Nov 06, 2022 12:09 Asia/Tehran

Şiiə yolə alimon

İnğılob təğribən bəştə səbarzəti həddi rəsəbe və ım ğələbə bə milləti iyən ruhaniyon huzur iyən iştiroki ğarzıxo be.əmmo hejo çı sıftəku ruşinəfikon ıştə sədə bənə ğərb iyən Avropə jimoni səpgi oruzu qordıneydəbe,çı ruhaniyyəti rəhbərəti iyən iştiroki bo bəştə oruzon rəsyero qıləy dıjdə maneə hisob kardedəbin.həmonə fikon bin ki,boyis be İnğılobi rəhbəron de iyande ixtilofışon pəydu karde və ruşinəfikon ıştə xəbə mərkəzonədə bə İslomi mığəddəsoton iyən ruhaniyyəti məğami tohin iyən ihonət kardeyışon bino karde.əvon koşon bə vırə rosneşone ki,ayətullah şeyx Fəzlullah Nuri bə İslomi tələb kardey iyən bə Məşruə Məşrutə təkid kardey dəlili xoto,əvışon bə dar je,ehaşteşone.çın zəmoni bədiqə be ki,çı inğılobi inhirofəti bo Axund Xorasani sabit be və həmonə inhirof əvış vodor karde ta de Məşrutə ıştə mıxolifəti nışon bıdo.əv ki,hiç qıləy şərayitədə Nəcəfi elmiyyə hovzıə dərsonış tətil kardəş nıbe,bə ım mevzu koy rəseyro ıştə dərs iyən bəhson cələsəonış Nəcəfi şəhri elmiyyə hovzəonədə tətilış karde və de ziyodə alimon bə ğərol ome ki,bə tehroni səmt hərəkətko…

Bə torıxi sənədon əsos bə devronədə rus iyən inqilistoni devləton de iyande saziş kardeşone bo milləti orom kardero şah vodorkon ki,zohirədə Məşrutə ğəbulkon və həmçinin təvafuğ kardəşobe ki,ıştə qırd səyonku oko bədon ta alimon çı siyosi fəoliyyətonku oqəton.ım dıqlə devlət qıləy mıştərəkə yaddaştədə çı Axund Xorasaniku tələb kardeşone ki,ıştə siyosi fəoliyyton vəy bıqəton və milləti bə oroməti səmt dəvətkon.əvon de təjdidamizə cumləon işorə kardəşon be ki,ıştə siyosi fəoliyyəton bə oxo rosney hejo bə mıştəhidon ıştən nəf iyən xəyriye.

Alimon min cumlə Axund Xorasani bəçəvon ım təhdidon qıləy dığğətı nışon nıdoşone.çunki,de ciddiyyəti dılış hestebe çı istemor iyən istibdodi dasti çı İslomi ironiku kutoko.çə zəmoniku bəpeştə inqilistoni KİV komilə surətədə bə Axund Xorasani ələyh xəsmonə iyən deşımınə mətləbonışon mıntəşir iyən pevolo kardeşone.....

Qıləy zəmon ki,çı Nəcəf,Kərbəlo iyən Kazımeyni alimon ıştəni hozzı kardedəbin ta bə Tehron səfəkon,əmmo çı Axund Xorasani ğəfləti surətədə maq iyən mardey,çəvon qırd planonış bəyənde je.ziyodə şəxson bın bovədə bin ki,çı inqilisi punhoni iyən məxfiyə daston bın koyədə rolışon ifo kardə.

Axund Xorasani Nəcəfı-Əşrəfədə çı siyosi fəoliyyətonsə əlovə,de iştimoyi fəoliyyəton həm məşğul beydəbe.əv Nəcəf,Kərbəlo iyən Bağdadədə seqılə dini iyən çandə qılə nuyə elmon mədrəsəş soxte.Axund Xorasani deştə şoqirdon koməki bo dini maarif iyən təlimon tərviciro çandə qılə nəşriyyə Nəcəfı-Əşrəfədə təsis iyən mıntəşirış karde.çın yolə alimi təlif kardə həmməysə məşhurə kitob “Kifayətul-Usul” kitobe ki,çı təlifi zəmoniku de tobə ısət çı elmiyyə hovzə ali devrəon dərsi mətnon həmməysə muhimmə qıləyni bə hisob omeydə.çın kitobi təlifi bədiqə Axund Xorasani de kifayə soybi nomi şehrətış pəydu karde və hətto çəy fərzəndon həm de Kifayi zıneydən.

Axund Xorasani çı neziku zınə kəson əy bənə qıləy pərhizkor,şucoətin,zırənq,hevujə dim iyən eyni holədə de əzəmətinə şəxsi zıneydən.çın yolə alimi rufi səlomətəti,hevujə sinə soybəti iyən çı quzəşti soybəti bo həmmə kəsi məlum be və əv insonon əfv kardey zıneydəbe.votedən ki,əv hətto deştə mıxolifon həm səxovətin iyən de hevujə dasti bıə qıləy rəftroış hestebe.əmmo ıştən qıləy zohidonə iyən sodə jimonış hestebe və hətto vey saxt və məşəğğətinə jimonış bıə iyən hiçvaxti çı şəri vucuhot iyən vəsoitonku boştə iyən boştə xıyzoni istifodə kardedənıbe.

Hicri-Ğəməri 1329-ə sori Zilhiccə manqi vistminə seşambə ruji Molla Məhəmməd Kazım Xorasani qıləy holədə ki,hafto ço sinnış hestebe,sıbi nımoji iğomə iyən bərpo kardey bəpeştə ıştə mənzıl iyən kədə bəfotış karde.ziyodə şəxson bın bovədə bin ki,çəy maqi koyədə çı inqilisroni amilon dastışon bıə və həmonə amilon bəy zəhrışon doə.çın barzxə məğami soyb bıə alimi ğəb çı həzrət Əli(ə) hərəmi dılədəy.əv çı Nəcəfi elmiyyə hovzə yolə alimonku qıləyni yəni Həbibullah Rəşti məzori kəno dəfn kardey bıə.....