Şeyx Səfiyəddin Ərdəbili
Şeyx Səfiyəddin Ərdəbili Yol qətey xoto iyən çəy barədə mətləbon.
Şeyx Səfiyəddin Ərdəbili Hicri-Ğəməri 650-ə sori İroni şimol-ğərbədə bıə Ardəvili şimol-ğərbədə vağe bıə Kəlxoran diyədə bə dınyo ome.çəy nəsəb və nəsl de 19 qılə vositə bə Şiəyon haftminə rəhbər bıə İmom Mosə Kazımi(ə) rəseydə.Əv,hırdənətiku bə məzhəbi koon qıləy məxsusə dığğət nışon doydəbe.cıvonəti zəmonədə Ğıronış hifz karde iyən ıştə mığəddəimə iyən vəsə elmon təhsili kəno,de zuhd(Asketizm)və irfani koy məşğul bıə.əv,sıftədə Ardəvilədə elmış omute iyən çoko ki,vist sornə hırdən be,ıştə səfə boş dəbaste ta bə Şiraz bışo.Şirozədə həm de İroni Yolə şayir bıə Sə`di Şirozi dido kardedə.piyə şayiri ın cıvonə sufiş deştə ojə vanqoş ğəbul karde və hətto ıştə divani nusxəonış bəy hədiyyəş karde.
Şeyx Səfiyəddin Şirozədə de şeyx Zohid nomi məşhur bıə çe Tacuddin İbreym Qiloni nom iyən sədoş məse.qıləy co dırozə səfə ın dəfə çe İroni cənubiku bə şimoli yəni bə Qiloni səmt binoş karde.şeyx Zohidi dastqoədə Səfiyəddini tərəğği de veyə surəti be.şeyx Zohid de sinni bəpe şıey,har vaxtiku ziyodə bə Səfiyəddini vobastə beydəbe. Çəy umri oxo iyən ıştə çəşi ruşnə çe dasto doey bədiqə,əmələdə Səfiyəddin çı xaneqo həmmə koon bəştə ehdə peqəteydə.Zohid Qiloni bəfoti bədiqə,Səfiyəddin çe Zohidiyyə tərığəti rəhbər iyən şeyx Zohidi qırd maddi iyən mənəvi irson varis beydə və bəy Səfi votedən.
Səfiyəddin sufiyonə tərığət bıə Səfəvi tərığəti bani be.bə həmonə dəlili xoto,çe Şeyx Səfi rəhbərətiku i mıddət bəpeştə,çe Zohidiyyə tərığəti nom de Səfəviyyə nuyə unvoni nomi zohir be və bəştə pəydo kardə vusət iyən əhəmiyyəti xoto be ki,Ardəvilədə çe qıləy Səfəviyyə fırğəku bə qıləy məzhəbi inğılobi formə dəşe və de İron,Suriyə iyən Qədə Asiyə həmmə vıronku umum məxloği dəvət kardey,bə həmonə vıron pevolo be.Səfiyəddin ıştə həyoti zəmonədə ziyodə siyosi təsironış noe.çəy tərəfdoron donzə qılə ranqinə sıə kolo bəştə sə noydəbin iyən bə həmonə dəlili xoto bəvon Ğızılbaş yəni Sıə sə nom noey bıəbe.Səfəvi podşoon ki,de Səfiyəddini tərəfdoron koməqi bə podşoəti rəsin,həmonə kolışon ıştə səltənəti tocışon karde.
