İroni barzətiyon
İroni barzətiyon
Şımə hukmən İbn Sina nomon de tobə ısət məsəyone?.həkim İbn Sina ki,ğərbədə de Avisenna nomi məşhure,bənə co har qıləy insoni de “təvəlludi” bino beydə.əmmo de”maqi” xətm bıəni.bənə əy bıə yolə alimon ki,deştə elmi bə bəşəriyyoti torıxi əbədiyə əsərışon no,beşək çəvon jimoni hiçvaxti qıləy oxoş bıə ni və de qıləy nəhoyəti dəvomış bəbe.İbn Sina çe İron iyən dınyo qıləy yolə alimonku qıləyniye,çe çominə əsri təbib,filosof,mınəccim iyən ənıvışte.çəy 450 qılə məğalə iyən kitobış heste ki,çəvon həmməysə muhimmə qıləyni bə bə Şifo kitobi işorə kardey bəbe ki,bənə elm iyən fəlsəfə dayirətul-məarifi yəni ensklopediyə unvoni hisob beydə.həmçinin çəy tibbi sahədə həmməysə məşhurə əsər,Ğanuni kitobe ki, (de Əlğanun fit-tibb unvoni) tosə havdəminə əsri ın kitob ğədimə Avropədə çe İncili bəpeştə həmməysə vey tiraj bıə kitob bıə….
İroni coqlə məşhurə şəxsonku ki,çe İslomi dınyo iyən miyonə əsrədə həmməysə çokə həkimonku qıləyni be,Zəkəriyya Razi be.çe qıləy kələntərə merdiku sıxan votedəmon ki,Hicri-Ğəməri çominə əsrədə həkim, filosof iyən elomonədə qıləy istedodinə şəxs beıə.Əv,kimya sahədə qıləy alim iyən pezeşk be ki,çunki,ıştə məğoləon veyni de ərəbi zıvoni nıvıştəşe,əve de ərəbi Calinusi nomi məşhur be.bəçəy vində muhimmə koonku min cumlə bə Əlkol ya Alkoqoli iyən bə kukurdi qovhəri kəşfi işorə kardey bəbe.Zəkəriyya Razi tibbi sahədə bıə rayon ısət çəy ıştən jimoni zəmonədə və ya çəy maqi bədiqə,İslomi sərzəmononədə və ya çəy xaricədə veyə təsirış bıə.joqo ki,çəy əsəron bə dınyo mıxtəlifə zıvonon tərcumə iyən çəvonku oko doey bıə.Razi çe kimya elmi dədə iyən çəy təsisəkə və çe İslomi dınyo kimya sahədə həmməysə nufuzinə alim hisob kardedən…
Xəyyam Nişapuri pencminə əsri filosof,riyozidon iyən yolə şayironku bıə.əv mınəccim iyən Astroloq be ki, çe İroni ımrujnə təğvim çəy kəşə zəhməton iyn səyon məhsule.Xəyyam ıştə cıvonəti zəmonədə de ziyodə elmon omutey koy məşğul be.joqo ki,fəlsəfə,nucum iyən riyoziyyoti sahədə bə barzə məğamon rəsə iyən tibbi elmədə həm bə qıləy məhorəti dastı pəydo kardə.joqo ki,votey beydə ki,sulton Səncər ki,hırdənəti zəmonədə bə ovələ noxəşi mıbtəlo bıəbe,mıolicəş karde.harçənd Xəyyam Nişapuri riyoziyyotədə həm ziyodə sərrıştəş hestebe,demi həm de curəti votey bəbe ki,çəy jimoni şah əsər iyən mandıqorə əsəronku çəy çe nucum və astarnomiyə sahədə bıə fəoliyyətone.harçənd ədəbiyyot,riyoziyyot iyən nucum çe Xəyyami jimoni həmməysə muhimmə cəhətonkuon,əmmo çəvon həmmə nin.Xəyyam fəlsəfə iyən məntığədə həm veyə mıtoliyəonış kardə və çandə qılə risolə bın mevzuyədə ıştəku bə dumo haştəşe. veyə nəzə soybon Xəyyami fəlsəfədə çe İbn Sina canişin zıneydən.Xəyyam şeer iyn ədəbiyyoti sahədə həm mahir bıə və çəy rubaiyyot çe Xəyyami şeer iyn ədəbiyyoti sahədə ıştəku mandeqor haştə ğəşənqə əsəronku qıləyniye...