Դեկտեմբեր 18, 2016 17:07 Asia/Yerevan

Ողջույն Ձեզ պարսկերենով հետաքրքրվող հարգարժան բարեկամներ: Շնորհակալություն ձեզ որ նախապատվությունը տվել եք Հայերեն ռադիոժամին:Ներկայացնում ենք Պարսկերենը Ձեզ համար հաղորդաշարի 138-րդ թողարկումը:

Այն համալսարանում,որտեղ սովորում  է Արմենը դասավանդվում է «Իրանի պատմությունը հետիսլամական շրջանում» առարկան:Այս առարկան պատմում է  տարբեր դարաշրջանների գիտնականների մասին: Այն դասավանդում է դասախոս՝ Դոկտոր Քարիմին: Այժմ Արմենը և նրա կուրսեցիները դասարանում են և դասախոսը պատրաստվում է խոսել Ավիցեննայի կամ Աբու Ալի Սինայի մասին: Իրանցի  բժիշկ , փիլիսոփա,  վաղ միջնադարի խոշոր  գիտնական Ավիցեննան մոտ հազար տարի առաջ  ծնվել է Բուխարա քաղաքում: Նա մանկուց մեծ սեր է տածել  ուսման և գիտության նկատմամբ:  Նրա հեղինակած ավելի քան 450 աշխատություններից ամենահայտնին՝ Կանոն բժշկության ձեռնարկը հինգ դար շարունակ հիմնական ուղեցույց է հանդիսացել Արևելքի և Եվրոպայի առաջավոր  բժշկական համալսարանների համար։ Նրա աշխատությունների մի մասը անհետացել են պատմության ընթացքում: Ավիցեննան ամենախոշորագույն իրանցի բժիշկն ու գիտնականն է աշխարհում: Այս աշխարհահռչակ բժիշկը բազմաթիվ աշակերտներ է ունեցել ,որոնցից մի քանիսը եղել են իրենց ժամանակի մեծ գիտնականներից: 

---

Ինչպես միշտ առաջարկում ենք թուղթ ու գրիչ վերցնել,գրի առնելու այս հաղորդման նոր բառերն ու բառակապակցությունները:

 

Ավիցեննա(Իբն Սինա )

ابن سینا

Հազար տարի առաջ

هزار سال پیش

Բուխարա

بخارا

Նա ծնվել է

او به دنیا آمد

Անպայման

حتما"

Անուն

نام

Դասագիրք

کتاب درسی

Դուք լսել եք

شما شنیده اید

Դասախոս

استاد

Ապաքինություն

شفا

Մասին

درمورد

Փիլիսոփայություն

فلسفه

Փիլիսոփա

فیلسوف

Տրամաբանություն

منطق

Նա գրել է

او نوشته است

Ճիշտ է

درست است

Բացի

علاوه بر اینکه

Բժիշկ

پزشک

Բժշկական

پزشکی

Հայտնի

مشهور

Նա եղել է

او بوده است

Անպայման

حتما"

Նա ունի

او دارد

Ամենահայտնի

معروفترین

Կանոն

قانون

Սերիա

سریال

Հեռուստատեսային

تلویزیونی

Պատմություն

داستان

Բուժել

معالجه

Բուժումներ

معالجات

Մենք տեսել ենք

ما دیده ایم

Դուք տեսել եք

شما دیده اید

Աղքատ

فقیر

Աղքատներ

فقرا

Թագավորներ

پادشاهان

Բժշկի կաբինետ

مطب پزشک

Ես լսել եմ

من شنیده ام

Համեցեք

بفرمائید

Ամենաշատ վաճառված

پرفروش ترین

Այն եղել է

آن بوده است

Այդպես է

همین طور است

Աղբյուր

منبع

Աղբյուրներ

منابع

Գիտություն

علم

Ուսուցողական

آموزشی

Երկու հարյուր

دویست

Համալսարան

دانشگاه

Կարևոր

مهم

Եվրոպա

اروپا

Այն դասավանդվում էր

آن تدریس می شد

Գրականություն

ادبیات

Մի բան

چیزی

Դուք չասացիք

شما نگفتید

Դուք իրավացի եք

حق با شماست

Նույնիսկ

حتی

Բանաստեղծ

شاعر

Հմուտ

زبردست

Երանի 

ای کاش

Ամբողջ

تمام

450

450

Ձեռք

دست

 Մենք (մեր ձեռքում) ունեինք

ما در دست داشتیم

--- 

Հարգարժան ռադիոլսող բարեկամներ: Այժմ առաջարկում ենք հետևել համալսարանի դասախոս՝  Դոկտոր Քարիմիի և ուսանողների խոսակցությանը։

 

Դասախոս․Ավիցեննան հազար տարի առաջ ծնվել է  Բուխարայում։ Անպայման նրա և նրա գրքերի անունները լսել եք։

 استاد - ابن سینا هزار سال پیش در بخارا به دنیا آمد . حتما" نام او و کتابهایش را شنیده اید .

Ուսանող․Այո, նա «Գիրք ապաքինություն»-ը գրել է փիլիսոփայության ու տրամաբանության մասին։

 دانشجو - بله . او کتاب " شفا " را درمورد فلسفه و منطق نوشته است . 

Դասախոս․Ճիշտ է։ Բայց Ավիցեննան մեծ փիլիսոփա լինելուց բացի, եղել է հայտնի բժիշկ։

استاد - درست است . اما ابن سینا علاوه بر اینکه فیلسوف بزرگی بود ، پزشک مشهوری نیز بوده است . 

Արմեն․Ուրեմն անպայման բժշկության մասին ևս գրքեր ունի;

آرمن - پس حتما" درمورد پزشکی نیز کتابهایی دارد .

Դասախոս․Այո, նա բժշկության մասին մի քանի գիրք է գրել,որոնցից ամենահայտնին «Կանոն բժշկության»-ն է։

 استاد - بله . او درمورد پزشکی چند کتاب نوشته که معروفترین آن کتاب " قانون " است .

Ուսանող․ Ավիցեննայի հեռուստասերիայում դիտել ենք նրա բժշկական բուժումների պատմությունները։

 دانشجو - در سریال تلویزیونی ابن سینا ، داستان های معالجات پزشکی او را دیده ایم . 

Դասախոս․Լավ է,որ դիտել եք այն սերիան։ Նա աղքատների ու արքաների բժիշկն էր։

استاد - خوب است که آن سریال را دیده اید . او پزشک فقرا و پادشاهان بود .

Ուսանող․Ես լսել եմ «Կանոն բժշկության» գիրքը ամենաշատ վաճառված գիրքն է եղել աշխարհում։

 دانشجو - من شنیده ام ، کتاب قانون از پرفروش ترین کتابها در دنیا بوده است . 

Դասախոս․Այո, այդպես է։ Այս գիրքը եղել է բժշկագիտության կարևոր աղբյուրներից։

استاد - بله . همین طور است . این کتاب ، از منابع مهم علم پزشکی بوده است .

Ուսանող․Ուրեմն «Կանոն բժշկության»-գիրքն ուսումնական դասագիրք է։

 دانشجو - پس " قانون " ابن سینا ، کتابی درسی آموزشی است

Դասախոս․Այո, մինչև 200 տարի առաջ այս գիրքը դասավանդվում էրի Եվրոպայի կարևոր համալսարաններում։

 استاد - بله . تا دویست سال پیش این کتاب در دانشگاههای مهم اروپا تدریس می شد .

Ուսանող․Դասախո՛ս  Քարիմի Ավիցեննայի փիլիսոփայության ու գրականության մասին բան չասացինք։

 دانشجو – استاد کریمی  درمورد فلسفه و ادبیات ابن سینا چیزی نگفتید . 

Դասախոս․Դուք իրավացի եք (Դուք ճիշտ եք) , Ավիցեննան շատ մեծ փիլիսոփա էր և նույնիսկ հմուտ բանաստեղծ; Երանի Ավիցեննայի 450 ստեղծագործությունն էլ (մեր ձեռքում) ունենայինք։

استاد - حق با شماست . ابن سینا فیلسوفی بسیار بزرگ بود و حتی شاعری زبردست نیز بود . ای کاش تمام 450 اثر ابن سینا ر ا در دست داشتیم .

Առաջարկում ենք մեկ անգամ ևս հետևել համալսարանի դասախոս՝  Դոկտոր Քարիմիի և ուսանողների խոսակցությանը, այս անգամ առանց թարգմանության։

Դասախոս․Ավիցեննան հազար տարի առաջ ծնվել է  Բուխարայում։ Անպայման նրա և նրա գրքերի անունները լսել եք։

 استاد - ابن سینا هزار سال پیش در بخارا به دنیا آمد . حتما" نام او و کتابهایش را شنیده اید .

Ուսանող․Այո, նա «Գիրք ապաքինություն»-ը գրել է փիլիսոփայության ու տրամաբանության մասին։

 دانشجو - بله . او کتاب " شفا " را درمورد فلسفه و منطق نوشته است . 

Դասախոս․Ճիշտ է։ Բայց Ավիցեննան մեծ փիլիսոփա լինելուց բացի, եղել է հայտնի բժիշկ։

استاد - درست است . اما ابن سینا علاوه بر اینکه فیلسوف بزرگی بود ، پزشک مشهوری نیز بوده است . 

Արմեն․Ուրեմն անպայման բժշկության մասին ևս գրքեր ունի;

آرمن - پس حتما" درمورد پزشکی نیز کتابهایی دارد .

Դասախոս․Այո, նա բժշկության մասին մի քանի գիրք է գրել,որոնցից ամենահայտնին «Կանոն բժշկության»-ն է։

 استاد - بله . او درمورد پزشکی چند کتاب نوشته که معروفترین آن کتاب " قانون " است .

Ուսանող․ Ավիցեննայի հեռուստասերիայում դիտել ենք նրա բժշկական բուժումների պատմությունները։

 دانشجو - در سریال تلویزیونی ابن سینا ، داستان های معالجات پزشکی او را دیده ایم . 

Դասախոս․Լավ է,որ դիտել եք այն սերիան։ Նա աղքատների ու արքաների բժիշկն էր։

استاد - خوب است که آن سریال را دیده اید . او پزشک فقرا و پادشاهان بود .

Ուսանող․Ես լսել եմ «Կանոն բժշկության» գիրքը ամենաշատ վաճառված գիրքն է եղել աշխարհում։

 دانشجو - من شنیده ام ، کتاب قانون از پرفروش ترین کتابها در دنیا بوده است . 

Դասախոս․Այո, այդպես է։ Այս գիրքը եղել է բժշկագիտության կարևոր աղբյուրներից։

استاد - بله . همین طور است . این کتاب ، از منابع مهم علم پزشکی بوده است .

Ուսանող․Ուրեմն «Կանոն բժշկության»-գիրքն ուսումնական դասագիրք է։

 دانشجو - پس " قانون " ابن سینا ، کتابی درسی آموزشی است

Դասախոս․Այո, մինչև 200 տարի առաջ այս գիրքը դասավանդվում էրի Եվրոպայի կարևոր համալսարաններում։

 استاد - بله . تا دویست سال پیش این کتاب در دانشگاههای مهم اروپا تدریس می شد .

Ուսանող․Դասախո՛ս  Քարիմի Ավիցեննայի փիլիսոփայության ու գրականության մասին բան չասացինք։

 دانشجو – استاد کریمی  درمورد فلسفه و ادبیات ابن سینا چیزی نگفتید . 

Դասախոս․Դուք իրավացի եք (Դուք ճիշտ եք) , Ավիցեննան շատ մեծ փիլիսոփա էր և նույնիսկ հմուտ բանաստեղծ; Երանի Ավիցեննայի 450 ստեղծագործությունն էլ (մեր ձեռքում) ունենայինք։

استاد - حق با شماست . ابن سینا فیلسوفی بسیار بزرگ بود و حتی شاعری زبردست نیز بود . ای کاش تمام 450 اثر ابن سینا ر ا در دست داشتیم .

 

Շարունակելով իր խոսքերը դասախոսն ասում է.«Ավիցեննան  արաբերենով  և պարսկերենով գրված բազմաթիվ աշխատությունների հեղինակ է: 10 տարեկանում Ավիցեննան  արդեն գիտեր հանրահաշիվ, երկրաչափություն, կարող էր թվարկել և ցույց տալ աստղերի բոլոր համաստեղությունները:Նա 18 տարեկանում արդեն սովորել էր փիլիսոփայություն, Աստվածաբանություն և բժշկություն: Նա իր ժամանակի լավագույն բժիշկներից էր: Նա  իր ողջ կյանքը նվիրել է գիտահետազոտական ուսումնասիրություններին  և  բազմաթիվ աշխատություններ է հեղինակել: Նա չի դադարել գրել նույնիսկ  պետական  պաշտոնում եղած ժամանակ: Նա տրամաբանության, մետաֆիզիկայի, փիլիսոփայության, աստղագիտության, մաթեմատիկայի և երաժշտության հարցեր է լուսաբանել Գիրք գիտության պարսկերեն աշխատության մեջ։ Ավիցեննան հետք է թողել նաև գրականության մեջ իր քառյակներով:Ավիցեննան ծանոթ է եղել Դավիթ Անհաղթի գործերին, իսկ միջնադարյան բժշկապետներ Մխիթար Հերացին և Ամիրդովլաթ Ամասիացին բարձր են գնահատել նրա բժշկագիտական հայացքները և նրան համարել «Մեծ իմաստասեր»: Ավիցեննայի դամբարանը գտնվում է Համադան քաղաքում: Ամեն օր շատ զբոսաշրջիկներ այցելում են դամբարան և աղոթում են նրա հոգու խաղաղության համար: