Պարսկերենը Ձեզ համար (148)

Փետրվար 25, 2017 20:04 Asia/Yerevan

Ողջույն Ձեզ հարգարժան ռադիոլսող բարեկամներ: Ներկայացնում ենք «Պարսկերենը Ձեզ համար»  հաղորդաշարի 148-րդ թողարկումը: Նախորդ հաղորդման ընթացքում խոսեցինք Մետաքսի ճանապարհի մասին: Այսօր մեր զրույցի թեման «Արքայական  ճանապարհ»-ն է:  

 

Մոտ 2500 տարի առաջ  Պարսից Աքեմենյան  Կյուրոս թագավորի և  Դարեհ Ա.-ի օրոք է կառուցվել ու շահագործման հանձնվել «Արքայական  ճանապարհ»-ը:   Աքեմենյանների օրոք իրանցիները  երկրի կառավարման և քաղաքաշինության ոլորտում մեծ զարգացում են ապրել: Առկա քարտեզների համաձայն, այն ժամանակ , Իրանը պատմության ընթացքում ամենամեծ տարածքն է ունեցել:  Իրանցիների կարևոր գործերից են եղել ճանապարհաշինությունը և փոստային ցանցերի ստեղծումը՝ Իրանի տարբեր շրջաններին հասանելիություն ունենալու համար: Այն ժամանակ երկրի պաշտոնական նամակները ամենակարճ ժամանակամիջոցում մայրաքաղաքից հասնում էր  Իրանի հեռավոր շրջաններ,որն իրականանում էր  սուրհանդակների միջոցով: Նրանք  հեծնում էին արագընթաց փոստային ձիեր  և նամակները տեղ հասցնում: Երաժշտական կարճ դադարից հետո կշարունակենք մեր զրույցը: Ընկերակցեք մեզ:

Ինչպես միշտ նախ առաջարկում ենք թուղթ ու գրիչ վերցնել գրի առնելու այս հաղորդման նոր բառերն ու բառակապակցությունները,որոնք են՝

Մասին

درمورد

Իշխանություն

حکومت

Աքեմենյաններ

هخامنشیان

Իրավիճակ

وضعیت

Այն ժամանակ

آن زمان

Դու տեղյակ ես

تو اطلاع داری

Ես գիտեմ

من می دانم

Երկու հազար հինգ հարյուր

دو هزار و پانصد

Տարի

سال

Նրանք իշխում էին

آنها حکومت می کردند

Կյուրոս

کوروش

Ամենահայտնի

معروف ترین

Թագավոր, արքա

پادشاه

Ժամանակաշրջան

دوره

Նրա օրոք

در زمان وی

Փոստ

پُست

Եղանակ, ձև

شیوه

Այսօրվա

امروزی

Այն տարածված է եղել

آن رایج بوده است

Ինչպես

چگونه

Դու գիտես

تو می دانی

Ավելի մեծ

بزرگتر

Այսօր

آن بوده است

Այն եղել է

ارسال

Ուղարկել , առաքել

امروز

Նամակ

نامه

Կապոց

بسته

Փոստային ցանց

شبکه پستی

Նրանք ստեղծել էին

آنها ایجاد کرده بودند

Ավելի կարևոր

مهمتر

 Ամենակարևոր , կարևորագույն

مهمترین

Վարչական

اداری

Իշխանական  

حکومتی

Ճանապարհ

راه

Ճանապարհներ

راهها

Ապահով, անվտանգ

ایمن

Հարմար

مناسب

Այն անհրաժեշտ էր

آن لازم بود

Նոր

تازه

Ես հասկացա

من فهمیدم

Ինչ

چه چیزی

Դու խոսում ես

تو صحبت می کنی

Դու ուզում ես խոսել

تو می خواهی صحبت کنی

Դու խոսես

تو حرف بزنی

Հին

باستانی

Այն կոչվում է

آن نام دارد

Ճանապարհ

جاده

Արքայական ճանապարհ

جاده شاهی

Հատուկ

مخصوص

Թագավորներ

پادشاهان

Միգուցե

شاید

Պատճառ

دلیل

Նրանք ասում էին

آنها می گفتند

Հրաման

فرمان

Այն կառուցվել է

آن ساخته شده است

Երկարություն

طول

Ճանապարհ

جاده

Երկու հազար չորս հարյուր

2400(دو هزار و چهارصد)

Կիլոմետր

کیلومتر

Այն եղել է

آن بوده است

Որքան

چقدر

Երկար

طولانی

Իհարկե

البته

Այն զարմանալի չէ

آن تعجب ندارد

Շատ  մեծ

بسیار بزرگ

Նավահանգիստ

بندر

Հունաստան

یونان

Քաղաք

شهر

Սարդես(Սարդիս)

سارد

Այն միացրել է

آن متصل می کرده است
 

---

Այժմ առաջարկում ենք հետևել Արմենի և Սաիդի երկխոսությանը:

سعید - آیا تو درمورد حکومت هخامنشیان و وضعیت ایران در آن زمان ، اطلاعی داری ؟

Սաիդ.Արդյոք դու տեղեկություն ունես Աքեմենյանների իշխանության և այն ժամանակաշրջանում Իրանում տիրող  իրավիճակի մասին:

آرمن - بله . می دانم که هخامنشیان دو هزار و پانصد سال پیش بر ایران حکومت می کردند .

Արմեն.Այո, գիտեմ ,որ Աքեմենյանները երկու հազար հինգ հարյուր տարի առաջ իշխել են Իրանում:

سعید - کوروش ، معروفترین پادشاه آن دوره است . در زمان او ، پُست به شیوه امروزی رایج بوده است .

Սաիդ.Կյուրոսն այն ժամանակաշրջանի ամենահայտնի թագավորն է եղել: Նրա օրոք փոստային առաքումներն  այսօրվա նման տարածված են եղել:

آرمن - چگونه ؟

Արմեն.Ինչպե՞ս:

سعید - می دانی که ایران در زمان هخامنشیان بسیار بزرگتر از ایران امروز بوده است .

Սաիդ.Գիտես,որ Իրանը Աքեմենյանների օրոք ավելի մեծ է եղել քան այսօրվա Իրանը:

آرمن - پس برای ارسال نامه ها و بسته ها ، شبکه پستی ایجاد کرده بودند ؟

Արմեն.Ուրեմն նամակների ու կապոցների առաքման համար փոստային ցանց էին ստեղծե՞լ:

سعید - بله . مهمتر از همه ، نامه های اداری و حکومتی بود . برای ارسال نامه ها ، راههای ایمن و مناسب ، لازم بود .

Սաիդ.Այո,ամենակարևորը իշխանական ու վարչական նամակներին էին: Նամակների առաքման համար անվտանգ ու հարմար ճանապարհներ էին անհրաժեշտ:

آرمن - تازه فهمیدم درباره چه چیزی می خواهی صحبت کنی . می خواهی درباره راههای ایران حرف بزنی .

Արմեն.Նոր հասկացա ,որ ինչի մասին ես ուզում խոսել: Ուզում ես խոսել Իրանի ճանապարհների մասին:

سعید - بله . مهمترین و معروفترین راه باستانی ایران ، جاده شاهی نام دارد .

Սաիդ.Այո, Իրանի ամենակարևոր ու  ամենահայտնի հին ճանապարհը «Արքայական  ճանապարհ» է կոչվում:

آرمن - آیا این جاده مخصوص پادشاهان هخامنشی بوده است؟

Արմեն.Արդյոք այս ճանապարհը Աքեմենյան թագավորների հատուկ ճանապարհն է եղել:

سعید - نه . شاید به این دلیل به آن جاده شاهی می گفتند برای اینکه  این جاده به فرمان کوروش و در زمان حکومت وی ساخته شده است . طول این جاده 2400 کیلومتر بوده است.

Սաիդ.Ոչ, միգուցե այն պատճառով էին ասում «Արքայական  ճանապարհ»,որովհետև  այս ճանապարհը կառուցվել է Կյուրոսի հրամանով և նրա օրոք: Այս ճանապարհի երկարությունը 2400 կիլոմետր է եղել:

آرمن - این راه چقدر طولانی بوده ! البته تعجبی ندارد ، چون ایران در آن زمان بسیار بزرگ بوده است .

Արմեն.Այս ճանապարհը որքան երկար է եղել: Իհարկե զարմանալի չէ, քանի որ Իրանը այն ժամանակ շատ մեծ է եղել:

سعید - بله . این راه ، یکی از بندرهای یونان را به شهر " سارد " در ایران متصل می کرده است.

Սաիդ.Այո, այս ճանապարհը Հունաստանի նավահանգիստներից մեկը միացնում էր  Իրանում գտնվող Սարդես քաղաքին:
 

Այժմ առաջարկում ենք մեկ անգամ ևս  հետևել Սաիդի և Արմենի երկխոսությանը,այս անգամ առանց թարգմանության:

سعید - آیا تو درمورد حکومت هخامنشیان و وضعیت ایران در آن زمان ، اطلاعی داری ؟

Սաիդ.Արդյոք դու տեղեկություն ունես Աքեմենյանների իշխանության և այն ժամանակաշրջանում Իրանում տիրող  իրավիճակի մասին:

آرمن - بله . می دانم که هخامنشیان دو هزار و پانصد سال پیش بر ایران حکومت می کردند .

Արմեն.Այո, գիտեմ ,որ Աքեմենյանները երկու հազար հինգ հարյուր տարի առաջ իշխել են Իրանում:

سعید - کوروش ، معروفترین پادشاه آن دوره است . در زمان او ، پُست به شیوه امروزی رایج بوده است .

Սաիդ.Կյուրոսն այն ժամանակաշրջանի ամենահայտնի թագավորն է եղել: Նրա օրոք փոստային առաքումներն  այսօրվա նման տարածված են եղել:

آرمن - چگونه ؟

Արմեն.Ինչպե՞ս:

سعید - می دانی که ایران در زمان هخامنشیان بسیار بزرگتر از ایران امروز بوده است .

Սաիդ.Գիտես,որ Իրանը Աքեմենյանների օրոք ավելի մեծ է եղել քան այսօրվա Իրանը:

آرمن - پس برای ارسال نامه ها و بسته ها ، شبکه پستی ایجاد کرده بودند ؟

Արմեն.Ուրեմն նամակների ու կապոցների առաքման համար փոստային ցանց էին ստեղծե՞լ:

سعید - بله . مهمتر از همه ، نامه های اداری و حکومتی بود . برای ارسال نامه ها ، راههای ایمن و مناسب ، لازم بود .

Սաիդ.Այո,ամենակարևորը իշխանական ու վարչական նամակներին էին: Նամակների առաքման համար անվտանգ ու հարմար ճանապարհներ էին անհրաժեշտ:

آرمن - تازه فهمیدم درباره چه چیزی می خواهی صحبت کنی . می خواهی درباره راههای ایران حرف بزنی .

Արմեն.Նոր հասկացա ,որ ինչի մասին ես ուզում խոսել: Ուզում ես խոսել Իրանի ճանապարհների մասին:

سعید - بله . مهمترین و معروفترین راه باستانی ایران ، جاده شاهی نام دارد .

Սաիդ.Այո, Իրանի ամենակարևոր ու  ամենահայտնի հին ճանապարհը «Արքայական  ճանապարհ» է կոչվում:

آرمن - آیا این جاده مخصوص پادشاهان هخامنشی بوده است؟

Արմեն.Արդյոք այս ճանապարհը Աքեմենյան թագավորների հատուկ ճանապարհն է եղել:

سعید - نه . شاید به این دلیل به آن جاده شاهی می گفتند برای اینکه  این جاده به فرمان کوروش و در زمان حکومت وی ساخته شده است . طول این جاده 2400 کیلومتر بوده است.

Սաիդ.Ոչ, միգուցե այն պատճառով էին ասում «Արքայական  ճանապարհ»,որովհետև  այս ճանապարհը կառուցվել է Կյուրոսի հրամանով և նրա օրոք: Այս ճանապարհի երկարությունը 2400 կիլոմետր է եղել:

آرمن - این راه چقدر طولانی بوده ! البته تعجبی ندارد ، چون ایران در آن زمان بسیار بزرگ بوده است .

Արմեն.Այս ճանապարհը որքան երկար է եղել: Իհարկե զարմանալի չէ, քանի որ Իրանը այն ժամանակ շատ մեծ է եղել:

سعید - بله . این راه ، یکی از بندرهای یونان را به شهر " سارد " در ایران متصل می کرده است.

Սաիդ.Այո, այս ճանապարհը Հունաստանի նավահանգիստներից մեկը միացնում էր  Իրանում գտնվող Սարդես քաղաքին:

سعید - آیا تو درمورد حکومت هخامنشیان و وضعیت ایران در آن زمان ، اطلاعی داری ؟

Սաիդ.Արդյոք դու տեղեկություն ունես Աքեմենյանների իշխանության մասին և այն ժամանակաշրջանում Իրանի  իրավիճակի մասին:

آرمن - بله . می دانم که هخامنشیان دو هزار و پانصد سال پیش بر ایران حکومت می کردند .

Արմեն.Այո, գիտեմ ,որ Աքեմենյանները երկու հազար հինգ հարյուր տարի առաջ իշխել են Իրանում:

سعید - کوروش ، معروفترین پادشاه آن دوره است . در زمان او ، پُست به شیوه امروزی رایج بوده است .

Սաիդ.Կյուրոսն այն ժամանակաշրջանի կարևորագույն թագավորն է եղել: Նրա օրոք փոստային առաքումներն  այսօրվա ձևով նման չէին:

آرمن - چگونه ؟

Արմեն.Ինչպե՞ս:

سعید - می دانی که ایران در زمان هخامنشیان بسیار بزرگتر از ایران امروز بوده است .

Սաիդ.Գիտես,որ Իրանը Աքեմենյանների օրոք ավելի մեծ է եղել քան այսօրվա Իրանը:

آرمن - پس برای ارسال نامه ها و بسته ها ، شبکه پستی ایجاد کرده بودند ؟

Արմեն.Ուրեմն նամակների ու կապոցների առաքման համար փոստային ցանց էին ստեղծե՞լ:

سعید - بله . مهمتر از همه ، نامه های اداری و حکومتی بود . برای ارسال نامه ها ، راههای ایمن و مناسب ، لازم بود .

Սաիդ.Այո,ամենակարևորը իշխանական ու վարչական նամակներին էին: Նամակների առաքման համար անվտանգ ու հարմար ճանապարհներ էին անհրաժեշտ:

آرمن - تازه فهمیدم درباره چه چیزی می خواهی صحبت کنی . می خواهی درباره راههای ایران حرف بزنی .

Արմեն.Նոր հասկացա ,որ ինչի մասին ես ուզում խոսել: Ուզում ես խոսել Իրանի ճանապարհների մասին:

سعید - بله . مهمترین و معروفترین راه باستانی ایران ، جاده شاهی نام دارد .

Սաիդ.Այո, Իրանի կարևորագույն և ամենահայտնի հին ճանապարհը «Արքայական  ճանապարհ» է կոչվում:

آرمن - آیا این جاده مخصوص پادشاهان هخامنشی بوده است؟

Արմեն.Արդյոք այս ճանապարհը Աքեմենյան թագավորների հատուկ ճանապարհն է եղել:

سعید - نه . شاید به این دلیل به آن جاده شاهی می گفتند که این جاده به فرمان کوروش و در زمان حکومت وی ساخته شده است . طول این جاده 2400 کیلومتر بوده است.

Սաիդ.Ոչ, միգուցե այն պատճառով էին ասում «Արքայական  ճանապարհ»,որ այս ճանապարհը կառուցվել է Կյուրոսի հրամանով և նրա օրոք: Այս ճանապարհի երկարությունը 2400 կիլոմետր է եղել:

آرمن - این راه چقدر طولانی بوده ! البته تعجبی ندارد ، چون ایران در آن زمان بسیار بزرگ بوده است .

Արմեն.Այս ճանապարհը որքան երկար է եղել: Իհարկե զարմանալի չէ, քանի որ Իրանը այն ժամանակ շատ մեծ է եղել:

سعید - بله . این راه ، یکی از بندرهای یونان را به شهر " سارد " در ایران متصل می کرده است.

Սաիդ.Այո, այս ճանապարհը Հունաստանի նավահանգիստներից մեկը միացնում էր  Իրանում գտնվող Սարդես քաղաքին:
 

 

Ինչպես Արմենն ու Սաիդն անդրադարձան, հաղորդակցական ցանցի ընդլայնումը և քաղաքից քաղաք նամակների առաքումը ,ինչու չէ նաև մարդկանց ուղևորությունները պահանջում էին անվտանգ ու հարմար ճանապարհներ: Այն ժամանակ Կյուրոսը իր իշխանության տակ գտնվող տարածքներում տիրող իրավիճակի մասին իրազեկ լինելու համար հրամայեց ավելի շատ ճանապարհներ կառուցել Իրանում: Այդ ճանապարհներում  կային բազմաթիվ նամակատներ,որտեղ միշտ  արագավազ ձիերը  պատրաստ էին: Այսպիսով կարելի է ասել ,որ իրանցիները աշխարհում առաջինն են եղել ,որ ստեղծել են փոստային համակարգ: Այն ժամանակ մեծ ջանքեր գործադրվեցին Իրանի շենացման համար:

Հույն հայտնի պատմիչ՝ Հերոդոտոսը դրվատել է իրանական հյուրանոցներում ուղևորների համար ստեղծված հնարավորությունները և անվտանգ ճանապարհները: Հերոդոտոսի պատմածները և մյուս պատմական փաստաթղթերը ցույց են տալիս,որ   Իրանի մայրաքաղաքի և մյուս քաղաքների միջև բազմաթիվ ճանապարհներ  են գոյություն ունեցել: Արքայական ճանապարհն անցել է բազմաբնակիչ քաղաքներից: Եվ այս բոլորը ցույց են տալիս,որ Իրանի ժողովուրդը վաղ ժամանակներից ծանոթ է եղել երկիր կառավարելու սկզբունքներին ու օրենքներին:

 

 

Պիտակ
Այլ դրվագներ