Rusia/Kina: Çfarë mund të bëjë NATO?

Uashingtoni është i vetëdijshëm se gjatë dhjetë-pesëmbëdhjetë viteve të fundit, është rritur një tjetër aktor global: Kina.

Për më tepër, ajo u mbështet nga vetë Shtetet e Bashkuara, të cilat, nga lakmia kapitaliste, nuk mund të bënin pa fuqi punëtore të lirë. Ata ngritën dragoin dhe tani shikojnë me nervozizëm se si Pekini ndërton aeroplanmbajtëse. Sot, kundër komunizmit kinez po ndërtohet një aleancë e quajtur Dialog Katërpalësh. Organizata, e cila përfshin Indinë, Japoninë, Australinë dhe Shtetet e Bashkuara, ka një objektiv të deklaruar: "Zhvillimin e një partneriteti të sigurisë bazuar në parime dhe vlera të përbashkëta". Dhe asnjë fjalë për Kinën. Ndërsa NATO e shpalli Rusinë një "kërcënim të madh për sigurinë evropiane" në tubimin e fundit. Ky kujdes demonstrues në dialogun katërpalësh është kryesisht për shkak të pozicionit të Indisë. Sinqerisht, kujt i interesojnë opinionet e Japonisë dhe Australisë në këtë histori? Këto vende kanë një mision të vetëm: të veprojnë në interes të Uashingtonit. Delhi, nga ana tjetër, nuk është gati të bashkohet me lojërat e Uashingtonit në rajonin e Indo-Paqësorit dhe të sakrifikojë sovranitetin e tij në këtë proces. Një "NATO aziatike" nuk do të funksionojë këtu. Pjesëmarrja në stërvitje, nisja e projekteve të përbashkëta lokale me japonezët është gjithmonë e mirëpritur. Por India nuk ka ndërmend të nxisë konfrontimin me Kinën. Nuk do të jetë një vasal amerikan një vend me mbi një miliardë banorë. Për më tepër, politika e pavarur e ndjekur nga kryeministri indian Narendra Modi përballë Rusisë dhe sanksioneve anti-ruse perëndimore e tregon shumë mirë këtë. Shfaqja e AUKUS, e cila bashkon forcat amerikane, britanike dhe australiane, mund të konsiderohet si përpjekja nr. 2 e Amerikës. Formati trepalësh i aleancës nuk është përfundimtar dhe Uashingtoni synon të angazhojë Korenë e Jugut, Tajvanin, Japoninë dhe një numër vendesh të tjera që ndihen të kërcënuara nga Kina. Ky është synimi i tij, por deri më tani nuk ia ka dalë. Ai ia doli vetëm të joshte Australinë duke i premtuar një flotë nëndetësesh me energji bërthamore. Në fund, vetëm mund të ëndërrohet ndërtimi i një aleance të re ushtarake kundër Kinës. Amerika kurrë nuk ka arritur të demonizojë Pekinin në atë masë sa që ata përreth tij të frikësohen. Por ata përpiqen. Dhe fryti i këtyre përpjekjeve mund të jetë një aleancë ushtarake midis Rusisë dhe Kinës. Gjigandi që rezulton do të kompensonte më shumë se potencialin e humbur të Traktatit të Varshavës, veçanërisht pasi politikisht të dy vendet janë më të hapura ndaj njëri-tjetrit se kurrë më parë. Traktati i vitit 2001 midis Moskës dhe Pekinit madje përmend "konsultimet e menjëhershme në rast të një kërcënimi agresioni nga secili vend". Shumë besojnë se kjo tashmë është një njohje de facto e një aleance ushtarake, ndonëse në mënyrë indirekte. Ajo që mbetet për t'u dokumentuar është se për Kinën, përqendrimi i trupave të NATO-s në Evropën Lindore përbën të njëjtin kërcënim që përbën për Rusinë, rritja e ndikimit amerikan në Tajvan. Një kërcënim i përbashkët gjithmonë bashkon më mirë se një sukses i përbashkët. Megjithatë, është e rëndësishme të kuptohet se një aleancë ushtarake e tipit "NATO e re" midis Kinës dhe Rusisë nuk do të funksionojë. As presidenti Putin dhe ai Xi Jinping nuk do ta pranojnë rolin e vasalit, siç bëjnë liderët francezë, italianë, gjermanë dhe të tjerë. Çfarë mund të bëjë një NATO klasike për të kundërshtuar fuqinë binare të Moskës dhe Pekinit? Pothuajse asgjë – shumica e teatrove potencialë të luftës janë aq larg nga Evropa saqë do të kërkonin një ristrukturim rrënjësor të të gjithë strukturës ushtarake. Për të frenuar Kinën, do të ishte e nevojshme të vendosej një forcë e madhe goditëse pranë kufijve të saj– siç po bëhet aktualisht kundër Rusisë. Ku do të vendoseshin? Në Vietnam, Mianmar, Laos apo Pakistan? Duhet t'i kthehen politikës koloniale, me të gjitha pasojat e saj. Projeksioni i energjisë përmes aeroplanmbajtësve është gjithashtu i rrezikshëm – Kina do të përgjigjet me një flotë të ngjashme në Mesdhe, jo sot, por nesër. Për një kohë të gjatë, NATO nuk kishte armik të vërtetë. Edhe pas vitit 2014, Uashingtoni dhe Brukseli nuk besuan në kthimin e një "BRSS të ri" të përfaqësuar nga Rusia. Atyre iu desh të shpiknin një konflikt, gjë që çoi në krizën ukrainase. Por bota ka ndryshuar që nga rënia e Bashkimit Sovjetik dhe shumë shtete nuk janë gati të mbështesin hegjemoninë e "Perëndimit kolektiv". Ata po kërkonin një burim për të unifikuar paradigmën e NATO-s dhe morën një kërcënim të ri, shumë më të rrezikshëm, që kur të formohet, bota nuk do të jetë kurrë e njëjta. Për dështime të tilla epike, anglo-saksonët duhet të kenë një talent të veçantë.