انصاف تر ټولو ښکلی اخلاقي صفت

پارس ټوډې - د اسلام له نظره، انصاف د مؤمنانو یو له خورا ښکلي اخلاقي ځانګړتیاوو او صفتونو څخه دی.

د پارس ټوډې په دې مطلب کې موږ د اسلام له نظره، د عدالت اهمیت او مقام په اړه بحث کوو.

د انصاف تعریف:

 انصاف د عدالت پلي کولو او د خلکو د حقونو منلو او د هغوی پوره کولو په معنی دی او دا چې هر هغه څه چې موږ د ځان لپاره غواړو، د نورو لپاره یې هم وغواړو، او هر هغه زیان او ضرر چې موږ د ځان لپاره نه غواړو، د نورو لپاره یې هم ونه غواړو.

د خدای رسول (ص) فرمايلي: مَن واسَى الفَقيرَ، و أنصَفَ النّاس مِن نَفسِهِ ،  فذلكَ المؤمِنُ حَقّا.

هغه څوک چې له بې وزله سره مالي مرسته او له خلکو سره انصاف وکړي، داسې کس ریښتینی مؤمن دی.

د انصاف ډولونه :

• په خبرو کې انصاف:

د حق خبرې ویل او منل، حتی که دا د هغه شخص یا د هغه د خپلوانو او ملګرو د ګټو خلاف وي، په خبرو کې د انصاف په توګه تعبیر شوی دی.

• په عمل کې انصاف:

په ټولنیزو تعاملاتو کې انصاف، د ټولنیزو زیانونو کمولو او د ژوند کولو لپاره د سالم چاپېریال رامنځته کولو لپاره، د یوه عامل په توګه معرفي کړی دی.

• په قضاوت کې انصاف:

د قضايي چارو په ډګر کې او د شخړې د دواړو خواوو ترمنځ د انصاف رعایتول، یو له هغو مهمو مذهبي او اخلاقي احکامو څخه دی چې پرې ټینګار شوی دی.

د انصاف اهمیت او مقام:

 د اسلامي تعلیماتو او لارښوونو له نظره، انصاف د اخلاقي کمالاتو او فضیلتونو تر ټولو لوړ او غوره او د یوې مطلوبې انساني ټولنې غوره ځانګړتیا او صفت ګڼل کېږي، کوم چې د ټولنیزو اړیکو په ټولو اړخونو کې د عدالت او مساوات بنسټ جوړوي. له همدې امله، حضرت امیرالمؤمنین، علي (ع) فرمايي:

أجوَرُ السِّيرَةِ أن تَنتَصِفَ مِن النّاسِ و لا تُعامِلَهُم بهِٰٰ، 

تر ټولو ظالمانه طریقه هغه ده چې له خلکو څخه انصاف وغواړې، خو پخپله ورسره په انصاف چلند ونه کړې .

انصاف د قرآن له نظره:

 د قرآن له نظره، انصاف او عدالت دوه مهم مفاهیم دي چې پر بنسټ یې باید ټولنه او د خلکو ترمنځ اړیکې تنظیم شي. دا دوه مفاهیم له یوبل سره نږدې تړاو لري، او په حقیقت کې، عدالت د انصاف محصول دی.

قرآنکریم په دې برخه کې فرمایي: " إِنَّ اللَّهَ یأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ.

په حقیقت کې، خدای په عدالت او احسان سره امر کوي.

په ژوند کې د انصاف اغېزې:

 د انصاف مراعاتول به انسان ته بې شمېره دنیوي او اخروي ګټې او برکتونه راوړي، چې ترټولو مهم یې عبارت دي:

۱- اخلاقي مکارمو ته رسېدل

۲- د ریښتیني مؤمن مقام ته رسېدل

۳- د عزت ترلاسه کولو وسیله

۴- د یوه ترټولو غوره عمل ترسره کول

۵- خدای ته د نږدې کېدو وسیله

۶- د باور او درناوي ترلاسه کول

۷- له سزا څخه مخنیوی

۸- د رزق زیاتوالی او د مرګ ځنډېدل

۹- آرامۍ او سکون ته رسېدل