Ղոդսը իսլամական աշխարհի գոհարը(2)
Ապրիլ 27, 2022 14:50 Asia/Tehran
Այս հաղորդման ընթացքում կանդրադառնանք Պաղեստինի ազատագրական պայքարի գործընթացի վրա Իսլամական հեղափոխության ազդեցությանը։
Ռամազան ամսվա վերջին ուրբաթ օրը առիթ է աշխարհի բոլոր մուսուլմանների և ազատատենչների համար՝ թույլ չտալու, որ մոռացության մատնվի Պաղեստինի ժողովրդի դեմ բռնությունն ու ցեղասպանությունը: Իսլամական հեղափոխության մեծահարգ առաջնորդ Իմամ Խոմեյնիի նախաձեռնությամբ՝ Ռամազան ամսվա վերջին ուրբաթ օրը հռչակվել է Ղոդսի միջազգային օր: Իմամ Խոմեյնիի կարծիքով Սիոնիստական ռեժիմը ամբարտավանության, խավարի և ռասիզմի դրսեւորում է։ Ղոդսի օրը իրար դեմ են դուրս գալիս արդարն ու անարդարը, արդարությունն ու բռնությունը:Ղոդսի օրը ոչ միայն Պաղեստինի օրն է, այլև իսլամական Ումմայի օրն է։ Սիոնիզմի քաղցկեղի դեմ մուսուլմանների բողոքի ձայնը բարձրացնելու օրն է: Իմամ Խոմեյնիի կարծիքով, Ղոդսի միջազգային օրվա ընթացքում քողազերծվում են ԱՄՆ-ի և նրա դաշնակիցների ոճրագործությունները, վերականգնվում է իսլամը և համաձայն իսլամական օրենքների, իսլամական երկրները պարտավորվում են աջակցել մուսուլմաններին: Իսլամական հեղափոխության մեծարգո առաջնորդը Ղոդսի օրը, իսլամի մարգարեի օր և արդարն ու անարդարը իրարից զատելու օր է անվանել:
Իմամ Խոմեյնիի խոսքով, Ղոդսի օրը իսլամական ազգերի հասարակական մոբիլիզացիայի օրն է, և այս օրը ճնշվածների կուսակցության ստեղծման սկիզբն է՝ բոլոր ճնշված ազգերի իրավունքները իրացնելու համար։ Իմամ Խոմեյնին Ղոդսը փրկելու ճանապարհը համարում էր ճշմարիտ իսլամին վերադառնալը և Աստծուն ու հոգևորությանը ապավինելը: Նա մերժում է գաղութատիրական պետությունների հետ որևէ փոխզիջում և պայքարը ներկայացնում որպես նրանց ագահությանը դիմակայելու միակ միջոց։ Իսլամական հեղափոխության գերագույն առաջնորդը Պաղեստինին աջակցելու համար բոլոր մահմեդական ազգերի համար պարտադիր է համարում նյութական կամ հոգևոր օգնություն չխնայելը։ Իմամ Խոմեյնին ազգերի ինքնավստահության բացակայությունը համարում է գերտերությունների նկատմամբ թուլության պատճառը և խորհուրդ է տալիս բոլոր ազգերին կանգնել գաղութատերերի դեմ՝ օրինակ ծառայեցնելով Իրանի ժողովրդին և ինքնավստահություն ձեռք բերելով։
Նա բոլոր մուսուլման ազգերին խորհուրդ է տալիս մասնակցել Ղոդսի օրվա երթին և հնարավորինս շքեղ անցկացնել այս արարողությունը։ Իսլամական հեղափոխության հաղթանակից վեց ամիս անց Իմամ Խոմեյնին խելամտորեն Ռամազան բարեբաստիկ ամսվա վերջին ուրբաթ օրը անվանեց Ղոդսի համաշխարհային օր: Իսլամական հեղափոխության հաղթանակից հետո Իսրայելի, ԱՄՆ-ի և Եգիպտոսի կեղծ ռեժիմի առաջնորդները ԱՄՆ-ում ստորագրեցին Քեմփ Դեյվիդի համաձայնագիրը: Սիոնիստներն ու նրանց աջակիցները գիտեին, որ պաղեստինցիների դեմ ցեղասպանություն իրագործելով չեն կարող տիրել պաղեստինյան հողին, նույնիսկ եթե ունենան ԱՄՆ-ի և եվրոպական երկրների աջակցությունը: Նրանք փոխզիջման կարիք ունեն արաբական պետությունների հետ՝ պաղեստինցիների ոգին և կամքը կոտրելու համար: Այս առումով Եգիպտոսն առաջին արաբական երկիրն էր, որը ճանաչեց իսրայելական կեղծ ռեժիմը և ստորագրեց Քեմփ Դեյվիդի տխրահռչակ համաձայնագիրը:
1948թ. մայիսի 15-ին Պաղեստինյան տարածքներում իսրայելական կեղծ ռեժիմի հաստատումից հետո, այս ռեժիմի և արաբական երկրների միջև բռնկվեցին մի քանի պատերազմներ, որոնցից ամենագլխավորը 1948 թվականի(Սիոնիստական ռեժիմի ստեղծումից մեկ օր անց), 1967թ. (այսպես կոչված՝ Վեցօրյա պատերազմ) և 1973թ. (Ռամազանի պատերազմ) պատերազմներն են։ 1970-ականներից ԱՄՆ-ը զուգահեռ ջանքեր է գործադրել արաբներին հաշտեցնելու իսրայելական կեղծ ռեժիմի հետ, որի հիմնական նպատակը եղել է լեգիտիմացնել Իսրայելի օկուպացիոն ռեժիմը։ 1967 թվականին արաբների և Սիոնիստական ռեժիմի միջև վեցօրյա պատերազմից հետո ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդն ընդունեց 242 բանաձևը: 1969-ի հոկտեմբերին ԱՄՆ պետքարտուղար Ուիլյամ Ռոջերսը Մերձավոր Արևելքում խաղաղություն հաստատելու համար Եգիպտոսին, Հորդանանին, Սիոնիստական ռեժիմին և Խորհրդային Միությանը առաջարկներ արեց, որոնք ներառում էին 90-օրյա զինադադար և Իսրայելի նահանջ դեպի 1967-ի սահմաններ:
Այս առաջարկները, որոնք հայտնի են որպես «Ռոջերսի խաղաղության ծրագիր», հիմնված են եղել ՄԱԿ-ի 242 բանաձեւի վրա եւ ձեւակերպվել են այնպես, որ դրանց ընդունումը ենթադրում է Իսրայելի ռեժիմի գոյության անուղղակի ճանաչում։ Սակայն Սիոնիստական ռեժիմը հրաժարվեց Եգիպտոսի հետ բանակցությունների մեջ մտնել Ռոջերսի ծրագրի հիման վրա։ Քանի դեռ Եգիպտոսում իշխանության ղեկին էր Ջամալ Աբդոլ Նասերը, այս երկրի և Իսրայելի միջև խաղաղության պայմանագիր չի կնքվել։ Նասերի մահից և Սադաթի իշխանության գալուց հետո Եգիպտոսի կառավարության քաղաքականությունն աստիճանաբար փոխվեց։ Սադաթը երկու հիմնական քաղաքականություն դրեց այս փոփոխությունների առաջնագծում. առաջինը՝ խաղաղություն Իսրայելի հետ, և երկրորդը՝ Խորհրդային Միությունից հեռանալ և մերձենալ արևմտյան բլոկին, ինչն իր ցանկությունն էր: 1973 թվականի հոկտեմբերյան պատերազմից հետո Միացյալ Նահանգները հասկացավ, որ այլևս չի կարելի անտեսել արաբական պետությունների դերը, և հետագայում փորձեց խաղաղության առաջարկներ ներկայացնելով և Իսրայելի վրա ճնշում գործադրելով լուծում գտնել Սիոնիստական ռեժիմի և արաբական պետությունների փոխզիջման համար: Հոկտեմբերյան պատերազմին հաջորդած տարիներին ԱՄՆ պաշտոնյաների, մասնավորապես Հենրի Քիսինջերի և Ջիմի Քարթերի մի շարք խորհրդակցություններից հետո, 1979 թվականի մարտի 26-ին Սադաթի և Բեգինի միջև վերջապես ստորագրվեց Քեմփ Դեյվիդի տխրահռչակ համաձայնագիրը:
Քեմփ Դեյվիդի համաձայնագրի առանձնահատկություններից մեկն այն էր, որ այն չհանգեցրեց արաբա-իսրայելական վեճի համապարփակ կարգավորմանը և, ի վերջո, Եգիպտոսի և Իսրայելի միջև ստորագրվեց առանձին խաղաղության համաձայնագիր:
Այս պլանից հետո Հորդանան գետի Արևմտյան ափը, Գազայի հատվածը և Գոլանի բարձունքները մնացին Իսրայելի ազդեցության և օկուպացիայի տակ: Սա լուրջ հետևանքներ ունեցավ Եգիպտոսի համար, որոնցից գլխավորը Եգիպտոսի մեկուսացումն էր արաբական աշխարհից և Իսրայելի ազատությունը տարածաշրջանում հետագա գործողություններ իրականացնելու համար։ Եգիպտոսի և իսրայելական կեղծ ռեժիմի միջև Քեմփ Դեյվիդի համաձայնագրի ստորագրումը գործնականում արտոնագիր էր տարածաշրջանում սիոնիստների հետագա գործողությունների համար:
Իսրայելի ներխուժումը հարավային Լիբանան, պաղեստինյան զինված շարժումների դաժան ճնշումը և սիրիական ուժերի հետ մարտերը այն գործողություններն են, որոնց իրավունքը Իսրայելը ստացել է Քեմփ Դեյվիդի համաձայնագրից: Քեմփ Դեյվիդի համաձայնագիրը ստորագրվեց այն ժամանակ, երբ Իրանում Իսլամական հեղափոխությունը հաղթեց և փոխեց շատ քաղաքական հավասարումներ տարածաշրջանում և աշխարհում: Իսլամական հեղափոխությունը նոր մոդել ներկայացրեց ազատագրական շարժումներին, հատկապես պաղեստինցի մարտիկներին։ Այս առումով, փոխզիջումային բանակցությունների գործընթացին զուգահեռ, Պաղեստինի օկուպացված տարածքներում տեղի ունեցան քաղաքական խորը զարգացումներ։ Իսլամական հեղափոխության հաղթանակով մեկնարկեց Պաղեստինի հարցում նոր ծրագիր, և դա դիմադրությունն ու սիոնիստ թշնամու հետ չհաշտվելն էր:
Քեմփ Դեյվիդի համաձայնագրի համընկնումը Իրանի ժողովրդի հեղափոխական պայքարի հետ առաջացրեց մուսուլմանական ու հեղափոխական խմբերի զայրույթն ու զզվանքը այս համաձայնագրի նկատմամբ։ 1980-ականների սկզբին ստեղծվեցին երկու նոր կազմակերպություններ՝ Պաղեստինի Իսլամական Ջիհադը և Համասը, որոնց նպատակներն ու ռազմավարությունը բխում էին իսկական իսլամից, կազմակերպեցին Սիոնիստական ռեժիմի դեմ պայքարի նոր փուլ: Համաս շարժումն ավելի մոտ էր «Մուսուլման եղբայրներին», սակայն «Իսլամական ջիհադ» շարժումը, հիասթափված «Մուսուլման եղբայրներ»-ի գործողություններից, ինչպես նաև այլ խմբերի սոցիալիստական և ազգայնական գաղափարախոսություններից և միտումներից, ձգտում էր լուրջ, ծրագրված և զինված պայքար ձեռնարկել: Իսլամական ջիհադ շարժումը, հենվելով իսլամական շարժառիթների և հավատքի վրա, նոր էջ սկսեց Սիոնիստական ռեժիմի դեմ պայքարում: Իսլամական Ջիհադը հիմնադրվել է 1980 թվականին երկու պաղեստինցի մարտիկների՝ նահատակ Ֆաթհի Շաղաղիի և Աբդուլ Ազիզ Օդեհի կողմից։ Նահատակ Ֆաթհի Շաղաղին, ով սկզբում աջակցում էր արաբական ազգայնականությանը, իսկ հետո՝ Եղբայրության գաղափարներին, նկատեց այդ գաղափարների պարտությունը Իսրայելի դեմ պայքարում և օրինականացրեց Իրանի իսլամական հեղափոխությունը։ Այս գրքում, հիմնվելով Իմամ Խոմեյնիի տեսակետների վրա, Պաղեստինի հարցը համարվում էր իսլամական, այլ ոչ թե արաբական կամ էթնիկական: Գրքի հատվածներում ասվում էր. «Ինչպես Իմամ Խոմեյնին իմաստավորեց իրանցիների կյանքը, նա նաև իմաստավորեց Պաղեստինի ժողովրդի կյանքը և հույս արթնացրեց մեր սրտերում: Իսլամական հեղափոխության հաղթանակով մենք հասկացանք, որ ԱՄՆ-ին և Իսրայելին նույնպես կարելի է հաղթել։ «Մենք հասկացանք, որ կարող ենք հրաշքներ գործել՝ ոգեշնչված իսլամի կրոնից, և հետևաբար... մենք իմամ Խոմեյնիին համարում ենք իսլամի պատմության հավերժ առաջնորդներից մեկը»:
Պիտակ
