
---
Այժմ առաջարկում ենք ունկնդրել դրվագագործության և խճանկարչության մասին Արմենի և Ռամինի երկխոսությունը։
Արմեն․Ռամի՛ն Իրանի մզկիթների մինբարը ավելի նուրբ է քան այլ երկրներում գտնվող մզկիթների մինբարը։ Այս մինբարը հետաքրքիր զարդանախշ ունի։ Այս արվեստին ի՞նչ են ասում։(Ի՞նչ է կոչվում այս արվեստը): |
آرمن - رامین ! منبر مساجد ایران ظریف تر و زیباتر از منبر در کشورهای دیگر است این منبر تزیین جالبی دارد ! به این هنر چه می گویند ؟ |
Ռամին․Այս արվեստին ասում են Մոնաբաթքարի՝ դրվագագործություն(Այս արվեստը կոչվում Մոնաբաթքարի՝ դրվագագործություն) ։Այսինքն փայտի վրա փորագրություն ենք անում։ |
رامین - به این هنر منبت کاری می گوییم . یعنی روی چوب کنده کاری می کنیم . |
Արմեն․Մոնաբաթը՝ դրվագագործությունը՝ Իրանական հին արվեստ է։ |
آرمن - منبت هم یک هنر قدیمی ایران است ؟ |
Ռամին․Այո, Ֆարս նահանգի Ֆասա քաղաքում, հնգհազարամյա դրվագագործություն կա։ |
رامین - بله . در شهر فسا در فارس ، منبت کاری پنج هزار ساله وجود دارد . |
Արմեն․Այս մզկիթի դռան վրա էլ դրվագագործություն է արվե՞լ։ |
آرمن - درب این مسجد هم منبت کاری شده است ؟ |
Ռամին․Ո՛չ, այս արվեստին ասում ենք մոարաղ (խճանկար)։Մոարաղը ևս փայտյա իրերին վերաբերող արվեստ է։ |
رامین - نه . به این هنر معرق می گوییم . معرق هم هنری مربوط به وسایل چوبی است . |
Արմեն․Դրվագագործությունն ու խճանկարչությունն ի՞նչ տարբերություն ունեն։ |
آرمن - منبت و معرق چه تفاوتی دارند ؟ |
Ռամին․Մոնաբաթը (դրվագագործությունը) փորագրություն է փայտի մեծ կտորի վրա։ |
رامین - منبت ، کنده کاری روی یک قطعه چوب بزرگ است |
Արմեն․Սակայն կարծես թե խճանկարչության(մոարաղ) մեջ փոքր փայտերը կպցնում են իրար։ |
آرمن - ولی انگار در معرق این چوبهای کوچک را به هم چسبانده اند . |
Ռամին․Այո, գունավոր փայտերի փոքր կտորները կտրում և ամրացնում(կպցնում) են հիմնական փայտին։ |
رامین - بله . تکه چوبهای رنگی کوچک را می برند و روی چوب اصلی می چسبانند . |
Արմեն․Այս փայտերի գույնը բազմազան ու գեղեցիկ է։ |
آرمن - رنگ این چوبها هم متنوع و زیبا است |
Այժմ առաջարկում ենք մեկ անգամ ևս հետևել Արմենի և Ռամինի երկխոսությանը, իհարկե առանց թարգմանության:
Արմեն․Ռամի՛ն Իրանի մզկիթների մինբարը ավելի նուրբ է քան այլ երկրներում գտնվող մզկիթների մինբարը։ Այս մինբարը հետաքրքիր զարդանախշ ունի։ Այս արվեստին ի՞նչ են ասում։(Ի՞նչ է կոչվում այս արվեստը): |
آرمن - رامین ! منبر مساجد ایران ظریف تر و زیباتر از منبر در کشورهای دیگر است این منبر تزیین جالبی دارد ! به این هنر چه می گویند ؟ |
Ռամին․Այս արվեստին ասում են Մոնաբաթքարի՝ դրվագագործություն(Այս արվեստը կոչվում Մոնաբաթքարի՝ դրվագագործություն)։ Այսինքն փայտի վրա փորագրություն ենք անում։ |
رامین - به این هنر منبت کاری می گوییم . یعنی روی چوب کنده کاری می کنیم . |
Արմեն․Մոնաբաթը՝ դրվագագործությունը՝ Իրանական հին արվեստ է։ |
آرمن - منبت هم یک هنر قدیمی ایران است ؟ |
Ռամին․Այո, Ֆարս նահանգի Ֆասա քաղաքում, հնգհազարամյա դրվագագործություն կա։ |
رامین - بله . در شهر فسا در فارس ، منبت کاری پنج هزار ساله وجود دارد . |
Արմեն․Այս մզկիթի դռան վրա էլ դրվագագործություն է արվե՞լ։ |
آرمن - درب این مسجد هم منبت کاری شده است ؟ |
Ռամին․Ո՛չ, այս արվեստին ասում ենք մոարաղ (խճանկար)։Մոարաղը ևս փայտյա իրերին վերաբերող արվեստ է։ |
رامین - نه . به این هنر معرق می گوییم . معرق هم هنری مربوط به وسایل چوبی است . |
Արմեն․Դրվագագործությունն ու խճանկարչությունն ի՞նչ տարբերություն ունեն։ |
آرمن - منبت و معرق چه تفاوتی دارند ؟ |
Ռամին․Մոնաբաթը (դրվագագործությունը) փորագրություն է փայտի մեծ կտորի վրա։ |
رامین - منبت ، کنده کاری روی یک قطعه چوب بزرگ است |
Արմեն․Սակայն կարծես թե խճանկարչության(մոարաղ) մեջ փոքր փայտերը կպցնում են իրար։ |
آرمن - ولی انگار در معرق این چوبهای کوچک را به هم چسبانده اند . |
Ռամին․Այո, գունավոր փայտերի փոքր կտորները կտրում և ամրացնում(կպցնում) են հիմնական փայտին։ |
رامین - بله . تکه چوبهای رنگی کوچک را می برند و روی چوب اصلی می چسبانند . |
Արմեն․Այս փայտերի գույնը բազմազան ու գեղեցիկ է։ |
آرمن - رنگ این چوبها هم متنوع و زیبا است |
Դրվագագործությունը՝ մոնաբաթքարին , փայտի մեծ կտորների վրա փորագրության արվեստն է։ Պինդ փայտի, մակերեսի վրա հատիչներով և հատուկ այլ գործիքներով փորագրում են պատկեր, զարդապատկեր և այլն։ Փորագրված գծանկարը լինում է ուռուցիկ կամ խոր։ Պատկերները լինում են խոր կամ ուռուցիկ ծաղիկներ ու թփեր։
Խճանկարչությունը ՝ մոարաղքարին տարբերվում է դրվագագործությունից, այն դեկորատիվ արվեստի հիմնական տեսակներից է, և փայտի կտորներից ստեղծված զարդապատկեր է։ Խճանկար կազմող մասնիկները՝ «խճերը», ունեն պարզ երկրաչափական կամ բարդ ձև և ամրացվում են հիմնական շերտին, որը փայտի կտոր է: Այսպիսով նկարչությունը ուռուցիկ է երևում։ Խճանկարչությունը իրանական նուրբ արվեստ է։ Այն կիրառվում է կարևոր վայրերում, ինչպես մզկիթների, պալատների դռների վրա։
Եթե այցելեցիք Իրան, կարող եք մոտիկից վայելել այս արվեստը և խճանկարներ նվիրել ձեր սիրելիներին։