Nəhcul-Bəlağə pand iyən hikməton
Nəhcul-Bəlağə pand iyən hikməton
Nəhcul-Bəlağə şərifə kitobi 131-ə hikməti iminə baxşədə,Əmirəl-Muminin Həzrət İmom Əli(ə) çe dınyo ibrətamizə səhnəon vey ibrətamizə tərzədə bə tərsim kəşeydə.peşo dıminə hissədə bə dınyo mısbətə cəhəton işorə kardedə və hamyedə:”İnnəddunya...dınyo çe sədoğət iyən rostəvıjəti məskəne,bo kəsi ki, de rostə formə deəy rəftor bıko iyən bo çəyku qıləy çi famə kəsi çe afiyəti vırəy və bo çəyku azuğə və tuşə peqətəkəson çe be ehtiyocəyi məhəlle və bo çəyku pand qətəkəsi çe pand iyən moyizə məkone”.
Əmirəl-Muminin Həzrət İmom Əli(ə) çe dınyo çokə çiyon tevsifi dəvomədə jıqo hamyedə:”Məscidun Əhibbaillah...dınyo çe Xıdo duston məscid,çe pərvərdıqori firiştəon nımoji co,İlahi vəhyi nozil bıə vırə iyən çe Xıdovəndi evliyaon ticorətxonə və kəy”.
İmom Əli(ə)bın kutoə iborətədə bo dınyo çoqlə nomış noə ki,çəvonku har qıləyni qıləy mesaj və pəyğomışon heste.”Məscid”,Mısəllo”,Məhbətu Vəhy” iyən”çe Həxı evliyaon ticorətxonə” nomon. çən,dınyo bevəcə vırə bey əzıni.çokonə mumkine ki,məscid qıləy bevəcə vırə bıbu?.aya nımoji vırə (mısəllo) bə mızzəməti loyığe?.aya İlahi vəhyi bəy nozil bıə məkon və çe Həxı duston ticorətxonə çokə vırə ni?.
Çın həmmə təbironku dərəsey beydə ki,dınyo muhimm iyən qıləy erjinə məğamış heste.çıro ki,həmonə çın dınyoku bo axırəti azuğə iyən tuşə hozzı kardey bəbe.dınyo,bo İlahi əxloği kəsb kardero qıləy ali məktəbe,bo pərvərdıqori ibodətiro qıləy məkone və həmçinin de foydə pur bıə qıləy ticorətxonə və kəy ki,de rohətə formə həmməysə vey çokə məta və mol bey bəzıne ki,həmonə bə Xıdovəndi ğurb iyən nezətiye və çəy roziyəti iyən əbədiyə hərəbaxtətiye,zəminə hozzı kardedə.
Bəhisob,İmom Əli(ə) çın sıxani dəvomədə hamyedə:”Uktəsəbu fiha...əvon dınyoədə Xıdo rəhmətışon bə dast varde iyən vəhıştışon çəyku bəhrə bardeşone”.
Peşo,Əmirəl-Muminin Həzrət İmom Əli(ə) bo qıləy nəticə seyro bəştə sıxani sıftə oqardedə və hamyedə: ”Fəmən za yəzummuha...de ın holi(ki,botı şərhım doe)kom kəs dınyo mızəmmət bəkarde,qıləy holədə ki, ıştə coətiş elon kardə və ıştə farğış de qıləy barzə sədo xəbəş doə iyən ıştə və ıştə əhli maqikuş xəbəş doə”.
Peşo,boştə kəlomi təkmiliro hamyedə:”Fəməssələt ləhum...dınyo deştə bəloon nımunə çe axırəti bəloon bəvonış nışon doə və deştə şoyvonəti iyən xoşholəti səhnəon bə axırəti xoşholətiyon dığğətış kardə.və holın ki,zıneydən ki,nə çe axırəti bəloon de dınyo bəloon mığoyisə bıənine və nə çe axırəti şoyvonətiyon de dınyo xoşholətiyon mığoyisə bıənine və qahi zəmon vindedədən ki,əsri zəmonədə afiyətədən və sıbi zəmonədə mısibətədən(və de ın tərtibi)qahi vaxt təşviğ kardedə,qahi zəmon torsıneydə və insoni bə xof eğandedə iyən bərhəzər kardedə”.
Sıxani əmiri oxonə sıxanədə Əliyyibni Əbi Tolıb(ə) jıqo nəticə qəteydə ki,”Fəzəmmətha ricalun... de ın vəsfon i qrup əvış peşmonəti ruji,ğıyoməti ruji mızəmmət bəkardeyn iyən coqlə dastə həmonə ruji əy mədh və sıtoyiş bəkardeyn.həmonə qrup ki,dınyo bəvon təzəkkur iyən pandış doe və pandışon qəte və boəvon(de zıvoni holi) sıxanış vote iyən təsdığış karde və bəvon nəsyətış doe iyən əvon çəy nəsyətışon ğəbul karde”.
Həlbəttə,dınyo mızəmmət kardy çe Məsumin(ə) kəlomon veyniyədə və hətto Ğıroni ayəonədə həm,çəy çe Əmirəl-Muminin Həzrət İmom Əli(ə) bın kəlomədə bıə mədh iyən sıtoyişi miyono hiç qıləy ziddiyətış ni.çəy mızəmmətədə omə çi,bə kuto vində,ğafil iyən bexəbə fərdon şoyde və çəy mədhədə omə çiyon bə aqah,ağılmand iyən ıştə koy ağıbəti fik kardə kəson ayide.muhim ıme ki,de kom nəzə əmə bə dınyo odyəsəmon.ehyanə de mısbətə nəzə erəxəmon,dınyo bərosti çe axırəti məzə və hiye və əqər de mənfiyə nəzə diyəsəmon,dınyo çe məğrurəti,ğəflət,bexəbəti iyən bədbəxtəti vırəye.